VAN SPEELSE ERNST TOT INHERENTE RUST

VERVEN MET ROESTEFFECT LEGGEN HEEL EIGEN ACCENTEN

De keuze voor het roesteffect als bijzondere kleurtoon is duidelijk meer dan een vluchtig modeverschijnsel. Net als het natuurlijke fenomeen zelf manifesteren de roestverven zich vandaag ook commercieel als een niet weg te cijferen gegeven. De rusty trend zet zich onverminderd door en zal volgens ingewijden, net als het fysieke alter ego, honkvast in het decolandschap aanwezig blijven. Dat het realiseren van roesteffecten op velerlei manieren kan, is bovendien eerder een zegen dan een kwaal. Het verbreedt het toepassingsveld, verlaagt de drempel en staat borg voor tot op vandaag ongezien decowerk.

OP ZOEK NAAR MEER

Meer en meer creatieve schilders en decorateurs zijn actief op zoek naar alternatieve verfsystemen. Men wil nieuwe ideeën die verfrissen en grenzen verleggen. Een dynamiek die aan technieken als het roesteffect de broodnodige boost meegeeft.

UNIVERSEEL

We kunnen er niet omheen: de inherente naturel van roesttinten opent nu eenmaal vele deuren. Dermate dat je er met koosnamen als ‘polyvalent’ of ‘compatibel’ al lang niet meer komt om de inzetbaarheid van de producten letterlijk en figuurlijk in de verf te kunnen zetten. De vraag is hier eigenlijk eerder of er wel situaties bestaan waarbij men het roesteffect niet kan toepassen. Wel, ‘neen’ is het simpele antwoord, dat niet toevallig ook voor die andere universele tint, het wit, van toepassing is. Rustgevend, speels, stoer, modern of rustiek: esthetische roesteffecten laten zich in elke situatie probleemloos uithuwelijken.

HET ESTHETISCHE ROEST

Het huidige productaanbod voorziet in zowel coatings die op grotere vlakken als plafonds en wanden kunnen worden toegepast, als verfsystemen die accentwerk op ornamenten, meubels of zelfs terra cotta mogelijk maken. Voor binnen- én buitentoepassingen. De standaard is echter in elk van de gevallen een watergedragen systeem, waarbij in de eindesthetiek vooral de verwerking zelf steeds een primordiale rol zal spelen. Het maakt van de toepassing van roest­effecten een pseudo- of zelfs full artistieke activiteit, waarbij een eventuele reproduceerbaarheid compleet ondergeschikt wordt. Elke werf wordt er immers uniek door, en dat ongeacht het gebruikte procedé.

Systeem 1: meerlagig inmengen

Het zou zo uit de DIY-wereld kunnen komen, maar het progressief opbouwen van de kleurschakeringen met behulp van watergedragen verfsystemen blijft binnen een aantal toepassingen een dankbaar alternatief. De basis is de continue, natte inmenging van de gewenste geel-bruin-roodtinten tot het gewenste resultaat wordt bekomen. Naast de kwaliteit van de primer, respectievelijk substraatlaag, zijn vooral de waterhuishouding en de timing bepalend voor het eindresultaat. Het systeem maakt tot op het laatste ogenblik nog correcties mogelijk, een belangrijke troef wanneer het werk ook bij een wisselende lichtinval of onder meerdere gezichtshoeken aan welbepaalde criteria moet voldoen.

Systeem 2: IN-SITUROESTVORMING

Dit is steeds een tweecomponentensysteem. De eerste component, een pasta, bestaat uit een bindmiddel als acryl- of alkydhars waarin zuivere ijzerdeeltjes werden gemengd. De andere component is de zogenoemde activator, die de ijzerdeeltjes versneld moet laten oxideren (roesten). Doordat de basis voor de uiteindelijke pigmentering het in situ gevormde roest (of chemisch Fe(OH)3) is, gaat men voor een zeer pure roestkleur als eindtoon. Concreet brengt men na het drogen van de primer kruiselings de actieve ijzerpasta aan. Binnen een vastgelegde maximumtijd (typisch een vijftiental minuten) moet dan de applicatie van de activator volgen. Hier heeft de gebruiker de vrije keuze over de toegepaste methode en start de artistieke inbreng: men kan de activator via sponsen, verneveling, borstelen of rollen over de actieve laag aanbrengen. Het eindresultaat zal steeds weer specifiek uitpakken. Met dit systeem ‘kies’ je immers geen vooraf gedefinieerde kleurtoon of facettering. Het proces zelf zal bepalen wat er uiteindelijk als roesteffect tevoorschijn komt. De verklaring schuilt hier in de veelheid van variabelen die meespelen, zoals de roest­reactie zelf. Deze veronderstelt steeds een aquatisch midden, wat toegepast op coatings zeer belangrijke consequenties zal hebben. Het drogen impliceert namelijk meteen ook het stopzetten van de reactie en dus de verdere roestvorming, met een directe impact op de diepte van de kleurtoon tot gevolg. Men kan bovendien met beide laagdiktes (pasta/activator) spelen, wat betekent dat men tot zeer delicate schakeringen van geel over oranje-oker naar bruinrood en zelfs bruinzwart kan komen. Louter en alleen door zowel de tijd als de vochthuishouding tijdens de oxidatie te beïnvloeden. Ook het nabewerken biedt bijvoorbeeld een bijkomend scala aan artistieke mogelijkheden. Je kunt onder meer via het spatelen ook met de ruwheid spelen en je coating spiegelglad polieren, of omgekeerd op het laatste moment nog zand in het oppervlak mengen. Naspateling levert doorgaans wat lichtere eindtinten op.

Veegvast?

De zgn. ‘veegvastheid’ van dit type roestcoatings is een belangrijk thema. De ijzerdeeltjes worden na de roestvorming in principe door het bindmiddel, de kunsthars, ingekapseld, waardoor er voor louter decoratieve toepassingen van het afgaan van de roestkleur geen sprake meer kan zijn. Bij oppervlakken met een functionaliteit en een intensieve mechanische belasting (tafelbladen) past men echter een bijkomende, krasvaste toplaag toe als bescherming.

Systeem 3: MEERLAGIG MONOPRODUCTSYSTEEM

Na het primeren wordt bij deze techniek een basisonderlaag gelegd bij wijze van een matte, kalkgebonden stuclaag van het type Venetiaans pleister, die de drager voor de uiteindelijke afwerkingslaag zal uitmaken. Het roesteffect zelf wordt echter gecreëerd via de applicatie van opeenvolgende lagen van een watergebaseerde afwerkingscoating met ijzerglimmer als actieve stof. Door het uitstrijken van deze finish ontstaat het roesteffect, dat in toon en diepte volledig in functie is van de laagopbouw. Met één enkele roestcoating kan men m.a.w. het volledige palet van tussenschakeringen bereiken, louter en alleen door met de laagdiktes te spelen. De aanblik is een fijne, rustieke, op het klassieke Italiaanse stucwerk gebaseerde rusty afwerking. 