doekzonwering perfect combineerbaar met slanke raamprofielen
Strakke ramen met uiterst slanke raamprofielen zijn de laatste jaren sterk aan populariteit aan het winnen. Ook bij architecten en voorschrijvers wint het concept aan belang. Aluminium- en staalfabrikanten bieden sinds enige tijd al tal van oplossingen aan. Pvc-fabrikanten zijn aan een inhaalbeweging bezig. Maar fabrikanten van zonweringsproducten staan natuurlijk ook voor een uitdaging. De klant en/of architect kiest voor dunnere raamprofielen, maar dan is het wel de bedoeling dat de doekkast en zijgeleiders de lichtinval niet in de weg staan, en dat ze dus zelf minimalistisch worden.
Minimalistische trend
Raamprofielen worden de laatste jaren alsmaar smaller. Dat komt door een stijgende voorkeur van klanten en architecten voor grotere raamgehelen met een maximaal, ongehinderd uitzicht naar buiten. De grootste motivatie daarvoor is ongetwijfeld het aspect design. Er speelt naast deze esthetische factor echter nog een andere belangrijke factor: oververhitting. Tegenwoordig wordt hier gelukkig zo goed als in elke ontwerpfase rekening mee gehouden.
Minimalistische raamprofielen beantwoorden dan wel aan alle hoge technische en esthetische eisen, het is en blijft voor alle partijen belangrijk om ook het gebruikerscomfort niet uit het oog te verliezen. Een passende buitenzonwering biedt hier soelaas. Maar vormt er zich dan geen probleem? Er werd namelijk net een groot raamgeheel gerealiseerd en nu moet men daar weer aan lichtinval en uitzicht inboeten door de dikkere zijgeleiders en doekkast van de zonwering? Gelukkig zijn er vandaag al enkele oplossingen voor dit probleem op de markt.
Bij de recente ontwikkeling van zonweringsproducten voor minimalistische raamprofielen werd aandacht besteed aan de wensen en noden van drie cruciale bouwpartners in elk project: architecten/eindgebruiker (design), constructeurs van ramen (voor elk raamsysteem een oplossing) en plaatsers (installatiegemak).
designoplossingen
Bij een traditioneel (schuif)raam ligt de verhouding tussen glas en profiel op ongeveer 75/25. Met slanke raamprofielen kan men echter maximaal een ratio van 98/2 bekomen. De grote hoeveelheid licht die doorheen het raam naar binnen stroomt, geeft de bewoner of gebruiker het gevoel dat hij of zij eigenlijk voor een stukje buiten vertoeft.
onzichtbare verwerking in de gevel
Op vlak van design worden de zonweringsystemen daarom dan ook zelf alsmaar meer minimalistisch, zonder aan kwaliteit en windvastheid in te boeten. Een discrete plaatsing en esthetisch eindresultaat is namelijk belangrijk voor zowel de architect als eindgebruiker. Daarom worden bijvoorbeeld de schroeven onzichtbaar weggewerkt, of worden zelfs helemaal geen schroeven gebruikt. Er zijn al schroefloze zijgeleiders op de markt die werken op basis van in elkaar te klikken onderdelen, wat het installatiegemak bevordert (zie verder). Ook worden alle zichtbare onderdelen van de zonwering in eenzelfde kleur als het schrijnwerk voorzien. Andere opties betreffen het plaatsen van de doekkast in de spouw, het deels verwerken van de geleiders achter de slag, het volledig of gedeeltelijk intrekken van de onderlat in de doekkast ...
binnenvallend daglicht maximaliseren
Anderzijds zijn er ook die innovaties die ervoor zorgen dat het zicht van binnen naar buiten niet belemmerd wordt. Zo voorzien fabrikanten een compactere doekkast en slankere zijgeleiders (van 34 mm tot 20 mm breed). Bovendien kan ook de onderlat compacter zijn (35 mm hoog) én alsnog een onzichtbare lasnaad toelaten. Deze opties zijn perfect mogelijk voor zowel inbouw als na-installatie op alle types ramen.
Zonweringsystemen worden alsmaar meer minimalistisch, zonder aan kwaliteit en windvastheid in te boeten
technische uitdagingen
Raamoppervlaktes worden in moderne woningen steeds groter. Toch moeten de sterkte, stevigheid en stijfheid van het zonweringsproduct gegarandeerd blijven. Het gewicht moet echter ook beperkt blijven zodat het geheel eenvoudig te plaatsen is en de uitvoering qua afmetingen gering blijft. Ook het wegbergen van de interne ritsgeleider in slankere profielen met een beperkte diepte blijft voor de fabrikanten een uitdaging.
Op het vlak van service moeten de geleiders en de doekrol ook eenvoudig toegankelijk en demonteerbaar zijn. Ook de aansluiting van de kast op de zijgeleiders is geen technische vanzelfsprekendheid. De combinatie van motor, doekbuis en nieuwe technologieën zorgt ervoor dat er eerst wat onderzoek aan te pas komt vooraleer mogelijke oplossingen geboden kunnen worden.
