Waarom een geiser of doorstromer kiezen?
Een doorstromer – ook wel geiser genoemd – is een indirect systeem voor sanitair warm water, dat niet over een voorraadvat beschikt zoals bij een boiler het geval is. Dat brengt een aantal belangrijke verschillen met zich mee ten opzichte van een warmwaterboiler.
WERKING
Bij een doorstromer ontbreekt, in tegenstelling tot bij een losstaande warmwaterboiler, het voorraadvat. Pas wanneer er vraag naar is, wordt er water naar het toestel doorgesluisd en à la minute via een warmtewisselaar op temperatuur gebracht.
Bij een doorstromer is er, in tegenstelling tot bij een warmwaterboiler, ook een thermostatische kraan aanwezig. Bij het opendraaien daarvan wordt het elektrische verwarmingselement in werking gesteld. Voor de installatie van de doorstromer is een driefasige aansluiting van 400V noodzakelijk.
VOORDELEN
Met dit systeem vormt verschillende keren na elkaar een warm bad vullen of urenlang onder de douche staan bij wijze van spreken geen probleem, want het water blijft onbeperkt aangevoerd en opgewarmd worden.
In de praktijk komt een doorstromer vooral van pas als je niet de hele dag door warm water nodig hebt, want aangezien er geen warm water gestockeerd kan worden, moet het bij ieder gebruik opnieuw aan hoge snelheid opgewarmd worden.
Het verwarmen zelf vereist dus meer energie dan bij een warmwaterboiler, die de temperatuur constant houdt, maar aan de andere kant wordt er ook geen water opgeslagen en warm gehouden dat dan uiteindelijk toch niet gebruikt wordt. Je betaalt, met andere woorden, enkel wat je verbruikt.
Zo ligt de jaarlijkse factuur doorgaans lager. Bovendien kosten de aanschaf en installatie van een doorstromer minder dan die van een warmwaterboiler – wat ook niet onbelangrijk is voor het totale kostenplaatje.
Het toestel is bovendien compact en dus ideaal voor wie weinig ruimte heeft.
NADELEN
Een nadeel van het doorstroomsysteem is dat je temperatuurschommelingen kunt krijgen wanneer je op meerdere plaatsen tegelijk warm water wilt krijgen. Dat is het vaakst merkbaar wanneer er tegelijk een douche en een bad genomen wordt. Het verschil kan echter ook al voelbaar zijn wanneer iemand een douche neemt en er ondertussen elders warm water uit een kraan getapt wordt; dit kan de temperatuur en het debiet van het water verminderen.
Situaties als deze kun je enkel vermijden door een doorstromer met een hoog debiet te gebruiken. Welk debiet er precies vereist is voor het gebruik van verschillende aftappunten tegelijk, laat je berekenen door een professional, maar er is wel een leidraad die je kan volgen (zie de tabel hieronder).
Aangezien het water eerst nog opgewarmd moet worden, duurt het over het algemeen wat langer voor je warm water krijgt dan bij een warmwaterboiler, die uiteindelijk al warm water in voorraad heeft.
Een doorstromer kan overigens sneller last krijgen van kalkaanslag, dus een waterontharder is hier een must als je wilt dat je installatie enige tijd meegaat.Aan een doorstromer die doordrongen is van kalk kun je immers moeilijk herstellingen uitvoeren en zit er meestal niets anders op dan het volledige toestel te vervangen.
MODULEERBAARHEID
Doorstromers kunnen al dan niet moduleerbaar zijn. De modulerende varianten zijn zuiniger, omdat ze hun vermogen aanpassen aan de hoeveelheid koud water die erdoor stroomt. Geisers met een vast vermogen zullen na het opendraaien van de kraan daarentegen automatisch op volle kracht draaien. Dit heeft tot gevolg dat het water warmer zal zijn als er minder water door het toestel loopt, en omgekeerd.
BRANDSTOF
Doorstromers kunnen op elektriciteit of stookolie werken, maar de meeste werken op gas (dat kan ook propaan zijn voor wie niet over een aardgasaansluiting beschikt).
Waar de oudere toestellen (die niet meer geplaatst mogen worden) nog een open waakvlam hadden en dus continu gas verbruikten, zijn de modernere varianten uitgerust met een elektronisch ontstekingssysteem, waardoor er geen gas verbruikt wordt als de boiler niet in werking is.
AFVOERLOOS, OPEN OF GESLOTEN
Bij gasdoorstromers kan er ook nog onderscheid gemaakt worden tussen drie varianten. De afvoerloze (die ondertussen niet meer nieuw geplaatst mag worden) onttrekt de lucht aan de ruimte waar hij zich in bevindt, en heeft geen afvoer naar buiten.
De open doorstromer (die verboden is in badkamer, toilet, slaapkamer, douche en opschikkamer) haalt eveneens de lucht uit de ruimte, maar beschikt daarentegen wél over een afvoer naar buiten. Ten slotte is er ook de gesloten doorstromer, die de lucht van buiten haalt en de verbrande gassen ook weer naar daar afvoert.
ONDERHOUD
Onderhoud van een afzonderlijke doorstromer is niet wettelijk verplicht, maar wel raadzaam. Zo houd je de veiligheid en het rendement van je toestel optimaal. In feite doe je er goed aan om een jaarlijks onderhoud te laten gebeuren, zeker als je bedenkt dat een doorstromer op gas een van de hoofdoorzaken van CO-vergiftiging is.
Deze toestellen zijn immers gemaakt om water op heel korte tijd op te warmen, en wanneer er zich vuil ophoopt in de warmtewisselaar, ontstaan er door de verbranding hoge dosissen CO. In een kleine, soms slecht verluchte ruimte als de badkamer gebeuren dus het snelst ongelukken. Door regelmatig onderhoud in te lassen, worden problemen tijdig gedetecteerd en opgelost.
IN EEN COMBIKETEL
Er bestaat ook een optie die de cv-ketel met een doorstromer verenigt in één toestel, waarin dus zowel sanitair water als het water voor de ruimteverwarming worden opgewarmd. Dat is dan de zogenaamde combiketel. Aangezien je maar één toestel meer nodig hebt, bespaar je plaats en aanschaf- en onderhoudskosten.
Een nadeel is dat je, bij schade, zowel geen warm water als geen verwarming meer zult hebben. Het debiet staat ook geen groot verbruik toe, maar beperkt zich tot normaal verbruik.
Aangezien het sanitair warm water net zoals bij een geiser niet wordt opgeslagen maar à la minute wordt afgetapt, dan moet je sowieso opteren voor een hoog vermogen als je op verschillende punten tegelijkertijd warm water wilt kunnen aftappen.
Een toestel op gas moet het volgens de wet om de twee jaar een onderhoud krijgen. Gaat het om stookolie of een vaste brandstof (zoals pellets, hout of steenkool), dan is dat jaarlijks.