Veilig de ladder op: tips en tricks

Om veilig naar boven en naar beneden te geraken op een ladder, zijn er een aantal aandachtspunten die in acht genomen moeten worden, van plaatsing tot stabilisatie en gebruik.

 

Ladder plaatsen

Plaats kiezen

Bij de plaatsing van een ladder moet eerst en vooral worden nagegaan of de ondergrond voldoende draagkracht heeft. Dat kan alleen als de ondergrond stevig, stabiel en onbeweeglijk is. Daarnaast moet er voldoende ruimte vrij zijn rond de ladder, zodat je de ladder veilig op en af kan klimmen.

Komt de ladder te staan in de aarde? Of een stuk gras? Dan kan die wegzakken. Een stabilisatiemat brengt soelaas. De treden of sporten van de ladder wil je zo horizontaal mogelijk. Check met je waterpas of je ladder perfect recht staat. Als je de ladder niet stabiel krijgt, heeft die immers niet veel nodig om weg te glijden. Zo’n antislipmat is overigens ook nodig bij gepolierde betonvloeren of natte ondergronden.

Let op voor stroomkabels in de buurt waar je je ladder wil plaatsen

Correcte hellingshoek

Niet alleen een stabiele ondergrond speelt een belangrijke rol, maar ook de hellingshoek waarin de ladder geplaatst wordt. Idealiter bevindt de verhouding zich tussen 1 op 3 en 1 op 4, wat wil zeggen dat de afstand tussen de muur en de laddervoet tussen 1/3e en 1/4e van de lengte van de ladder bedraagt. Dat komt overeen met een hellingshoek tussen 65° en 75°.

Dat kan gemakkelijk worden nagegaan door de voeten tegen de onderkanten van de ladderbomen te plaatsen. Met uitgestrekte armen moet men dan de ladderbomen kunnen raken. Bij een te steile hoek is het mogelijk dat de ladder naar achteren kantelt, bij een te zwakke hoek bestaat het risico dat de voet wegschuift.

Verplaats de ladder op tijd, zodat je nooit verder dan een meter je handen hoeft te strekken

 

Ladder stabiliseren

Onderaan

Indien de ladder niet op een ondergrond met voldoende draagkracht – bijvoorbeeld losse grond zoals zand of grind – kan worden geplaatst, moet een verdeelplaat of -plank ervoor zorgen dat de druk van de voet kan worden opgevangen, je kan ook een paaltje in de grond slaan, zodat de ladder niet verschuift. De ladder mag uiteraard ook niet glijden, wat dan weer kan worden voorkomen door een laddermat of stabilisatiemat te gebruiken. 

Om te voorkomen dat de onderkant van een draagbare ladder verschuift, kunnen de ladderbomen ook worden vastgezet. Daarnaast bestaan er verschillende hulpmiddelen om de onderkant te verstevigen. Zo kunnen verplaatsbare voeten worden vastgemaakt met zuignappen of een buitenbekleding van rubber.

In sommige gevallen kan je de ladder ook verankeren met een touw, zoals bij dakwerken of tijdens het snoeien. Kies dan wel voor een verankering in de voeg, dan beschadig je de steen niet en kan je de voeg later nog herstellen. Voorzie een verankeringsoog, en veranker de ladder met een touw met enkele knopen.

 

Bovenaan

Net zoals de onderkant wordt ook de bovenkant van de ladder het best vastgemaakt aan een vast oppervlak. Indien dat onmogelijk is, kan gebruik worden gemaakt van rubberen stootkussentjes, haken of rubberen gevelwielen om bovenaan extra stevigheid in te bouwen.

Daarenboven zorgen dergelijke accessoires ervoor dat het oppervlak waartegen de ladder steunt (bijvoorbeeld de gevel van een gebouw), niet zal worden beschadigd. Wanneer de ladder boven een platform uitsteekt, is het voor een veilige beklimming en afdaling aangewezen dat de ladder ongeveer een meter (of vier sporten) hoger komt dan dat platform.

Eventueel kan je de ladder bovenaan ook verankeren met een plank die je binnen achter het venstergat klemt. Let er daarbij wel op dat je de binnenmuren niet beschadigt.

