Parket renoveren volgens regels van de schuurkunst

Parketvloeren krijgen het hard te verduren en krassen, verkleuring of andere schade is vrijwel onvermijdelijk. Het parket vervangen is een mogelijkheid, maar vaak is renoveren een goedkoper alternatief. De meeste beschadigingen of gebruikssporen bevinden zich namelijk in de beschermlaag van het parket, wat met de nodige professionele schuurapparatuur en afwerkingslagen hersteld kan worden, zónder uitbraak- en vervangingswerken.

Beoordelen van het bestaande parket

Wanneer wordt parket gerenoveerd?

Parketvloeren hebben vaak mooie tekeningen en bijzondere structuren, al dan niet stille getuigen uit een vervlogen tijdperk, die het verdienen om bewaard te blijven. Door luchtvochtigheid, verkeerde onderhoudsproducten, frequente passage of onhandige ongelukjes kan een versleten en vuile uitstraling echter afbreuk doen aan die eerdere warmte en klasse. Klanten denken in dat geval te snel dat vervanging zich opdringt; een verkeerde conclusie. De meeste beschadigingen of gebruikssporen bevinden zich namelijk in de beschermlaag van het parket, wat met de nodige professionele schuurapparatuur en afwerkingslagen hersteld kan worden, zónder uitbraak- en vervangingswerken. Een volwaardig alternatief dus, waarbij uw klant gemiddeld 50% kosten bespaart. 

Vereisten voor renovatie

‘Bezint eer ge begint’ is een vaak voorkomende zegswijze die ook hier de nodige aandacht verdient. Alvorens over te gaan tot het schuren, is het namelijk belangrijk om eerst de huidige toestand en gebruikte plaatsingsmethode in kaart te brengen. Vastgelegd parket – verlijmd of genageld – is eenvoudiger te renoveren, aangezien de bandschuurmachine bij zwevende vloeren intensief gaat trillen en schuursporen kan achterlaten. Daarnaast moet het parket nog voldoende laagdikte hebben om geschuurd te worden. Kijk bovendien zorgvuldig rond of plinten verwijderd en vellingkanten gefreesd moeten worden en schiet dan pas uit de startblokken.

Schuren van grove naar fijne korrel

Stappenplan voor het schuren

Wie de klant een feilloze afwerking wil geven, zal niet om het schuurwerk heen kunnen. Schuren bereidt het parket immers voor om afgewerkt te worden met het materiaal naar keuze. Hou te allen tijde rekening met het opbouwproces, volgens de regels van de schuurkunst. Start met een grove korrel P40 of P60 om de oude afwerklaag te verwijderen, de vloer te vlakken en het hout egaal van kleur te maken. Daarna volgen een aantal schuurgangen om de vloer naar de eindkorrel toe te brengen, beter bekend als het fijnschuren met korrel P80, P100 of P120. Dankzij deze bewegingen werkt u het grove schuurbeeld van de eerdere werken volledig weg en bereidt u het parket tot in de puntjes voor op een krasloze afwerking. Alvorens de afwerkingslaag aan te brengen, dient u de vloer te polijsten om over het gehele oppervlak dezelfde, egale uitstraling te krijgen. Maak ten slotte de vloer stofvrij en u kan aan de slag met het afwerken.

“Zolang u de basisregels respecteert en uw schuurplan geduldig opbouwt van een grove naar een fijne korrel, zullen er weinig tot geen problemen opduiken.”

Van bandschuur- tot boenmachine

Het precieze schuurproces is vaak een onderschatte fase bij het renoveren van parket, terwijl dit net de vloer maakt of breekt. De klant ziet namelijk iedere schuurfout door de afwerkingslaag, waardoor streven naar perfectie eerder noodzaak dan luxe is. Belangrijk is om elke fase met het juiste materiaal aan te vatten. Gebruik in de eerste stap, het grof schuren, een bandschuurmachine (of eventueel eenschijfmachine bij samengesteld parket) om de grootste verontreinigingen vlak te schuren. De meest voorkomende breedte is 200 mm, maar ook 250 mm behoort ondertussen tot de mogelijkheden. Ga vervolgens met de kantenschuurmachine dicht bij de plinten, onder de verwarmingselementen, in de hoeken en langs de traptreden. Deze machine draait aan een hoger toerental, maar met een lager vermogen, met een ietwat ander schuurbeeld dan de bandschuurmachine als resultaat. Indien er nu nog onbehandelde plaatsen overblijven, kunt u een kleinere handschuurmachine of scherpe verfkrabber gebruiken. Ten slotte gebruikt u voor het polijsten van de vloer bij voorkeur een kwalitatieve boenmachine. De toestellen met meerschijf of satellietschijf met verzwaringsgewicht zorgen voor meer schuurkracht en snelheid, maar ook bij de eenschijfsmachines zijn er kwalitatieve mogelijkheden.

“Wissel tijdig het schuurpapier, zodra u merkt dat het niet meer afneemt en bot is geworden of zodra het hout door wrijving donkerder of glimmend wordt”

Veelvoorkomende fouten bij het schuren vermijden

Het renoveren van parket vergt expertise en vakmanschap. We geven u enkele tips mee om de puntjes op de i te zetten.

