Waarom een perfecte kalibratie levens kan redden

Advanced Driver Assistance Systems in de werkplaats

Een auto zonder rijassistentiesystemen is vandaag als een smartphone zonder apps. Van de kleinste stadswagen tot het meest luxueuze sportmodel, ze beschikken er allemaal in meer of mindere mate over. Waarom? Door de integratie van dergelijke technologie krijgt niet alleen het comfort maar ook de veiligheid een flinke boost. Reden te meer om uw klant te wijzen op het belang van een goed gekalibreerd systeem. Een halve graad afwijking kan er immers al voor zorgen dat een persoon of een object te laat of niet wordt opgemerkt. En naar wie wijst de verzekeraar dan als er blijkt dat een vervangen onderdeel niet goed gekalibreerd is door de werkplaats ...

Advanced Driver Assistance Systems

ADAS, ofwel Advanced Driver Assistance Systems. Het is de noemer die alle rijassistentiesystemen die vandaag in voertuigen aanwezig zijn omvat. Van de noodrem (die trouwens wettelijk verplicht is) over de radar die detecteert wanneer de bestuurder een voertuig te dicht nadert, tot de camera die controleert of de wagen binnen zijn rijstrook blijft. De behoefte aan meer comfort en veiligheid is de voornaamste drijfveer voor de integratie van meer rijassistentiesystemen.

Een correcte uitlijning is een voorwaarde voor een goed uitgevoerde ADAS-kalibratie

Een evolutie richting volledig autonoom rijden (niveau 5) die al van in de jaren 80 werd ingezet met de introductie van cruise control. Intussen bevinden we ons ergens tussen niveau 2 en 3 van die curve. Binnenkort zal de wagen dus zoveel technologie aan boord hebben dat we onze ogen bij wijze van spreken niet meer op de weg hoeven te houden. ADAS-systemen doen dan de rest. Op voorwaarde tenminste dat ze perfect functioneren. Een voorwaarde die gezien het stijgende veiligheidsbelang dat eraan gekoppeld is steeds belangrijker wordt om in te vullen voor werkplaatsen.

Vereiste nauwkeurigheid vraagt om kalibratie

ADAS-systemen spelen nooit cavalier seul. Er zijn meerdere technologieën aan boord die als schakels van een goed gesmeerde ketting samenwerken om te waken over de veiligheid. Het gaat om een georkestreerd samenspel in de centrale ECU voor de ADAS die put uit de informatie die talrijke sensoren verzamelen in en rond de wagen. Denk dan aan camera's, radar, lidar en ultrasoon geluid. De verwerking van de gegevens die ze aanleveren, gebeurt nagenoeg in real time voor een compleet beeld van de voertuigomgeving. Samen zien ze veel meer dan het menselijk oog ooit zou kunnen waarnemen en (tijdig) analyseren. Valt één van deze sensoren uit, dan heeft dat vaak gevolgen voor de werking van meerdere systemen.

Waakzaamheid is dus geboden, ook in de werkplaats. Bij een niet goed functioneren, zal een kalibratie van de aanwezige ADAS-systemen nodig zijn. Dat gebeurt nu nog te weinig. Vaak kiezen werkplaatsen voor doorverwijzing naar merkgarages omdat ze niet over de juiste apparatuur beschikken. Maar door de opmars van ADAS-systemen groeit de interesse en de vraag. De focus voor de werkplaats ligt vooral op de systemen vooraan: de radars voor middellange en lange afstand, de frontcamera's en de 360°-camera's. Met kalibratie zijn uw klant en u er weer van verzekerd dat alles werkt zoals het hoort.

Een kalibratie is vooral nodig na:

• Een carrosserieherstelling;
• Een vervanging of demontage van een sensor of onderdelen die sensoren bevatten (bv. de bumperbekleding of de voorruit waar respectievelijk de radar en camera's zich bevinden);
• Een wieluitlijning;
• Vervanging van de voorruit;
• Aanraking met een obstakel zoals een stoeprand.

Statisch of dynamisch kalibreren

Er zijn twee manieren om aan een kalibratie van ADAS-systemen te beginnen: statisch of dynamisch. Welke optie nodig is, hangt voornamelijk af van het merk en het model wagen.

Dynamisch kalibreren is in België de meest uitdagende methode. Ze bestaat erin om, terwijl het voertuig aan het rijden is, de nodige stappen te doorlopen met behulp van een diagnoseapparaat. Op zich hoeft u gewoon de instructies van het diagnosetoestel te volgen, maar dat zal niet altijd even evident zijn door het dichtgeslibde verkeersnet in België. Het vereist bv. om gedurende een bepaalde periode een bepaalde snelheid te kunnen aanhouden. Rechte wegen en verkeersluwte zijn dan ook aangewezen.

Statisch kalibreren gebeurt dan weer in het atelier. Werkplaatsen zullen hiervoor moeten investeren in de juiste apparatuur. Wie maar één merk over de vloer krijgt, zal makkelijker die stap zetten dan wie voor elk merk de nodige kalibratieborden moet aanschaffen. Maar leveranciers kunnen met u samenzitten om in functie van de noden, een goed werkende oplossing te voorzien.

