De garage van morgen: tussen technologie, traditie en transformatie

Visie-interview met Dirk Lampaert, technical concept manager bij Doyen Auto

De autosector staat al jaren onder hoogspanning – en dat mag je intussen letterlijk nemen. Tussen elektrificatie, verstrengde wetgeving, een nijpend personeelstekort en technologische omwentelingen lijkt de onafhankelijke garage vandaag op een eiland in woelige mobiliteitszeeën. De vraag is niet langer of er verandering komt, maar wie die verandering overleeft. 

Dirk Lampaert, technical concept manager bij Doyen Auto, is één van die mensen die het allemaal van dichtbij ziet gebeuren. Niet vanachter een bureau, maar met de voeten op de werkvloer. Zijn visie op de toekomst is tegelijk pragmatisch en ambitieus. Geen luchtkastelen, maar feiten. Geen doemdenkerij, maar duidelijke waarschuwingen. En vooral: een onwrikbare overtuiging dat de onafhankelijke garage een toekomst heeft – als ze bereid is zichzelf opnieuw uit te vinden.

Elektrificatie: tussen hype en haalbaarheid

Over één ding laat Dirk geen twijfel bestaan: de elektrificatie van het wagenpark heeft ingrijpende gevolgen voor de werkplaats. Maar tegelijk waarschuwt hij voor overhaaste conclusies. "We praten allemaal alsof we tegen 2035 massaal elektrisch gaan rijden. Maar als je kijkt naar prijs, actieradius en laadinfrastructuur, dan is dat in België gewoon niet realistisch. Zeker niet voor mensen die dagelijks lange afstanden afleggen of in landelijke gebieden wonen. Het is politiek wensdenken."

Ook qua veiligheid is elektrificatie allesbehalve eenvoudig. "EV’s zijn technisch veeleisend: hoogvoltagesystemen vragen specifieke procedures en beschermingsmaatregelen. Veel garages hebben nog geen idee hoe ze hiermee moeten omgaan. Er is dringend nood aan meer opleiding én bewustwording."

"Hybridetechnologie is vandaag relevanter voor de garage dan puur elektrisch"

Volgens hem is hybridetechnologie vandaag relevanter. "Hybrides bieden een mooi compromis. Ze zijn onderhoudsvriendelijker dan full-EV’s, maar technisch uitdagender dan wagens met klassieke verbrandingsmotoren. Voor garages is dat op korte termijn de interessantste markt."

Dirk benadrukt dat voertuigen met verbrandingsmotoren nog decennialang deel zullen uitmaken van het wagenpark. "We vergeten soms dat oldtimers, youngtimers, werkvoertuigen en budgetwagens zullen blijven rondrijden. Die blijven onderhoud vragen."

ADAS: technologie zonder waarschuwingslampje

Geavanceerde rijhulpsystemen (ADAS) zijn standaard geworden in nieuwe voertuigen, maar in de werkplaats blijven ze vaak onder de radar. "Het probleem? Veel systemen genereren geen klassieke foutcodes of dashboardmeldingen. Dus denken veel garages: geen foutmelding, dus geen probleem. Terwijl een slecht gekalibreerde camera levensgevaarlijk kan zijn."

Precies daarin schuilt een grote opportuniteit, vindt Dirk. "ADAS vereisen kalibratie na élke ingreep aan ophanging, bumper of ruit. Maar dat gebeurt lang niet altijd. Garages die investeren in kalibratieapparatuur en de juiste kennis, kunnen zich écht onderscheiden."

Maar dat vraagt wel durf. "Ja, het is een investering. Maar het biedt ook opportuniteiten. Klanten willen veiligheid, en zijn bereid te betalen – als je goed uitlegt waarom."

IoT, AI en data: buzzwoorden met potentieel

Artificial Intelligence (AI), Internet of Things (IoT), connected diagnostics – het klinkt veelbelovend, maar hoe concreet is het al in de werkplaats? "Artificiële intelligentie zal zeker belangrijk worden in onze sector. Maar vandaag zijn we nog niet zover. En vooral: wie gaat dat betalen?"

Veel garages werken nog met een whiteboardplanning, papieren werkbonnen en minimale digitale opvolging. "Laat ons beginnen met de basis: digitale werkorders, koppeling van diagnosetools aan klantendossiers, voorraadbeheer via software. Dán pas kunnen we verder denken aan 'predictive maintenance' of procesautomatisering."

Hij verwijst naar Nederland, waar sommige netwerken al gestandaardiseerde werkorders met duidelijke werkbeschrijvingen gebruiken. "Dat verhoogt de efficiëntie en verlaagt het foutenpercentage. Je hebt als technieker meteen een duidelijk actieplan. Kleine stappen, grote impact."

De klant: sneller, kritischer, beter geïnformeerd

Niet alleen technologie evolueert, ook de klant verandert fundamenteel. "Vandaag wil de klant snelheid, duidelijkheid én duurzaamheid. In België moet alles snel gaan: afspraak vandaag, herstelling morgen, factuur overmorgen. En als het even kan: milieuvriendelijk én betaalbaar. Dán is de klant misschien tevreden."

De klant is bovendien mondiger dan ooit. "Een slechte Google-review kan meer schade aanrichten dan een klacht bij de ombudsdienst. Als garagehouder moet je daar bewust mee omgaan. Transparantie in communicatie en facturatie is niet optioneel meer, het is essentieel."

Ook de verdienmodellen veranderen. "Onderhoudsabonnementen winnen terrein. Zeker bij jongere klanten of bedrijven met een vloot leeft de wens naar voorspelbare kosten. Daar zit potentieel, maar het vraagt een mentaliteitswijziging: denken op lange termijn, niet enkel per interventie."

