Hoe gebruik je een decoupeerzaag?
Een decoupeerzaag kan je prima gebruiken om lichte latten, balken en planken af te korten, maar wordt vaak toegepast wanneer er een bocht moet worden gemaakt. Al zijn ook rechte zaagsnedes mogelijk.
Toepassingen
Bochtenwerk
Dankzij het dunne, wendbare zaagblad van een decoupeerzaag of wipzaag kan je er makkelijk bochten of rondingen mee uitzagen.
Rechte zaagsnede
Met een vaste hand zijn langere rechte zaagsnedes ook een haalbare kaart. Zorg dat je je lijn vooraf duidelijk aftekent, zodat je makkelijk kan volgen. Sommige toestellen zijn voorzien van ingebouwde ledverlichting en/of een automatische 'blaasfunctie' waarmee tijdens het zagen, het zaagsel van de afgetekende lijn wordt weggeblazen.
Om er zeker van te zijn dat je perfect recht zaagt, maak je het best gebruik van een geleiderlat. Zo'n geleider kan je ook zelf maken met behulp van een lang, recht stuk hout. Plaats het hout vast op je werkstuk, evenwijdig met de zaaglijn. Plaats daarna je decoupeerzaag naast de geleider en zaag in de getekende zaaglijn.
Hoeken zagen
Hoewel een decoupeerzaag vooral geschikt is om ronde vormen uit te zagen, kan je er ook hoeken mee uitzagen. Hiervoor werk je het best in twee stappen: zaag eerst aan de ene zijde tot aan de hoek. In een tweede stap volg je de andere afgetekende zaaglijn ook richting hoek. Bij het zagen van scherpe hoeken zaag je het best voorbij de hoek zelf om zeker te zijn van een mooi gevormde hoek. Als je probeert om op de hoek zelf te stoppen met zagen, heb je vaker last van splinters.
Verstek zagen
Ook wie onder verstek of schuin wil zagen, kan met een decoupeerzaag aan de slag. Daarvoor moet je decoupeerzaag wel over een verstelbare zaagzool beschikken. Om je werkstuk van schuine randen te voorzien, hoef je enkel de verstelbare zaagzool te kantelen in de hoek die je wenst. Met sommige wipzagen kan je zelfs in een hoek van 45° zagen.
Bij het zagen in een kleine hoek kun je minder diep zagen. Je kan dit verhelpen door een langer zaagblad op je machine te plaatsen. Ook de zaagcapaciteit vermindert. Als je onder verstek zaagt, is het oppervlak van de zaagsnede immers groter.
Invallend zagen
Wie midden in een stuk wil beginnen zagen, kan met een decoupeerzaag ook invallend zagen. Je plaatst daarvoor het toestel in een erg schuine hoek naar voren, zodat het puntje van het zaagblad op het punt staat waar je wil beginnen zagen. Zaag eerst in het beginpunt tot je zaagblad recht in het materiaal zit. Doe dit voorzichtig en traag om het zaagblad te sparen. Pas dan zaag je voort in het materiaal.
Om midden in het materiaal te beginnen zagen, bestaat er ook een alternatief. Boor vooraf een of meerdere gaatjes vlak naast de afgetekende zaaglijn. Zorg ervoor dat het boorgat groot genoeg is, zodat het zaagblad erin past. Vanuit het boorgat begin je rustig te zagen richting de zaaglijn. Daarna zaag je voort langs die lijn.
Die laatste techniek wordt het vaakst gebruikt. Ze is niet alleen eenvoudiger, je belast ook je zaagblad minder.
Algemene aandachtspunten
Voor een goed resultaat bij eerdergenoemde toepassingen, houd je de volgende aandachtspunten in acht.
Snelheid
Typisch aan een decoupeerzaag is dat je de snelheid van het zaagblad kan regelen. Als je die instelt met minder slagen per minuut, en dus trager zaagt, gaat het zaagblad minder zwiepen en zal je een mooie, rechte zaagsnede bekomen. Soms is dat niet nodig, en wil je gewoon vlug iets afkorten. Dan kan je er wat meer snelheid achter zetten. Onthoud deze vuistregel: bestaat je werkstuk uit harder materiaal, werk dan aan een lagere snelheid. Zacht materiaal kan aan hogere snelheid.
De hoogste snelheid gebruik je voor plaatmateriaal, hout en zachte materialen. Materialen die kunnen smelten, zoals kunststof, pak je aan op lage snelheid om verhitting te vermijden. Los van het materiaal is het raadzaam om langzaam te beginnen met zagen, en de snelheid op te voeren zodra je op de juiste zaaglijn zit.
Zaagrichting
Bij de meeste zaagbladen zijn de tanden naar boven gericht. Dit betekent dat de meeste splinters bij het zagen aan de bovenkant van je werkstuk zullen zitten. Hou de zichtbare kant van je werkstuk dus altijd naar beneden tijdens het zagen voor een mooi resultaat.
Als je het werkstuk niet kan omdraaien, zou je je zaag omgekeerd kunnen houden. Maar het is makkelijker om zaagbladen te gebruiken waarbij de zaagtanden naar beneden gericht zijn. Zo kan je bijvoorbeeld de uitsparing van een wastafel uit een werkblad halen zonder de machine omgekeerd te houden.
Niet te veel kracht
Tijdens het zagen, moeten er steeds minimaal 3 tanden in het te verzagen materiaal zitten. Zet echter nooit te veel kracht op het zaagblad door de machine zelf extra te gaan verduwen, anders verbuigt het zaagblad. Als je met een zaagblad niet door een materiaal lijkt te geraken, forceer dan dus niet, maar kijk voor een ander zaagblad.
Zaagblad vervangen
Vervang het zaagblad tijdig, anders moet hij meer moeite doen om door het materiaal te kunnen, en loop je kans op verhitting of verbranding van zaagblad én werkstuk. Voor je een nieuw zaagblad op je toestel steekt, check eerst of je een zaagblad met een U- of een T-aansluiting nodig hebt. Op sommige machines passen beide.
Bij oudere modellen klem je de zaag vast met een schroef of een inbusbout. Hedendaagse machines hebben een snelwisselsysteem waarbij je de zaag verwisselt zonder extra gereedschap.
