Techniek en vervanging van luchtveerpoten
Werkplaatstip
Luchtveringssystemen kunnen op verschillende manieren zijn geconstrueerd, hetgeen de productmix tussen luchtveerpoten, schokdempers en luchtveren bepaalt. Als een voertuig uitgerust is met luchtveerpoten, dan zijn de luchtbalgen op de veerpoten geïntegreerd als één compleet geassembleerde unit, en niet als losse luchtveer en demper opgenomen in de wielophanging. Luchtveerpoten worden meestal toegepast bij de wielophanging aan de voorzijde, bij de achterzijde wordt er veelal gebruikgemaakt van een schokdemper en losse luchtveercombinatie. Er bestaan echter ook luchtveringssystemen die gebruikmaken van luchtveerpoten op alle vier de assen.
De techniek
Op het eerste oog lijkt er een groot verschil te bestaan tussen een conventionele spiraalveerpoot en een luchtveerpoot, toch gaat het vervangen ervan eigenlijk volgens dezelfde procedure. Als een automonteur de skills bezit om een (spiraal)veerpoot te vervangen, dan is het vervangen van een luchtveerpoot ook geen probleem. De techniek die achter de luchtveerpoot zelf schuilgaat, is echter wel behoorlijk complex.
Hoogste tijd om deze luchtveerconstructie eens nader te bestuderen. Er zijn een aantal belangrijke componenten betrokken die er gezamenlijk voor zorgen dat een luchtveerpoot het voertuiggewicht door luchtdruk kan ondersteunen. Hoog belastbare krimpringen dichten de rubberen luchtbalg af tussen de bovenkop en de onderste rolzuiger. Deze rolzuiger is verbonden met de demperbuis waarbij een o-ring een luchtdichte bevestiging waarborgt.
De rubberen luchtbalg van deze luchtdichte constructie is meestal opgesloten in een metalen huls. De luchtbalg kan hierdoor minder uitzetten, hetgeen zorgt voor een responsievere veerkarakteristiek. Om te voorkomen dat vuil tussen de balg en de rolzuiger komt, wordt deze vaak voorzien van een flexibele stofhoes. Dit verkleint de kans op lekkage die door ophoping van vuil kan worden veroorzaakt.
Binnen in de balg bevindt zich een geïntegreerde eindaanslag. Dit component zorgt ervoor dat wanneer het voertuig door een harde klap volledig inveert, de zuiger en voetklep elkaar niet kunnen raken om schade te voorkomen. Er bestaan ook luchtveerpoten die beschikken over een extra luchtkamer aan de bovenzijde of zelfs in een extern reservoir. Dit maakt het mogelijk om met twee veerconstantes te kunnen werken. Door hiervan gebruik te maken, wordt de algemene rijbeleving naar een hoger niveau getild. Meer luchtvolume zorgt voor een comfortabelere vering, terwijl minder luchtvolume zorgt voor een stuggere afstemming. Daarnaast kan de fabrikant door deze opstelling de veerpootconstructie compacter bouwen. Dit verkleint de inbouwruimte die de complete wielophanging aan de achteras in beslag neemt, en dit komt het kofferbakvolume ten goede.
Vervanging
Een aantal zaken zijn van belang bij de vervanging van een luchtveerpoot. Met het juiste gereedschap is het altijd mogelijk om een versleten of gebroken spiraalveer van een veerpoot te scheiden en een nieuwe veer op de bestaande veerpoot te monteren. Echter voor een luchtveerpoot ligt dat anders. De complexiteit van de veerpoot maakt het vrijwel onmogelijk om de luchtbalg te demonteren en een nieuwe luchtdichte samenstelling te assembleren.
Er zijn uitzonderingen waarbij de autofabrikant de luchtveerpoot dusdanig heeft ontworpen, dat de vervanging van alleen de luchtveer (en hergebruik van de veerpoot) wel mogelijk is. In dat geval wordt zowel de mogelijkheid tot vervanging van de luchtveer, alsmede de vervanging van een complete luchtveerpoot geboden.
In het geval dat een monteur ervoor kiest om alleen de luchtveer te vervangen, zijn er wel een aantal zaken van belang. De bestaande veerpoot moet te allen tijde kritisch worden geïnspecteerd op mogelijke olielekkage en op de demperwerking. Olie heeft een slechte invloed op het rubber, en verkort de levensduur van een nieuwe luchtveer aanzienlijk. De efficiëntie en dempingskracht van een versleten demper ligt vele malen lager, waardoor de luchtveer wordt blootgesteld aan krachten waarvoor het niet is ontworpen. Dit kan zorgen voor schade met vroegtijdige vervanging als gevolg.
Met dank aan Arnott Europe
