Correct verf verspuiten

Tijdens het verspuiten van de verf moet rekening gehouden worden met enkele spuittechnische factoren. Er zijn bepaalde voorwaarden die gelden alvorens men kan beginnen. Bij het kiezen van de verf moet rekening gehouden worden met heel wat zaken. De druk en de verdunning van de verf bepalen is eveneens gebonden aan enkele verf- en omgevingsfactoren.

VOORBEREIDING

De voorbereiding voor het verspuiten van verf loopt volledig evenwijdig met de voorbereiding van het klassiekere verven met borstel of rol. Er moet met andere woorden ook afgewassen, ontvet, opgevuld (waar nodig), geschuurd en stofvrij gemaakt worden. Het enige wat kan verschillen, is het nodige afplakwerk. Het vergt vaak wat meer moeite om een ruimte af te plakken bij het verspuiten van verf. Meubels, raamwerk, deuren en zelfs volledige muren worden het best helemaal afgeplakt alvorens de gewenste oppervlakte te spuiten. Doe steeds een spuittest op een stuk karton om te zien of alles goed werkt. Zo kunnen ook de juiste instellingen, zoals de spuitinstelling en de verfhoeveelheid, bepaald worden. Deze test zal ook aantonen of de verf al dan niet verdund moet worden. Voor men aan de slag gaat, is het van belang de aanwijzingen van de verffabrikant met betrekking tot de opbouw van de verflagen in acht te nemen.

VOORWAARDEN

Ongeacht welke machine of welk type systeem, de belangrijkste voorwaarde is dat alles perfect proper is voor gebruik. Op die manier kunnen veel problemen voorkomen worden. Daarnaast is het belangrijk het gekozen toestel te kennen en te weten met welk product er gewerkt moet worden en wat diens eigenschappen zijn. In principe is alles verspuitbaar, zolang het vloeibaar is en er geen zand of vaste bestanddelen in zitten. Er mogen ook geen bindmiddelen inzitten die leiden tot spetteren of klonteren. Tegenwoordig proberen fabrikanten hun producten echter specifiek aan te passen (vooral qua viscositeit), zodat ze verspuitbaar zijn.

VERFKEUZE

Bij het kiezen van de juiste verf moet er rekening gehouden worden met klassieke zaken zoals de omstandigheden waarin geverfd wordt (denk aan temperatuur of luchtvochtigheid), wat voor ondergrond geverfd moet worden, aan welke vereisten de uiteindelijke verffilm moet voldoen etc. Met andere woorden, zaken die vaak ook bij het klassieke verven van toepassing zijn en terug te vinden zijn op de technische fiche. Elke soort machine heeft echter een soort verf waarmee ze beter matcht. Zo wordt de conventionele manier van verspuiten en de HVLP vooral gebruikt voor alles wat solventeus is. Watergedragen lakken kennen, bijvoorbeeld, meestal een te lage viscositeit om verspoten te worden via HVLP. Airless- en airmixtoestellen werken in principe met alle vloeistoffen, zolang de juiste viscositeit en druk gebruikt worden. Hiermee kunnen watergedragen lakken, bijvoorbeeld, wel verspoten worden.

DRUK EN VERDUNNING BEPALEN

Eenduidig aanduiden wanneer welke druk en verdunning gebruikt moeten worden, is moeilijk. Beide factoren zijn namelijk sterk onderhevig aan enkele omstandigheden:
• Samenstelling van de verf;
• Vermogen van het gebruikte toestel;
• Temperatuur van de werf en verf;
• Luchtvochtigheid op de werf.
Zo is de te gebruiken druk sterk variabel in functie van temperatuur en luchtvochtigheid, waardoor hetzelfde product op de ene werf verdund zal moeten worden en op de andere niet. De aanvangsdruk is een factor die van belang is, maar aangezien er per meter slang 1 bar druk verloren gaat, is ook deze factor afhankelijk van de lengte en de diameter van de gebruikte slang, en kan die dus variëren van werf tot werf. Qua verdunning wordt bij de meeste verven aangeraden te beginnen met 5% verdunning en, indien nodig, op te schalen tot 10%. Tegenwoordig is het echter niet altijd nodig om te verdunnen, omdat fabrikanten producten ontwikkelen die specifiek gemaakt zijn om te verspuiten. Controleer zeker steeds de technische fiche voor eventuele informatie of tips in verband met deze twee factoren.

