Handgeschilderde muurdecoraties tot in detail gereconstrueerd
Ruben Willaert nv (Sint-Michiels)
De restauratiewerken van de zijkapellen van de Hermesbasiliek in Ronse waren een echt huzarenwerk. De oorspronkelijke, kleurrijke decoraties werden met de hand gerestaureerd. Vier tot vijf specialisten van Ruben Willaert nv uit Sint-Michiels werkten meer dan een jaar aan de herstelling en reconstructie van de tekeningen, op een zodanige professionele manier dat oud en nieuw niet van elkaar te onderscheiden zijn.
Gespecialiseerd in restauratie
Ruben Willaert nv werd in 2001 opgericht als eenmanszaak. Vandaag werkt het bedrijf, met twee vestigingen in Sint-Michiels en Geel, met 45 personen. Er is een afdeling Restauratie, die de werken verzorgde in de Hermesbasiliek, maar ook een afdeling Decoratie, een afdeling Archeologie en een afdeling Erfgoedstudies.
“Het grote voordeel van onze structuur is dat we vaak al van bij de studiefase betrokken zijn bij een project. Bij restauratieprojecten, waar soms ook kleurenstudies en dergelijke dienen te worden gedaan, is dat een grote troef”, aldus zaakvoerder Ruben Willaert.
Decoratiepracht in de zijkapellen hersteld
In de Hermesbasiliek werden de muurdecoraties in de zijkapellen volledig gerestaureerd. “In de jaren ‘50 en ‘60 werden de, vaak kleurrijke, muurschilderingen in veel kerken in het wit overschilderd. Zo ook in de Hermesbasiliek. In opdracht van de Kerkfabriek en met subsidies van de overheid werd beslist om terug te keren naar neogotische schilderingen uit de 19e eeuw en deze decoratiepracht in alle glorie te herstellen.”
“De decoraties die nog in goede staat verkeerden, werden grondig gereinigd, gefixeerd en behouden, en aangevuld met nieuwe tekeningen. “Het ging vaak om repetitieve tekeningen, wat het mogelijk maakte om ook de lege, niet goed bewaarde stukken te reconstrueren”, aldus Ruben Willaert.
Tekeningen met de hand gerestaureerd
“Het pleisterwerk werd waar nodig hersteld. Het onderste gedeelte van de pleister, bijvoorbeeld, dat beschadigd was door vocht, werd volledig uitgekapt en er werd een zoutbufferpleister geplaatst. Vervolgens werden de tekeningen op een grondlaag aangebracht. Dat gebeurde met authentieke olieverf, en in kleuren die overeenstemmen met de vroeger gebruikte pigmenten."
"Het aanbrengen van de versieringen gebeurt met door ons gemaakte sjablonen, en vraagt wel wat tijd. Sommige tekeningen bestaan uit vijf tot zes kleuren. Er wordt per kleur een sjabloon gemaakt, en dat kleur wordt dan aangebracht, bijvoorbeeld alle groene elementen in een tekening. Dan komt het volgende kleur aan de beurt, waar opnieuw een sjabloon voor wordt gemaakt. Tussen de kleuren in moet er telkens een droogtijd worden gerespecteerd. En de droogtijd is langer bij olieverf dan bij de traditionele verven. Vervolgens wordt het geheel nog vernist.”
Gouden details zoals indertijd
Ruben Willaert nv werkte gedurende een jaar met een team van vier tot vijf mensen aan de restauratie. De zijkapellen werden van vloer tot plafond onder handen genomen en volledig in stelling gezet. “De gouden details werden in bladgoud afgewerkt, zoals indertijd. De dunne blaadjes bladgoud worden, na het voorzien van een gekleurde grondlaag, aan de ondergrond verlijmd.”
“Het plaatsen van bladgoud vereist wel wat expertise, zo ook de andere technieken die we plaatsen, zoals marmer- en houtimitaties. Al onze uitvoerders zijn dan ook opgeleide restaurateurs en decorateurs.”
