Parket kiezen: waarop moet je letten?
Niets dat een woon- of slaapkamer zo warm en gezellig kan maken als een pure parketvloer. De warme uitstraling en het tijdloze karakter van hout maakt het zowel voor klassieke als moderne interieurs nog steeds een populaire keuze als vloerbekleding. De keerzijde van de medaille: het vergt meer onderhoud dan de verwante vloeren. Tijd om even stil te staan bij de mogelijke uitvoeringen en aan welke eisen een ruimte moet voldoen zodat het parket een lang leven beschoren is.
Materialen voor een parketvloer
Houtsoorten
Wie houten vloer zegt, zegt parket. Een parketvloer bestaat echter niet uit gelijk welk hout. Er zijn heel wat houtsoorten voorhanden die als parketvloer kunnen dienen. Zo zijn beuk, es en Europese eik populaire harde houtsoorten, dankzij hun slijtvastheid en warme uitstraling. Uit de tropen wordt er voor een parket ook vaak een beroep gedaan op iroko en sip.
Als het op zachte houtsoorten aankomt, wordt er het vaakst gewerkt met grenen, larix en vurenhout voor parketvloeren. Een parketvloer uit zachthout is goedkoper dan een gemaakt van hardhout, maar je zal er doorgaans wel sneller gebruikssporen op zien. Wil je parket leggen in een zwaar belopen ruimte, dan opteer je het best voor een hardhouten variant.
Kies steeds hout met een FSC- of PEFC-label voor duurzaam bosbeheer
Barnwood
Tegenwoordig kan je voor een parket ook kiezen voor zogenaamde ‘barnwood’ planken. Het gaat hier om oud gerecupereerd hout, vaak afkomstig van oude schuren en boerderijen in de Alpen. Het hout is daar voor lange tijd onderhevig geweest is aan weer en wind, vrieskou en felle zon, waardoor de planken na verloop van tijd over een uniek warm kleurenpallet (van zwartgrijs tot lichtbruin) en diepe groeven beschikken. Doordat ze zo lang blootgesteld werden aan weersinvloeden, zullen dergelijke planken minder krimpen en uitzetten.
Keramisch parket
Wie de look van parket wil zonder het onderhoud, kan ook kiezen voor keramisch parket. De naam is bedrieglijk, want het gaat eigenlijk om een keramische tegelvloer. Naast een uitgesproken houtlook wordt er in de tegels ook een voelbare structuur aangebracht, waardoor het onderscheid met een echte houten vloer soms moeilijk te maken is.
Het logische voordeel van keramisch parket is dat je wel de look van een parketvloer hebt, zonder aan het onderhoud te moeten denken. Keramische tegels zijn slijt- en krasvast en vormen tevens een goede combinatie met vloerverwarming. Keramisch parket kan ook zonder zorgen worden in vochtige ruimtes. Een keramische parketvloer zal echter niet zo goed isoleren en voelt ook minder warm aan als er geen vloerverwarming aanwezig is.
Kwaliteit van een parketvloer
Massief of meerlaags?
Parket bestaat als massieve of samengestelde, ‘meerlaagse’ planken. Een massieve parketplank bestaat volledig uit één houtsoort waarin tand en groef worden aangebracht voor de bevestiging van de planken aan elkaar. Meerlaags parket bestaat uit drie of meer houtlagen die haaks op elkaar zijn geplaatst: de onderste lagen bestaat doorgaans uit zachthout, plaatmateriaal of geperste houtvezel en de toplaag – minstens 2,5 mm dik – is een harde houtsoort. Wanneer de toplaag dunner is dan 2,5 mm dik, wordt er gesproken van fineerparket.
Meerlaags parket leeft minder, en zal dus niet zo snel krimpen en uitzetten als massief parket. Het is bijgevolg ook minder onderhevig aan temperatuurwisselingen en luchtvochtigheid.
AC-klassen
In een logeerkamer waar je slechts sporadisch komt hoef je niet dezelfde parketvloer te leggen als in een druk belopen traphal of woonkamer. Parket wordt ingedeeld volgens de AC-klassen, een leidraad om na te gaan of je gewenste vloerbedekking de beoogde toepassing aan kan.
Deze klassen gelden uiteraard niet voor keramisch parket. Die worden volgens de PEI-klassen ingedeeld.