Personeel: een groeiend knelpunt

Op de vraag naar de grootste zorg van de sector hoeft Dirk niet lang na te denken: personeel. "Het tekort aan technisch geschoolden is structureel. De lijst van knelpuntberoepen groeit elk jaar, en techniekers staan er al jaren tussen. Ervaren mensen stoppen, en nieuwe instroom blijft uit. Dat is een gigantisch probleem."

Er is bovendien een inhoudelijke kloof. "Je hebt techniekers die willen meegroeien met digitalisering, elektrische aandrijvingen en complexe diagnose. En je hebt mensen die liever bij het klassieke onderhoud blijven. Die kloof wordt groter – en dat is een risico. Want je hebt beide nodig, maar de mix moet kloppen."

“Opleiding kost geld, maar een fout in een hoogvoltagesysteem kost veel meer”

De aantrekkelijkheid van het vak moet omhoog, stelt hij. "Een nette, goed uitgeruste werkplaats maakt een wereld van verschil. Jongeren willen niet sleutelen in een vuile loods. Je moet een omgeving creëren waar ze zich kunnen ontwikkelen."

Ook opleiding speelt een sleutelrol. "Opleiding is geen kost, het is een investering. Een goed opgeleide technieker is productiever, maakt minder fouten, en is loyaler aan je bedrijf."

Alleen red je het niet meer

Volgens Dirk is het klassieke beeld van de alleskunner in zijn eentje niet meer van deze tijd. "De onafhankelijke garagist die alles zelf doet? Dat is passé. Je hebt ondersteuning nodig. Een garage dient 'expert' te zijn in techniek, communicatie én management."

Garageconcepten en -netwerken zoals 1,2,3 AutoService en Garage AD bieden dat kader. "Ze helpen je professionaliseren, geven toegang tot knowhow, opleidingen, marketing. Je blijft zelfstandig, maar staat sterker."

In een markt waar constructeurs, fleetbedrijven en grote spelers steeds meer terrein winnen, is dat essentieel. "De concurrentie is meedogenloos. Alleen red je het niet meer. Instappen in een concept is simpelweg een must."

Mobiele service? Niet voor iedereen haalbaar

Tesla zette mobiele service op de kaart – met een technieker die bij de klant thuis herstellingen uitvoert. Maar Dirk is sceptisch over de toepasbaarheid bij doorsnee garages. "Voor Tesla werkt het, met een beperkt modellenaanbod en eigen onderdelenlogistiek. Voor een onafhankelijke garage is dat bijna niet haalbaar."

Ook autodelen en mobiliteitsabonnementen worden vaak als disruptief voorgesteld, maar Dirk nuanceert. "In steden, ja. Onder families, soms. Maar het blijft voorlopig een niche. De gemiddelde Vlaming hecht nog veel waarde aan een eigen wagen voor de deur."

Wat wél verandert: onderhoudspatronen. "De shift naar gedeeld gebruik en leasing zorgt ervoor dat wagens frequenter, maar korter in eigendom blijven. Met vaste onderhoudsschema’s. Daar moet je als werkplaats op inspelen."

"Wie niet mee professionaliseert, valt vroeg of laat uit de boot"

Duurzaamheid: niet meer optioneel

De druk om te verduurzamen neemt toe – maatschappelijk én wettelijk. "Strengere emissienormen, verplichte recyclage, certificeringen voor bepaalde ingrepen: het werkplaatsklimaat verandert fundamenteel. Sommige werkzaamheden mag je nu al niet meer uitvoeren zonder erkend certificaat. Denk aan airco- of hoogvoltagesystemen. Dat zal alleen maar toenemen."

"Daarom heeft Doyen Auto een samenwerkingsakkoord met verschillende partners afgesloten met als doel de garages te helpen met verduurzamen: slimmer energiegebruik, correcte afvalverwerking, hergebruik van onderdelen. En tegelijk het imago naar de klant toe versterken. Niet omdat het hip is, maar omdat het moet."

Volgens Dirk zal duurzaamheid binnenkort net zo doorslaggevend zijn als prijs of snelheid. "Wie geen oog heeft voor milieu-impact, verliest straks opdrachten – en klanten."

De garage van 2035: één sector, twee snelheden

Tot slot: hoe ziet Dirk de garage van de toekomst? "Enerzijds zullen er grote, goed uitgeruste werkplaatsen zijn die zich toeleggen op complexe motor- of batterijherstellingen. En anderzijds flexibele servicepunten die zich richten op diagnose, software-updates en lichte herstellingen. De klassieke allroundgarage verdwijnt stilaan."

Dat betekent keuzes maken. "Je kan niet alles blijven doen. Kies je specialisatie, investeer in de juiste richting en bouw je organisatie daar rond."

Maar één ding verandert volgens hem niet: de technieker en zijn vakkennis. "Zolang er auto’s zijn, zijn er mensen nodig om ze te onderhouden. Zelfs in een wereld van AI en robotica blijft de menselijke factor cruciaal. Technologie is een hulpmiddel, geen vervanging."

"De garages die vandaag investeren in mensen, technologie en samenwerking, zijn morgen de gamechangers van de sector"

Tot slot: sleutelen aan de toekomst

De boodschap van Dirk is helder: technologie verandert, klanten veranderen, maar de rol van de garagist blijft essentieel. "Zoals de dorpssmid ooit autotechnieker werd, zo transformeert de technieker van vandaag opnieuw: tot IT’er, diagnosespecialist, klantadviseur ... Maar altijd: expert in zijn vak."

De garage van de toekomst zal anders werken, anders denken, anders georganiseerd zijn. Maar de kern blijft dezelfde: vakkennis, vertrouwen en veerkracht. "Wie vandaag investeert in mensen, technologie en samenwerking, maakt morgen het verschil", besluit Dirk.