Hoe de juiste montagelijm kiezen
Er bestaan heel wat specifieke lijmsoorten voor specifieke toepassingen. In dit artikel lijsten we de meest courante soorten op die zullen van pas komen bij je klussen en je (ver)bouwprojecten.
HOUTLIJM
Elke zichzelf respecterende Dobbitlezer heeft wel houtlijm staan, en met goede reden. In heel wat gevallen is de lijmverbinding zelfs sterker dan het hout. Toch zijn er enkele zaken die je moet weten voor je met houtlijm aan de slag gaat. We zetten één en ander op een rijtje.
PVAC-houtLIJM
PVAC-houtlijm, voluit Polyvinylacetaat, is de bekende witte houtlijm. De lijm hardt uit doordat het vocht wegtrekt uit lijm, dat gebeurt via de houtvezels. Er zijn verschillende klassen houtlijm:
- D1- en D2-houtlijm zijn geschikt voor binnentoepassingen. Bij blootstelling aan vocht kan D1-lijm lossen. D2-houtlijm kan kortstondige blootstelling aan hogere luchtvochtigheid verdragen.
- D3- en D4-Houtlijm zijn voor binnen en buiten geschikt, voor toepassingen waar er langdurig contact is met vocht kies je het best D4.
PU-houtLIJM
Polyurethaanlijm, kortweg PU, wordt ook wel eens bruislijm genoemd. De verlijming gebeurt doordat de stoffen in de lijm in aanraking komen met vocht in de lucht en in het hout. De reactie wordt gekenmerkt door het ontstaan van kleine belletjes, vandaar de naam bruislijm.
Zorg ervoor dat de lijm niet in een te dikke laag wordt aangebracht, anders zal de lijm in het midden moeilijk uitharden. De lijm zet wat uit tijdens het uithardingsproces, ze heeft dus een licht vullend vermogen.
EPOXY-HOUTLIJM
Voor veel hobbyklussers is PVAC- of PU-lijm ruimschoots voldoende. Moet het nog sterker? Dan kan je ook een beroep doen op epoxy-houtlijm. Dit is een tweecomponentenlijm met enerzijds een epoxyhars en anderzijds een verharder. De componenten zijn apart verpakt en moeten vermengd worden (uiteraard altijd volgens de door de fabrikant aangewezen verhouding), waarna je de lijm zo snel mogelijk aanbrengt zodat deze kan uitharden.
Epoxy-houtlijm kent vooral toepassingen binnen professionele milieu's, waarbij bescherming tegen extreme weersomstandigheden en waterbestendigheid een absolute must zijn, zoals de bouw van houten boten.
GEBRUIKSTIPS
- Houtlijm moet je klemmen om een goede hechting te verzekeren. Er zijn heel wat methodes om te klemmen. Lijmklemmen zijn de meest voor de hand liggende en effectieve methode.
- Je hoeft slechts 1 zijde in te lijmen, zo is je lijmlaag zeker niet te dik. Let wel op dat je bij het samenbrengen van de onderdelen de lijm niet wegschraapt.
- De kopse zijde van hout (waar je de jaarringen ziet) heeft grotere poriën, de lijm kan daar intrekken met een zwakke verbinding als resultaat. Gebruik deuvels of een andere houtverbindingstechniek om de kopse kant te verbinden.
POLYMEREN
Heb je een sterkere verbinding nodig, om bijvoorbeeld plinten vast te zetten of iets aan de wand te hangen? Dan komt een polymeer goed van pas. Dit type lijm zit meestal in een koker of een grotere tube, en verwerk je met een pistool. Dergelijke lijm heeft een groot vullend vermogen en zorgt voor een sterke verbinding tussen de verlijmde delen, ook als ze niet precies op elkaar passen.
HYBRIDE POLYMEREN
Onder de montagelijmen zijn hybride polymeren tegenwoordig veruit de populairste, omdat ze universeel inzetbaar zijn in alle omstandigheden en op elke ondergrond. (MS-)polymeren, ook hybriden genoemd, zijn overigens geschikt om zowel te lijmen als te kitten.
WATERDICHTE POLYMEREN
Er bestaan eveneens hybride polymeren die naast verlijmen of herstellen ook kunnen zorgen voor waterafdichting, daarmee kan je goten herstellen en afkitten, alsook afvoeren, dakdoorvoeren of roofing herstellen. Zo'n kit mag rechtstreeks op een bitumineuze ondergrond worden gebruikt, en is tevens geschikt voor verticale toepassingen.
Voor een waterdichte verzegeling is het belangrijk om de naad overal goed op te vullen, zodat het vocht geen kans krijgt om door te sijpelen. Omdat de pasta hier een vrij rigide structuur heeft, moet je wel afstrijken met een afstrijkmiddel voor een mooi resultaat.
HIGH-TACKLIJM
Snel iets monteren? Dan ben je vlug geholpen met een high-tack lijm. Deze valt ook onder de hybride polymeren. Het product heeft een extreem hoge aanvangshechting (vandaar de term ‘high tack’), wat lijmen zonder ondersteuning bij het begin mogelijk maakt, waardoor je snel kan werken. Verder is het ook uitermate geschikt voor verticale toepassing in de meeste bouwmaterialen. Een high-tack lijm is ook tril- en slagbestendig.
