BEWUSTE KEUZE VOOR MEER HERNIEUWBARE ENERGIE
Awardwinnaar Sanitechniek denkt actief mee met de klant
Twee Sanilec Awards binnenhalen tijdens één editie, het is niet iedereen gegeven. Installatiebedrijf Sanitechniek uit Sint-Katelijne-Waver speelde het wel klaar. Het team van Tom Claes verzilverde twee van zijn vier nominaties, met name in de categorieën klimatisatie en sanitaire installaties. Onderaan lichten we de winnende projecten nader toe, maar eerst kan u kennismaken met het bedrijf en zijn zaakvoerder.
Zelf ook een bijzondere installatie voltooid?

RICHTING HERNIEUWBARE ENERGIE
Sanitechniek werd opgericht in 1984 als bvba en in 1987 omgevormd tot een naamloze vennootschap. Het installatiebedrijf uit Sint-Katelijne-Waver maakt sinds 2000 deel uit van de Willemen Groep en werd in 2018 door de Confederatie Bouw Antwerpen verkozen tot Jonge Vlaamse Aannemer.
"Wij staan in voor alle installatietechnieken, met uitzondering van elektriciteit en medische gassen", steekt zaakvoerder Tom Claes van wal. "Koeling, verwarming, ventilatie, sanitair en brandbestrijding zijn onze corebusiness." De laatste jaren richt Sanitechniek zich ook expliciet op hernieuwbare energie. "Dat doen we door enerzijds zwaar in te zetten op de opleiding van onze werknemers en anderzijds onze projecten zo uit te kiezen dat hernieuwbare energie aan bod komt. Onlangs behaalden we het Rescert-label voor zonne-energie en warmtepompen, en ook warmtekrachtkoppeling … zit in ons gamma."
"Uiteraard hangt een en ander sterk af van de vraag van onze klanten. Stappen ze mee in ons verhaal van hernieuwbare energie, dan zijn we meteen hun partner. Doen ze dat niet, dan plaatsen we een klassieke installatie."
ZESTIG WERKNEMERS, EVENVEEL ONDERAANNEMERS

Momenteel stelt Sanitechniek een zestigtal mensen tewerk. "Op zes jaar tijd zijn we gegroeid van 18 naar 60 werknemers", zegt Claes. "Daarvan zijn er 19 bedienden en 41 arbeiders die voornamelijk op de werven te vinden zijn. Daarnaast schakelen we quasi dagelijks nog eens evenveel onderaannemers in. Per dag zijn er dus tussen de 100 en 120 mensen voor Sanitechniek aan de slag."
"De keuze om met zo'n grote groep onderaannemers te werken, is heel bewust gemaakt. Onderaannemers werken voor ons via vaste contracten. Daardoor weten de projectleiders vanaf de eerste dag hoeveel budget ze voorhanden hebben. Bovendien zijn bepaalde rendementen afdwingbaar. Ook pieken en dalen in workload vallen met onderaannemers gemakkelijker op te vangen. Daarbij komt nog dat de loonlast in ons land gigantisch hoog is. En met de gelijkschakeling van arbeiders met bedienden is het ook een dure grap geworden om iemand te laten gaan indien nodig. Allemaal argumenten dus om met onderaannemers te werken."
"Communicatie is essentieel"
De war for talent zorgt er mee voor dat er op grote werven nog nauwelijks Nederlands wordt gesproken. Al stelt Tom Claes wel specifieke voorwaarden aan zijn onderaannemers. "De ploegbaas van de onderaannemer moet Frans, Duits of Engels kunnen. Dat is een absolute minimumvoorwaarde om samen veilig te kunnen werken. Je moet toch in staat zijn om met elkaar te communiceren?"
"Gelukkig werken wij al jaren samen met dezelfde onderaannemers, waardoor er een vertrouwensrelatie is gegroeid. Maar het blijft een constante zoektocht. Veel onderaannemers komen zich hier aanbieden en vaak krijgen ze ook een kans met een kleiner project. Lukt dat, dan durven we hun ook grotere projecten toe te vertrouwen. In het andere geval nemen we afscheid. We mikken steeds op een combinatie van eigen mensen, aangevuld met onderaannemers."