Als alles perfect staat opgesteld is de eigenlijke kalibratie kinderspel

Goede voorbereiding cruciaal

Maar hoe gaat een statische kalibratie nu in zijn werk? Hoeveel vrije ruimte er nodig is rond het voertuig, hangt af van de te kalibreren sensor. Een 360°-camera zal bv. om meer beschikbare ruimte vragen dan de radar. Alles begint met een correcte positionering. Kleine afwijkingen bij een sensor leveren op een afstand van honderden meters een aanzienlijke verschuiving op van het detectiebereik. Een goede voorbereiding is dan ook het halve werk.

Dat stelt een aantal voorwaarden aan de omgeving en de wagen om tot een juiste beginpositie te komen. Een correcte bandendruk bv., of een voldoende vlakke vloer, de juiste uitlijning van het voertuig en uiteraard een goede werking van de stuurhoeksensor. Dat is althans de theorie. In de praktijk zal een derde van de voertuigen niet correct uitgelijnd zijn. Een afwijking waar de bestuurder vaak geen last van heeft, maar die wel van impact kan zijn op de kalibratie van ADAS.

Neem daarom de volgende stappen in acht bij de kalibratie:

• Zet de afstand goed tussen de borden en het voertuig;
• Zorg dat het toestel exact loodrecht gepositioneerd staat ten opzichte van de rijlijn, zodat de sensor na kalibratie in dezelfde richting kijkt als de rijrichting van de wagen (de symmetrielijn alleen volstaat nooit als referentie);
• Centreer het kalibratiebord ten opzichte van de sensor in kwestie;
• Pas de hoogte van het paneel aan in functie van het merk en het model (de juiste afstand staat in de diagnosetool meegedeeld);
• Stel de diagnosetool af.

Digitalisering van kalibratietechniek

Als alles perfect staat opgesteld is de eigenlijke kalibratie kinderspel. Er hoeven enkel een aantal stappen doorlopen te worden die staan aangegeven in het diagnosetoestel in functie van het merk en het model. Uw medewerkers zullen er dus in geen tijd mee aan de slag kunnen, zolang ze goed beseffen met wat ze bezig zijn en de voorbereiding grondig aanpakken.

Toch wordt er gewerkt aan nieuwe manieren om de invloed van de mens op de meting te beperken. De statische systemen voor kalibratie ondergaan steeds meer digitalisering. Er bestaan nu al systemen die in plaats van met de klassieke kalibratieborden werken met een tv-monitor die verbonden is met de diagnosetool. Duurder in aanschaf, dat wel, maar om mee te zijn met de nieuwste modellen hoeft u louter een software-update uit te voeren. De meeste constructeurs eisen voorlopig wel nog kalibratie met borden.

Een tweede evolutie is de koppeling met een uitlijntoestel. Een correcte uitlijning is een voorwaarde voor een goed uitgevoerde ADAS-kalibratie. Dit zorgt ervoor dat er perfect met de rijrichting mee gemeten wordt, wat veel meetfouten zal uitsluiten. Een hele stap vooruit voor wie vandaag nog met de meetrol aan de slag gaat. Maar zelfs met laserafstandsmeters is een perfect resultaat niet altijd gegarandeerd, net omdat die uitlijning van de wagen en het kalibratietoestel zo cruciaal is. Deze manier van werken zal in de toekomst meer en meer ingang vinden.

Met medewerking van HELLA, Jifeline, Snap-on, TAE, Vandenabeele en Würth

 

ADAS, technische keuring en verzekeringen
De meeste ADAS-systemen behoren vandaag nog niet tot het repertoire van een technische keuring. Enkel wat reeds door de wetgever verplicht is, wordt gecontroleerd op zijn werking. Wat wel aan een controle onderworpen wordt, is de uitlijning van de wagen zelf, die uiteraard van invloed is op de kalibratie van ADAS. De sensoren die de input geven aan ADAS zijn minder gevoelig aan rijomstandigheden dan bv. de uitlijning. Van putten in de weg of het afslijten van de banden ondervinden zij geen last. Wanneer een voertuig na een zwaar ongeval weer de weg op wil, zal er wel gekeken worden of alles naar behoren functioneert en is een kalibratie zeker aan de orde. Voorlopig bestaan er nog geen systemen die kunnen controleren of de verschillende sensoren nog steeds perfect gekalibreerd zijn. Bezorg de klant ook steeds een kalibratieattest bij de vervanging van de voorruit of een sensor. Bij onze noorder- en zuiderburen is dit reeds een verplichting. Daar gaan verzekeraars ook bij de garagist aankloppen wanneer er een aanrijding gebeurt en een ADAS-onderdeel niet goed gekalibreerd lijkt. Het is dan ook cruciaal om goed te kalibreren en dit ook goed te registreren.

Uitbesteden van kalibratie
Bij merkgarages is de wachtrij voor kalibratie van ADAS vaak lang en de kosten hoog. Een mogelijk alternatief kan dan remote diagnose zijn, waarbij een externe partij op afstand aanwijzingen geeft over hoe u de borden moet plaatsen. Eenmaal alles in positie kunnen zij de kalibratie dan overnemen, gebruikmakend van originele diagnoseapparatuur. U hoeft dan zelf niet te investeren daarin, maar betaalt per afgeleverde kalibratie. Die is dan ook gedocumenteerd: alle parameters waarmee de kalibratie gebeurd is, staan er dan in vermeld.