• Start niet met een te grove korrel, zo neemt u onnodig veel hout weg; start evenmin met een te fijne korrel, zo wordt de afwerklaag niet volledig verwijderd en zal het schuurpapier snel verslijten;
• Laat de wals van de bandschuurmachine niet te abrupt op de vloer zakken. Dit veroorzaakt een diepe hap in de houten vloer, wat moeilijk te corrigeren valt;
• In de volgorde van het te gebruiken schuurmateriaal mag niet meer dan één korrel worden overgeslagen. Gebeurt dit wel dan bestaat het risico dat de diepere krassen, ontstaan bij het schuren met voorgaande korrel, niet gecorrigeerd worden;
• Stofzuig tussen de schuurgangen. Uitgebroken schuurkorrels van een grovere schuurgang worden immers meegenomen door het fijnere materiaal en veroorzaken diepe krassen;
• Indien het volledige schuurproces niet haalbaar is op één dag, kies er dan voor om te polijsten, te stofzuigen en af te werken op één dag. Geschuurd hout kan namelijk snel verkleuren en vervuiling trekt meteen in het hout.

Optimale bescherming met afwerkingslaag

Elke parketvloer is anders, de houtsoort en het legpatroon bepalen in grote mate de uitstraling van de vloer, maar ook de afwerkingslaag speelt een rol. Een aantal afwerkingsmogelijkheden – met name lak, olie en boenwas – behoren al ettelijke jaren tot de geliefdkoosde opties, en daar komt komende jaren weinig verandering in.

Lak

Een eerste manier om parket te beschermen is met lak, aangebracht in twee à drie lagen. Het grootste pluspunt van die afwerking is dat het hout volledig wordt afgesloten met een filmlaag, waardoor het indringen van vervuiling een halt wordt toegeroepen. Vanwege de filmlaag heeft de vloer een lange levensduur en volstaat een eenvoudig onderhoud, want zolang de beschermlaag intact blijft, krijgt uw klant de vloer eenvoudig proper met stofzuigen en dweilen. Als de laag echter plaatselijk is doorgesleten, moet de volledige vloer opnieuw worden geschuurd. Een opvallende trend situeert zich in de kleurkeuze van de klant. Steeds vaker worden de glansrijke lakken aan de kant geschoven en geopteerd voor de matte variant, waardoor de oppervlaktestructuur zichtbaar en voelbaar blijft. De producten zijn tegenwoordig vrijwel allemaal op waterbasis en kunnen eenvoudig met een speciale lakroller staand worden aangebracht.

Olie

Een tweede manier om parket te beschermen is met behulp van olie, die het hout van binnenuit voedt en laat ademen en de vloer water- en vuilafstotend maakt. Een of twee lagen volstaan, waardoor de klant minder lang moet wachten op het resultaat. Breng de olie dun en gelijkmatig aan met een kwast, roller of spatel en laat 30 à 45 minuten drogen. Wrijf vervolgens met de eenschijfsmachine of boenmachine de olie in en verwijder alle overtolligheden. Hoewel een geoliede parketvloer meer onderhevig is aan vlekvorming dan een gelakt exemplaar, kan dit euvel worden opgelost door de vloer regelmatig te onderhouden.

Boenwas

Een derde manier om een houten vloer te beschermen is dankzij boenwas, een klassieke methode die door de jaren heen sterk is geëvolueerd. Boenwas wordt in de meeste gevallen gecombineerd met een impregnerende olie. De was is een extra afwerkingslaag, die een unieke, traditionele glans bereikt, maar wel intensief onderhoud vraagt. Tegenwoordig is dit minder in trek, maar de echte liefhebber heeft er de moeite graag voor over. Boenwas wordt, net als olie, met een eenschijfsmachine, een boenmachine of boenblok op de parketvloer gewreven, met dit verschil dat de vloer vooraf een ‘sealer’-behandeling krijgt, een solventgedragen poriënvuller die de vlekbestendigheid verbetert.

TIPS VOOR EEN FEILLOZE AFWERKING
Het afwerken van een parketvloer is een vak apart, hou volgende tips in het achterhoofd.
- Lees de technische fiches grondig na. Droogtijd, applicatiemethode en toepassing kunnen sterk verschillen;
- Werk bij het lakken steeds met een lakemmer om homogeen te mengen. Giet de lak niet over de vloer, want zo blijven de contouren van de lakplas zichtbaar;
- De klant wilt krijgen wat hij heeft besteld bij het inkleuren van de vloer met ingekleurde impregneerolie. Maak daarom vooral een kleurmonster, bij voorkeur op de te renoveren vloer. Gebruik vervolgens eenzelfde schuurmethode op de gehele vloer om discussie te vermijden;
- Laat de olie goed impregneren voor het inboenen. Het hout moet namelijk voldoende beschermd worden.

Met dank aan: Bona, Hesse Lignal, Lecol, RIGO Verffabriek en V33