HUMAN CENTRIC LIGHTING EN DIGITALISERING DOEN INTREDE
Bijzondere winkelervaring doet meer kopen
Winkelverlichting maakte de voorbije jaren een ware revolutie door. Met ledtechnologie kunnen supermarkten hun producten erg aantrekkelijk weergeven, in een juiste mix van lineaire en accentverlichting. Dit terwijl het energieverbruik steeds meer afneemt en de levensduur alsmaar toeneemt. Het resultaat is een bijzondere winkelervaring, die meer doet kopen.
LED
Meer licht met minder energie
Sinds een vijftal jaar vervangen steeds meer winkels hun oude tl-verlichting met ledmodules. Een van dé redenen daarvoor is uiteraard de energiebesparing, zonder dat je daarvoor aan licht inboet. Integendeel: leds leveren alsmaar meer licht op met minder energie. Een goede ledlamp is vandaag goed voor pakweg 130 lumen (maat voor hoeveelheid zichtbaar licht) per watt, terwijl dit bij tl5-verlichting nog 100 lumen is. Zo verbruik je al 30 tot 40% minder energie voor eenzelfde verlichting.
Extra besparingen
De bespaarpercentages kunnen echter nog veel verder oplopen. Dankzij armaturen met sensoren, vandaag al verkrijgbaar, is het mogelijk om de verlichting te dimmen bij meer daglicht. Bovendien straalt led minder warmte uit, waardoor je mogelijk indirect bespaartop bijvoorbeeld airconditioning. En misschien heb je voor dezelfde hoeveelheid licht als voorheen minder lampen en armaturen nodig.
Steeds lager aantal w/m²/lux
Heel wat installateurs van winkelverlichting garanderen makkelijk een verbruik van minder dan 2 W/m² voor een lichtsterkte van 100 lux. Wil je 1.000 lux over een oppervlakte van 1.000 m², dan heb je slechts 20 kW nodig. Sommige verlichtingsspecialisten bieden zelfs al 1 W/m²/100 lux aan. Belangrijke kanttekening wel: de te bereiken wattage per m² hangt natuurlijk ook af van de zaak op zich. Bij een kleinere winkel met veel producten is meer verlichting nodig, en ligt het verbruik dus hoger.
Langere levensduur
Nog een sterke troef van ledverlichting is de levensduur van de lampen. Ook hier maakt de technologie grote sprongen voorwaarts. Leds branden vandaag makkelijk 50.000 tot zelfs 100.000 uur waarbij je op het eind nog 80% of meer van de initiële lichtstroom overhoudt.
Als je dan weet dat een gemiddelde retailer zijn verlichting ongeveer 3.000 uur per jaar gebruikt, hoeft hij deze dus veertig jaar lang niet te vervangen – toch niet omdat ze stuk is. Het enige dat hij wel best doet, is geregeld een onderhoud.
Snelle terugverdientijd
Reken bij de energiebesparing ook nog eens een steeds meer dalende initiële investering, vooral de laatste jaren, en je komt op een terugverdientijd van twee tot vier jaar. Hoewel dit ook sterk afhangt van het aantal uren per jaar dat de verlichting brandt.
HUMAN CENTRIC LIGHTING
Deze term is alsmaar populairder, ook in supermarkten, en slaat onder meer op hoe licht het welzijn van de gebruiker verbetert. In warenhuizen is dit bijvoorbeeld mogelijk door de herintroductie van daglicht, lees kunstlicht van 4.000 kelvin. Daardoor blijven klanten langer.
DIGITALISERING
Armaturen kunnen vandaag via bluetooth connectie maken met de smartphone van klanten, nadat die zich registreerden. Daardoor kun je hen doorheen de winkel volgen en de populairste parcours in kaart brengen. Die info laat toe om promoties beter te positioneren of om bezoekers reclameboodschappen toe te sturen. Via dezelfde verbinding kan de winkelverlichting ook worden bijgestuurd, manueel via bijvoorbeeld een tablet, of automatisch via sensoren. Zo kan de winkelier het licht laten dimmen in lege gangen – zonder het weliswaar helemaal donker te maken – of de verlichting aanpassen wanneer hij herinricht.
NADRUK OP BELEVING
Met ledtechnologie maken handelaars van winkelen een ontspannende ervaring, want dat doet meer kopen. Bovendien onderscheiden ze zich zo van onlineshops en hun voordelen.
Via een juiste mix van lineaire …
Steeds meer supermarkten verlichten daarbij hun gangen met dubbele asymmetrische verlichting, zodat niet de gang maar vooral de rekken in licht baden. Zeker de producten op ooghoogte moeten voldoende opvallen, want deze leveren de grootste marges op.
… en accentverlichting
Daarnaast brengen retailers accenten aan via moderne spots en armaturen met alle mogelijke kleurweergaven en -temperaturen, lichtsterktes en hoge contrasten. Bijvoorbeeld bij de wijnstand of de afdelingen met groenten en fruit. Of op de kop van een rek, waar de producten in promotie te vinden zijn, zodat het aanbod er mooi uitziet en sprankelt. Dit alles om de aandacht van de consumenten beter te trekken. Zelf discountzaken maken vandaag werk van een moderne verlichting.
Aangepaste kleurweergave
Vooral bij verse producten is de juiste kleurweergave cruciaal, voor een levendige presentatie. Een gulden regel is dat het spectrum de kleur van de belichte waren voldoende moet bevatten, om ze aantrekkelijk te kunnen weergeven. Op groenten, fruit en brood zet je bijvoorbeeld warmer licht, op vis kouder. Zo kan een supermarkt tegenwoordig wel tot zeven types led gebruiken, naargelang van de locatie en de beschenen producten. Ofwel verwerkt in aparte modules, ofwel in een all-in-one-oplossing waarvan de kleurwaarde, de hoeveelheid licht en de reflectiehoek volgens het te belichten aanbod in te stellen zijn.
Versheid versus weergave
De keuze van het juiste licht is ook belangrijk voor de houdbaarheid van de producten. Aardappelen worden bijvoorbeeld groen door te veel licht. Melk verandert mogelijk van smaak door bepaalde kleurenspectrums. Rood vlees kan grijs worden door te veel ledlicht. Vaak zijn dit de producten waarop retailers veel verdienen, en die ze daarom zo mooi mogelijk willen presenteren. Ze moeten dus een evenwicht vinden tussen presentatie en houdbaarheid. Cruciaal is een goed verlichtingsplan en het gebruik van de juiste, kwaliteitsvolle leds. Reken hierbij op specialisten.
TOEKOMST?
Ongetwijfeld zal de ledtechnologie de komende jaren nog evolueren richting nog meer energiebesparing en aanpasbaar licht. Volgens de fabrikanten is het einde van led daar zeker nog niet in zicht. En dan staat de OLED-panelen al te trappelen, waarmee misschien lichtgevende schappen mogelijk zijn.
TRENDS IN EEN NUTSHELL
Steeds meer ledverlichting, door de stevige energiebesparing, langere levensduur en snelle terugverdientijd.
Beleving: de steeds grotere verbetering van de winkelervaring, met een juiste mix van lineaire en accentverlichting. Met alle mogelijke kleurweergaven en -temperaturen, lichtsterktes en hoge contrasten.
Digitalisering: het volgen van klanten via een bluetoothconnectie met hun smartphone, voor het in kaart brengen van populaire parcours. Of via dezelfde verbinding winkelverlichting bijsturen, al dan niet automatisch.
Human Centric Lighting: de herintroductie van daglicht (kunstlicht van 4.000 kelvin) in warenhuizen, waardoor klanten langer blijven.