Slijtvastheid
Hoe snel je gebruikssporen zal zien op een parketvloer, hangt uiteraard ook af van de afwerkingslaag die je op de vloer aanbrengt. Een parket ligt immers nooit bloot, maar wordt voorzien van een olie- of vernislaag. De planken kunnen voor de plaatsing reeds behandeld zijn, of je kan de behandeling na plaatsing (laten) uitvoeren.
Olie
Je kan het parket behandelen met een olie die in de houtnerven dringt en zo het hout voedt. Een olie breng je aan zodat water de plaats niet kan innemen van de natuurlijke olie in het hout. Wanneer de olie is verzadigd, moet je een nieuwe laag aanbrengen. Oliën beschermen het hout tegen verwering. Wil je liever niet dat je hout verkleurt, dan kies je een olie met lichte pigmentering om je hout kleur en uv-bescherming te geven. Er zijn echter ook niet-gepigmenteerde oliën met uv-filter.
Vernis
Een vernis dringt niet in het parket, maar legt een beschermende film erop en sluit zo de poriën van het hout af, wat het beter bestand maakt tegen vlekken, vocht en krassen. Het nadeel is dat herstellingen vrijwel onmogelijk zijn: krassen kunnen enkel worden verwijderd door integraal opschuren en opnieuw vernissen. Vernis is verkrijgbaar in drie standaardglansvariëteiten: satijn, mat en extra mat.
Vernis of olie?
Olie wordt vaak gekozen voor druk gebruikte ruimtes, omdat een vernislaag daar al te snel beschadigd of versleten zou raken. Een geoliede parketvloer is wel vlekgevoeliger dan een geverniste vloer, maar als de vloer halfjaarlijks gevoed wordt, hoef je je geen zorgen te maken. Vernis wordt aanbevolen als parketbescherming in het geval van kinderen, huisdieren of als de woning aan de tuin grenst.
Aandachtspunten voor een parketvloer
Luchtvochtigheid
Over het algemeen worden houten vloeren in vochtige ruimtes afgeraden. Droog hout neemt water op en zwelt. In een ruimte waar de luchtvochtigheid hoger dan 65% bedraagt, zal je parketvloer dus sneller schade kunnen oplopen. Let wel: dit hangt ook af van de houtsoort. Er zijn hardhoutsoorten die beter bestand zijn tegen vocht en temperatuurschommelingen.
Te droge lucht is evenmin goed nieuws voor parket. Bij een luchtvochtigheidsgraad onder de 45% kunnen de planken uitdrogen en krimpen, wat dan weer barsten en scheuren kan teweegbrengen. Het best volg je met een hygrometer de luchtvochtigheid in de ruimte op. Bij te droge lucht plaats je een luchtbevochtiger, bij te vochtige lucht komt het aan op voldoende ventileren en verwarmen.
Vloerverwarming
Massief parket combineren met vloerverwarming wordt over het algemeen afgeraden. Meerlaags parket is, doordat het minder leeft, dan weer een stuk compatibeler met vloerverwarming.
Voor een goed rendement van je vloerverwarming mag je parketlaag niet meer dan 15 mm bedragen én wordt het parket bij voorkeur verlijmd. Voor het parket is het ook belangrijk dat de vloerverwarming niet te snel opwarmt en afkoelt. Wil je dus parket combineren met vloerverwarming? Kies dan eerder voor een watergestuurde variant, dan een elektrische of infraroodvloerverwarming. Zorg er verder voor dat het vloeroppervlak niet warmer wordt dan 28 °C en dat je doorheen de dag de temperatuur min of meer constant houdt.
De look
Wanneer je kiest voor parket, denk dan ook even na over het legpatroon dat je wil hanteren. Die bepaalt immers de uitstraling van de ruimte. Het vaakst wordt er een klassiek strokenpatroon gehanteerd, waarbij de planken in een wildverband liggen. Het visgraatmotief is ook terug aan een opmars bezig, alsook de Hongaarse punt, een variant op de visgraat waarbij de plankjes in plaats van rechthoekig, de vorm van een parallellogram hebben.
Verder kan je ook bepalen in hoeverre je de houtnerf in de verf zet. Als je de houtstructuur sterker wil laten uitkomen, kan je je parket (laten) borstelen. Daarbij wordt met een staalborstel zacht hout uit de toplaag verwijderd, waardoor de nerf nadrukkelijker aanwezig is.
Advies voor de kleur van een plankenvloer loopt gelijk voor zowel parket, vinyl als lvt-vloeren. Meer daarover kan je terugvinden in dit artikel en in dit artikel.