 

Ladder gebruiken

Controleer op voorhand of er geen gebreken zijn aan de ladder. Verwijder vuil of vet altijd eerst, zodat je niet uitglijdt. 

Een ladder opzetten

Het is - indien mogelijk - altijd beter om een ladder te plaatsen met twee.  Sta echter nooit met twee personen op een ladder. Dat brengt alleen maar onnodige risico’s met zich mee. 

Stel je alleen een schuifladder op? Leg je die plat op de grond. Let daarbij op dat de voeten zich op een voldoende stevige ondergrond bevinden, zo wordt vermeden dat de ladder wegglijdt bij het oprichten. Daarna til je de bovenkant van de ladder op. Dan kan je langzaam voortlopen onder de ladder. Door de sporten een voor een omhoog te duwen, komt de ladder uiteindelijk in de correcte positie te staan. 

 

Veilige beklimming en afdaling

Bij de beklimming en afdaling wend je je gezicht altijd naar de ladder. Je slaat best ook geen sporten over. De sporten (en niet de ladderbomen) dien je met beide handen vast te nemen en het is al zeker niet de bedoeling dat je langs de ladderbomen naar beneden glijdt.

De veiligheid bij de beklimming en afdaling kan ook verbeterd worden door geschikt schoeisel - vrij van modder en met de veters correct geknoopt - te dragen. Klein gereedschap moet aan een riem of in een schoudertas worden meegenomen. Het is daarbij belangrijk erop toe te zien dat de maximale belasting van de ladder niet wordt overschreden.

Verzeker altijd de rem bij uitschuifbare ladders, zodat de schuivende delen vast staan bij het gebruik van de ladder

Werken op een ladder

Bij het werken op een ladder is het vooral belangrijk dat je een veilige steun en houvast hebt. Als maatstaf wordt de driepuntsmethode toegepast, wat wil zeggen dat wie op de ladder staat, altijd drie contactpunten met de ladder moet heb­ben:

• ofwel één hand en twee voeten (bij werkzaamheden),
• ofwel twee handen en één voet (bij het op- en afklimmen).

Bijgevolg voer je op een ladder enkel werkzaamheden uit waarbij je slechts één hand nodig hebt.  Wie op een ladder een bepaalde klus moet uitvoeren, kan ook gebruik­ maken van enkele hulpmiddeltjes om het klusgerief gemakkelijker bij de hand te hebben. Denk aan aanhangbakjes en -plateaus, een voetplankje of een emmerhaak. Voor het opbergen of transpor­teren bestaan er muurhaken en -sloten of bagagerekken

Gedaan met werken op de ladder? Laat die dan zeker nooit onbeheerd achter.

 

Werkplatform

Al gedacht aan een werkplatform? Het is nooit de bedoeling om op de laatste treden te staan om ergens aan te geraken, maar zo’n platform laat je toe om stabiel te staan. Hou er wel je gedachten bij om het in en uit te klappen. En zoals steeds, verzet op tijd de ladder. Een veilige reikwijdte is immers beperkt.

Wil je nog meer reikwijdte, dan is een scharnierende trap een betere optie. Eenmaal opgesteld - met correct ingeklikte scharnieren - kan je er een groot werkplatform op installeren. Een groter werkbereik, maar let er uiteraard op dat je niet misstapt.

 

Omgeving

Veilig aan de slag is ook oog hebben voor de omgeving rondom je. Indien de ladder in een doorgang moet worden geplaatst, sluit je die doorgang best af. Laat geen materiaal of kabels rondslingeren.

Let er ook op waar je de ladder plaatst. Zaken die onstabiel zijn of je bewegingen hinderen, of kabels die gevaar voor elektrocutie opleveren, verhinder je uiteraard. Is er veel passage? Sta je op de stoep? Baken dan een zone af met bijvoorbeeld verkeerskegels. Het zijn zaken waar je als doe-het-zelver misschien van denkt dat het allemaal wat overdreven is, maar eigenlijk is het dat niet! Kweek jezelf die discipline aan.