INSTALLATIEBEDRIJVEN IN THE PICTURE
"Ik ben zeer blij dat we hebben deelgenomen aan de Sanilec Awards en nog meer dat we in twee van de vier categorieën gewonnen hebben", aldus Claes.
"In mijn ogen is dit niet zomaar een award, want je moet wel wat energie steken in het samenstellen van je dossier. Bovendien bleek de collegialiteit onder de installateurs op de avond van de uitreiking bijzonder groot. Dat was zeer leuk om mee te maken. Tot slot vind ik het een uitstekend idee dat ook de installatiebedrijven eens in the picture werden gezet. Want vaak genoeg zijn het louter de architecten of hoofdaannemers die met de pluimen gaan lopen. Terwijl technieken vandaag de dag onontbeerlijk zijn."
PASSIEF KANTOORGEBOUW VOOR ETERNIT
In april won Sanitechniek maar liefst twee Sanilec Awards. De overwinning in de categorie klimatisatie had het bedrijf te danken aan de installatie van een vierpijpswarmtepomp in het passief kantoorgebouw van Eternit in Kapelle-op-den-Bos.
“In onderaanneming voor Vanhout nv en in samenwerking met het studiebureau Cenergie stonden wij – met projectleider Kevin Op De Beeck voorop – in voor alle technieken van een nieuw passief kantoorgebouw met drie bouwlagen voor Eternit”, licht Claes toe. “Cenergie had op technisch vlak het dossier volledig voorbereid, maar onze klant wou een meer budgetvriendelijke oplossing. Daarop zijn we met Christophe Mandervelt van Vanhout en het studiebureau gaan samenzitten.”
Alternatieve oplossing
“Aanvankelijk was er een klassieke stookplaats voorzien voor de cv-installatie, een koelmachine met een luchtcondensor voor de koeling en op het dak twee centrale luchtgroepen. In samenspraak met Vanhout en Cenergie hebben we die opstelling gewijzigd in een vierpijpswarmtepomp op het dak, die de koeling en verwarming voor haar rekening neemt.”
“De warmtepomp werd gecombineerd met twee centrale luchtgroepen. Er werd enkel nog een kleine gaswandketel voorzien om de bedrijfszekerheid te kunnen garanderen wanneer de vierpijpswarmtepomp hersteld of onderhouden moet worden. De kantoren werden voorzien van klimaatplafonds SAPP met geïntegreerde ventilatieroosters en verlichting.”
“Qua ventilatie voorzagen we een D-systeem met pulsie, extractie en warmterecuperatie, mede om te voldoen aan de strenge eisen van passiefbouw. Het budget bedroeg 850.000 euro. In totaal spendeerden we 1.794 manuren aan dit project.”
Warmterecuperatie in de tussenseizoenen
“Zo’n vierpijpswarmtepomp is relatief nieuw. In vergelijking met de twee gescheiden systemen die aanvankelijk voorzien waren, heeft ze energierecuperatie als grote voordeel. In de zomer- en winterperiode zal dat wellicht nog beperkt zijn, maar in de tussenseizoen kunnen de lokalen die koelte vragen, energie gebruiken van de lokalen die warmte behoeven en omgekeerd.”
“Een bijkomend voordeel is dat de warmtepomp op het dak geplaatst werd en er zo dus heel wat plaats bespaard kon worden. De twee technische lokalen konden immers samengevoegd worden tot één. Door het beperken van het ketelvermogen (lager dan 70 kW) vielen we bovendien niet onder de richtlijnen van een stookplaats.”
Geluidshinder beperken
Ondertussen eiste de eindklant wel dat de technieken zich zouden beperken tot de gangzones, en dat ze dus niet door de kantoren zelf zouden lopen. “Eternit had zwaar geïnvesteerd in het geluidsdicht maken van de kantoren”, verduidelijkt Claes. “Natuurlijk wilden ze niet dat de technieken die stilte zouden verstoren. Koeling, verwarming, sanitair, ventilatie, elektriciteit … alle technieken moesten daarom op een zeer beperkte oppervlakte geïnstalleerd worden. Ook dat was een uitdaging.”