Al deze zaken moeten uitvoerig uitgedacht, uitgewerkt en getest worden voordat een kwalitatief product zijn intrede kan doen op de markt. Ten slotte is het belangrijk om te bemerken dat ook de communicatie tussen de bouwheer, architect en raamconstructeur van een uitstekende kwaliteit moet zijn. Zo wordt op voorhand kenbaar gemaakt wat de esthetische wensen zijn en kan men de technische haalbaarheid aftoetsen.
oplossingen voor alle types ramen
Ondanks de technische en esthetische oplossingen hierboven is het marktaandeel van minimalistische ramen echter maar klein. Dat komt vooral omdat het kostenplaatje voor dergelijke projecten prijzig is. Dat zou tot gevolg kunnen hebben dat ook de vraag naar minimalistische zonwering beperkt blijft. Niets is minder waar. Minimalistische profielen worden namelijk ook in andere types ramen toegepast. Voorbeeld bij uitstek is de opmars van alsmaar slankere schuifraamsystemen en steellook raamprofielen.
schuiframen
Bij schuiframen vertaalt het minimalisme zich in slankere middenprofielen. De kaders blijven in de meeste gevallen zo goed als ongewijzigd. Door deze trend naar slankere middenprofielen ontstaat echter een uitdaging. De slankere profielen brengen de windvastheid van het geheel in het gedrang. Systeemhuizen lossen dit op door extra versterkingen op de slanke middenprofielen te voorzien. Deze extra versterkingen, maar eventueel ook een externe handgreep van het schuifraam vormen een obstakel voor buitendoekzonwering.
Voor gekoppelde screens zorgt een vrijstaande koppelzijgeleider voor de nodige ruimte voor schuifhorren
Een oplossing in de markt hiervoor betreft een doekkast die bij installatie samen met de zijgeleiders op een afstand van het raam kan geïnstalleerd worden. Dat zorgt ervoor dat het zonweringsysteem perfect combineerbaar is met ramen of deuren met een klink en/of versterking aan de buitenzijde, zonder in te boeten op installatiegemak. Maar net zo goed laat dat ook de nodige ruimte voor schuifhorren en schuiframen met een schuivende vleugel aan de buitenzijde. Voor grotere oppervlaktes met gekoppelde screens (zie ook: 'oplossingen voor vliesgevels') zorgt ook een vrijstaande koppelzijgeleider voor de nodige ruimte voor schuifhorren of schuiframen met een schuivende vleugel aan de buitenzijde. Dit systeem is toepasbaar in één deel, maar kan net zo goed - met behulp van vrijstaande geleiders - opgedeeld worden in meerdere schermen (tot 12 meter koppelbaar).
Oplossingen voor vliesgevels
Ook voor vliesgevels - die alsmaar populairder worden in de hedendaagse architectuur - bestaan er oplossingen om een maximum aan lichtinval te garanderen met minimalistische zonwering. Vliesgevels zorgen er dan, net als de schuifdeuren, ook voor dat de vraag voor minimalistische systemen voor buiten doekzonwering blijft stijgen. Op de markt zijn oplossingen met slanke koppelzijgeleiders (ca. 50 mm) beschikbaar. Deze systemen garanderen niet enkel een centrale bevestiging op de vliesgevel, maar houden ook rekening met de thermische uitzetting van beide systemen. Dit alles laat toe het systeem oneindig te koppelen over één of meerdere velden, tot maximum 3.6 m per screen.
Installatiegemak
Ten slotte werd er aandacht besteed aan het installatiegemak. Het mag duidelijk zijn dat de nieuwe systemen gebruiksvriendelijker zijn dan hun voorgangers.
Ten eerste kan de plaatser ervoor kiezen om de montage te voorzien op de werf of in het atelier. Daar kunnen bijvoorbeeld de zijgeleiders vooraf in enkele stappen op het raam gemonteerd worden. Met behulp van de verstelbare montagestiften en klikonderdelen moet de kast dan niet meer opengemaakt te worden voor montage op de geleiders.
Er is overigens bij sommige systemen de mogelijkheid om de onderlat los te klikken van het doek. Deze optie zorgt voor een groot verschil in gewicht tijdens de installatie van screens op grote oppervlaktes. Bovendien zorgt deze mogelijkheid ervoor dat men de screens weer snel kan demonteren. Bij bepaalde systemen is de doekkast achteraan ook voorzien van een detail die het mogelijk maakt deze snel en eenvoudig op te hangen aan een vooraf bevestigd haakprofiel. Voor vrijstaande toepassingen wordt dit detail dan weer afgewerkt met behulp van een opvulprofiel voor een mooi uniforme afwerking.
Bij de uitlevering van de doekzonwering aan de plaatser kunnen de eindpunten ook al geregeld worden bij de raamconstructeur. Daardoor dient de plaatser de doeken in principe niet of nauwelijks bij-/afregelen op de werf. Ten slotte bestaat er ook nog de optie om de eindplaatjes in een vlakke en hellende uitvoering te verkrijgen, waardoor het mogelijk is om de geleiders mooi te laten aansluiten op de dorpels. Naast het designaspect van deze eindplaatjes - ze worden ook in hetzelfde kleur als het schrijnwerk gepoederlakt - is er ook nagedacht over de mogelijkheid om het eindstuk op te kitten tegen de dorpel. Op die manier behoort waterinfiltratie tussen geleider en dorpel tot het verleden.
Met dank aan Renson en Duco