TWEECOMPONENTENLIJM
EPOXYLIJM
Een van de vaakst voorkomende tweecomponentenlijmen of 2K-lijmen is epoxylijm. Dit is een waterbestendige lijm bestaande uit 2 componenten: een epoxyhars en een verharder. Het toepassingsveld van expoxylijmen is groot: ze kunnen gebruikt worden voor het verbinden van plastic, metalen, beton, glasvezel en keramiek. Er bestaan universele epoxylijmen, maar fabrikanten bieden vaak ook epoxylijmen aan voor specifieke materialen.
Een zogenaamde 2K-lijm zorgt voor een heel sterke verbinding maar is niet zo geschikt voor grote oppervlakken. De componenten zijn apart verpakt en moeten vermengd worden (uiteraard altijd volgens de door de fabrikant aangewezen verhouding), waarna je de lijm zo snel mogelijk aanbrengt zodat deze kan uitharden.
SUPERLIJM
Met superlijm een enorm scala aan (ook poreuze) materialen verlijmen door gebruik te maken van een activator, die het uithardingsproces versnelt. Het heeft ook een hoge weerstand tegen schuifkrachten en zorgt voor een goede hechting. Het is echter krimpvrij en niet flexibel.
Superlijm breng je aan in dunne lagen. Respecteer ook telkens de verwerkingstemperatuur zoals aangegeven op de technische fiche voor een optimale hechting. Hoe dunner je de lijm aanbrengt, hoe sterker de verlijming zal zijn. Druk stevig aan voor enkele seconden, en dat volstaat voor een goede verlijming.
SPECIFIEKERE LIJMEN
PU-LIJMSCHUIM
Je kent PU-isolatieschuim, die gebruik je om naden en kieren te dichten bij isolatiewerken, PU-lijmschuim gebruik je dan weer voor grootvlaksverlijming (met of zonder lattenwerk) – denk aan het verlijmen van gipskartonplaten of cellenbetonblokken. Dit type lijm voorkomt dankzij z’n isolerende samenstelling koude- en geluidsbruggen en heeft een enorm hoge lijmkracht.
Het gebruik is eenvoudig: begin met de bus op kamertemperatuur te brengen. Schud de bus goed voor gebruik. Maak eventueel gebruik van een spuitpistool waar je de bus op schroeft. Bevochtig de ondergrond voor een goede hechting en korte uithardingstijd en breng dan de lijm meteen aan. Wacht na het aanbrengen 1 à 2 minuten. Zodra het lijmschuim draden trekt bij aanraking, is het klaar voor montage. Wat houdt dat in? Gewoon de gipskartonplaat tegen het lattenwerk opduwen, of de cellenbetonblokken tegen elkaar, overal even goed aandrukken, en daarmee is de kous af.
Wat overtollig is, kan je nadien nog wegsnijden zodra het is uitgehard. Als je een spuitpistool gebruikt: vergeet niet om die achteraf goed te reinigen.
PVC-LIJM
PVC-lijmen worden enkel toegepast bij pvc-onderdelen, denk aan afvoerleidingen of dakgoten. Je kan ermee dus geen pvc verenigen met andere soorten plastic. Deze lijm doet de te verlijmen leidingen met elkaar versmelten, wat vanzelfsprekend voor een zeer vaste hechting zorgt, wat onontbeerlijk is bij afvoeren en rioleringen, die absoluut waterdicht moeten zijn.
PVC-lijm is echter niet geschikt voor drukleidingen waar materialen onder druk in vervoerd moeten worden (wateraanvoer, gas, water voor centrale verwarming).
HUISHOUDLIJM
LIJMSTIFT, TUBE OF SPRAY
De meest gangbare soort lijm is eigenlijk de gewone huishoudlijm. Je gebruikt zo’n klassieke lijmstift, zoals we allemaal wel kennen uit onze schooltijd, om papier en karton te verlijmen. Of bij knutselwerken met zacht pvc waarbij je beide delen tegen elkaar aandrukt.
Ofwel hoef je maar een aantal minuten wachten vooraleer alles is uitgehard, of je maakt gebruik van een secondenlijm (meestal een knijptube) waarbij het droogproces veel vlugger gaat. Secondenlijm is meestal ook voldoende om glas, aardewerk, of stukjes rubber te verlijmen. Naast de lijmstiften en tubes bestaat gewone huishoudlijm ook in de vorm van een spray.
SMELTLIJM
Ook smeltlijm is van toepassing bij allerlei huis-, tuin-, en keukenklusjes en knutseltoepassingen. Met een daarvoor voorziene lijmpistool verwarm je de (meestal cilindervormige) plastic patronen, waardoor je een gesmolten lijmlaag kan leggen. Beide verlijmde delen hechten zich dan aan elkaar tijdens het afkoelen van de lijmlaag.