TECHNISCHE FICHE

De informatie die terug te vinden is op zo’n technische fiche van een verf (of op de website van de fabrikant), is meestal beperkt. Dat komt vooral omwille van de variabiliteit van de (bovenstaande) omstandigheden waarin verspoten moet worden. Wat wel op de technische fiche terug te vinden is in verband met het verspuiten van de verf, zijn de best gebruikte hoek en opening qua spuittip. Soms kan er ook een indicatie gegeven worden van de te gebruiken druk of de nodige verdunning. Andere gegevens zoals onder andere de laagdikte of de droogtijd gelden evenzeer voor het verspuiten van verf als voor het klassiek verven met borstel of rol.

MANIER VAN WERKEN

Een toch wel belangrijk verschil tussen het klassieke verven met borstel of rol en het verspuiten van verf is de volgorde waarin dat gebeurt. Eerst en vooral moet op voorhand beslist worden of verspuiten een optie is, zodat er geen tijd en kosten verloren gaan. Zodra dat besluit genomen is, moet de gedachtegang van de schilder omgedraaid worden. Bij het verspuiten van verf wordt het best eerst het lakwerk gedaan (van bijvoorbeeld de plinten, ramen, deuren etc.), omdat de nevel die hiervan mogelijk op de muren of het plafond terechtkomt, toch overschilderd wordt. Zodra dat droog genoeg is, wordt dat afgeplakt en kunnen de muren gedaan worden. Indien er met meerdere kleuren gewerkt wordt, wordt het best begonnen met de muren omdat die makkelijker af te plakken zijn dan het plafond. Ten slotte kan het plafond afgewerkt worden.

VERSPUITEN ZELF

Bij het verspuiten van verf is het belangrijk om steeds een gelijke afstand te behouden ten opzichte van de te verven ondergrond (circa 30 cm), een overlap te creëren tussen lagen en het pistool gelijkmatig te bewegen, omdat de snelheid bepalend is voor de laagdikte. Er zijn echter wel degelijk verschillen tussen het verspuiten met of zonder lucht. Bij het verspuiten onder lage druk met lucht moet er gewaaierd worden. Het pistool wordt opengetrokken, de verf wordt aangebracht op de ondergrond en het pistool moet uitgezwaaid worden. Bij airless (en airmix) verspuiten is het belangrijk om altijd loodrecht op de ondergrond te proberen te blijven, de trekker van het pistool over te halen en los te laten tijdens de beweging en niet uit te zwaaien.

VAAK VOORKOMENDE PROBLEMEN

Er kunnen zich heel wat problemen voordoen bij het verspuiten van verf, maar de meeste problemen hebben te maken met het slecht afstellen van het te gebruiken materiaal, met een slecht onderhoud van dat materiaal of met de onervarenheid van de gebruiker:
• Slecht onderhoud of het niet kuisen van de toestellen kan leiden tot verstopping en zelfs vernieling van die toestellen. Het is vooral belangrijk het toestel te reinigen wanneer er een ander product mee verspoten moet worden. Zo wisselt men het best van slang wanneer men van solvent- naar watergedragen switcht. Er zit namelijk residu in die slang dat losgeweekt kan worden en zo vuiligheid kan veroorzaken. Enkel machines die goed draaien, goed onder verf staan en luchtloos staan, kunnen zonder problemen enkele dagen na elkaar gebruikt worden zonder ze te kuisen.
• Het is van belang de juiste en vooral propere filters te gebruiken.
• Tailing is een probleem dat zich voordoet wanneer er op de kanten van het spuitbeeld een verdikking of streepvorming te zien is. Dat wordt meestal veroorzaakt door een te hoge of te lage druk.
• Het rebounce-effect treedt op bij te hoge druk. Daarbij worden de verfdeeltjes teruggekaatst en komen ze in de lucht te zweven.
• Aflopers of gordijnen worden dan weer veroorzaakt door te veel of te weinig verf te gebruiken. In een ruimte die niet verlucht wordt kan zich ook condensatie voordoen, waardoor er aflopers kunnen ontstaan;
• De juiste tip of naald moet gebruikt worden, zodat er geen verf verloren gaat. Belangrijk is daarom om de technische fiche goed te lezen en versleten tips of naalden tijdig te vervangen;
• Ten slotte is het ook cruciaal te weten wanneer een product verdund moet worden en wanneer niet. Wanneer de pomp te licht is voor het te verspuiten product, kan dat in sommige gevallen opgelost worden door het product te verdunnen. Er wordt echter ook aangeraden om een zwaardere pomp te gebruiken, omdat een verdund product kan leiden tot te veel nevel of onvoldoende laagdikte. Lees steeds de technische fiche om te zien of – en waarmee – de verf verdund moet worden.