BIM als noodzakelijke voorwaarde
Hoofdaannemer Vanhout nv zocht in zijn onderaannemer dan weer een partner die wou meestappen in het BIM-verhaal. Dat staat voor Building Information Modelling – een digitaal model dat een virtuele weergave van een bouwwerk vormt en waarbij geometrie en informatie aan elkaar worden gekoppeld.
“Omdat wij hier al ervaring mee hadden, en meer bepaald met Revit, konden wij ons probleemloos engageren om het project volledig in dat programma uit te werken”, aldus Claes.
Minder ervaring had Sanitechniek met de strakke LEAN-planning waarbinnen het project uitgevoerd werd. “LEAN is een managementfilosofie om processen in bedrijven te managen, waarbij steeds de eindklant centraal wordt gesteld. Voor ons was dat inderdaad nieuw, maar wel zeer leerrijk.”
CARWASH OP DE SINT-ANDRIESKAAI
Het tweede project waarmee Sanitechniek een Sanilec Award binnenrijfde, was er een voor de Stad Antwerpen. Hoofdaannemer Artes Roegiers was op zoek naar een partner die niet vies was van een uitdaging. “Antwerpen besliste onlangs om Scheldewater op te pompen, het in drie ondergrondse betonnen waterputten van elk 20 m³ te bufferen en, na behandeling, te gebruiken om het eigen wagenpark te reinigen”, duidt Claes. “Ter hoogte van de Sint-Andrieskaai werd daarvoor een ‘carwash’ gebouwd waar dienstwagens via mobiele en stationaire hogedrukreinigers schoongemaakt worden.”
Getijden als bemoeilijkende factor
“Het project was speciaal omdat we rekening moesten houden met de getijden van de Schelde. Omdat er een groot verschil kan zijn tussen eb en vloed, moesten we de aanzuigleiding heel diep positioneren. Qua installatie was dat een huzarenstukje omdat we met een kraan heel diep in de Schelde moesten.”
Zelfreinigende filter
“Eenmaal de aanzuiging in orde was, stelde zich het vraagstuk van de filtering. In overleg met onze pompenleverancier Pumptech en studiebureau Sweco hebben we ervoor geopteerd om een zelfreinigende filter te gebruiken. Via een periodieke backwash maakt deze zichzelf schoon.”
Claes kon hier gebruikmaken van eerdere ervaring. “Bij mijn vorige werkgever werkte ik aan een project rond het MAS (Museum aan de Stroom). Voor de koeling werd daar water aangezogen uit het Bonapartedok, en ook toen was het een hele zoektocht om de juiste filter te vinden.”
Om de zuiverheid te meten, wordt op de Sint-Andrieskaai ten slotte ook nog een conductiviteitsmeting op het water uitgevoerd. “Is die onvoldoende, dan wordt leidingwater bij het opgepompte Scheldewater gevoegd”, verklaart Claes.
Kaaien doorboren bleek onbegonnen werk
“Het werken op de kaaien stelde ons voor een bijkomende uitdaging: de Scheldekaaien zijn in feite heel dikke muren. Het was dus niet evident om de aanzuigleiding tot in het technisch lokaal te brengen.”
“Aanvankelijk hadden we het idee om de kaaien te doorboren, maar al vrij snel bleek dat dat onbegonnen werk was. Als alternatief brachten we de aanzuigleiding tot bovenaan de kaai. Door een dunner stuk muur voerden we daar wel een boring uit en via een sleuf brachten we het Scheldewater tot in de technische ruimte. Dit was het resultaat van een nauwe samenwerking tussen onze projectleider Nick Van De Voorde en onze onderaannemer betonboringen David Aelbrecht.”
“De totale tijdsduur die we aan dit project besteedden, bedroeg ongeveer 300 manuren voor een totaalbudget van 335.000 euro.”
Zelf ook een bijzondere installatie voltooid?