Badkamers inrichten voor personen met verminderde mobiliteit

Focus op ruimte en toegankelijkheid, zonder design uit het oog te verliezen

De indeling en inrichting van een badkamer voor personen met verminderde mobiliteit vergt aandacht voor detail, vooral op het vlak van ruimte en toegankelijkheid. In dit artikel geven we tips voor de juiste productkeuze en correcte installatiewijze, met zo weinig mogelijk obstakels en maximale veiligheid. Op die manier zorgt u ervoor dat mensen met diverse mobiliteitsuitdagingen kunnen genieten van een comfortabele badkamerervaring.

De ruimte

Hoeveel ruimte is gewenst?

Het is belangrijk dat een badkamer voor personen met verminderde mobiliteit voldoende ruimte en bewegingsvrijheid biedt, met zo weinig mogelijk obstakels zoals een opstap, randen en niveauverschillen. De ruimte voor de wc, douche of wastafel moet 120 x 120 cm bedragen en 150 x 150 cm voor rolstoelgebruikers. Goede verlichting, geschikte ventilatie en veilige antislipvloeren zijn onmisbaar in badkamers voor personen met verminderde mobiliteit.

Welke voorzieningen zijn nodig?

De deuren en toegangen moeten breed genoeg zijn. Voor drempelloze badkamers betekent dat doorgaans minstens 80 cm. Bij kleine badkamers is het belangrijk dat de deur naar buiten opent, zodat de ruimte toegankelijk blijft wanneer bijvoorbeeld iemand valt. Als dit niet mogelijk is, kunt u overwegen een schuifdeur te gebruiken. Op cruciale plaatsen, zoals naast de wc of in de douche, kunt u van in het begin stabiele montageplaten aanbrengen. Dit is een goedkope oplossing die toelaat om al dan niet op een later moment steunbeugels en handgrepen aan te brengen, zonder complexe (en kostelijke) bouwkundige ingrepen.

Productkeuze

Belang van installatiewijze

De toegankelijkheid van de badkamer wordt niet enkel bepaald door de producten zelf, maar ook door de manier van installeren. Door bijvoorbeeld te kiezen voor een iets hoger geïnstalleerd wandtoilet in combinatie met een wandgreep in plaats van voor een verhoogd staand toilet, is de keuze binnen het sanitair assortiment minder beperkt. Zo voelen personen met verminderde mobiliteit zich minder gestigmatiseerd. Eveneens cruciaal is om bij de indeling en inrichting van de ruimte voldoende vrije ruimte te voorzien rond douche, toilet en wastafel. Hieronder geven we per onderdeel tips om u te helpen bij de keuze en installatie.

Douche

• Voor een vlotte, drempelloze toegang tot de douche is het belangrijk om ze gelijk met de vloer te plaatsen, zodat er geen niveauverschil is. De vloer moet vlak zijn zonder treden, richels of verhogingen.
• Het minimale douche-oppervlak bedraagt 150 x 150 cm, zodat er voldoende bewegingsvrijheid is.
• Gebruik anti-slipmaterialen, zowel in de douchebak als op de randen, om de veiligheid onder de douche te garanderen.
• De afvoer in douches gebeurt het best met goten of wandafvoeren, telkens met een helling van maximaal 2%.
• Wandgrepen bieden extra houvast aan de muur, zodat de gebruiker minder snel uitglijdt en veilig in en uit de douche kan stappen.
• Als de gebruiker meer comfort wenst, kunt u in de hoogte een verstelbaar klapstoeltje in de douche installeren. Er bestaan ook mobiele, opklapbare douchezitjes.
• Een thermostaatkraan met een comfortgreep, voorzien van een langere hendel, zorgt voor extra grip. Sommige kranen zijn voorzien van technologie waardoor ze niet heet worden, en zo verbrandingsgevaar elimineren.
• Een nis of opbergdoos kan een nuttige aanvulling zijn om in de douche extra opbergruimte te creëren voor shampoo, zeep en andere doucheproducten.

Toilet

• Een toilet voor personen met verminderde mobiliteit zoals rolstoelgebruikers is doorgaans langer, breder en iets hoger dan een standaard toilet.
• De ideale zittingsdiepte bedraagt 70 cm, waarvan minstens 20 cm afstand tot de muur. Voorzie ook voldoende ruimte links en rechts van het toilet (minstens 30 cm). Op die manier kan de gebruiker makkelijk plaatsnemen.
• Er moet voldoende ruimte zijn tussen de wc en de andere sanitaire voorzieningen.
• Voorzie wandgrepen, bij voorkeur inklapbaar. Die zijn esthetisch en zorgen ervoor dat er voldoende bewegingsruimte blijft rond het toilet. Sommige handgrepen bieden de mogelijkheid om de wc-rol eraan te bevestigen, waardoor die steeds binnen handbereik is.
• Extra handig is wanneer de gebruiker de spoeling van de wc op afstand kan bedienen, bijvoorbeeld via zijdelingse handvaten. U kunt ook kiezen voor een spoelfunctie met infraroodbediening. Het systeem begint dan automatisch te spoelen wanneer de sensor detecteert dat het toilet niet bezet is.
• Een douchetoilet, voorzien van een ingebouwde sproeier, zorgt voor extra comfort en optimale persoonlijke hygiëne. Dit kan een meerwaarde zijn voor personen met een verminderde mobiliteit. Doorgaans zijn douchetoiletten duurder qua aankoop en plaatsing. Op de lange termijn kunnen ze echter kostenbesparend zijn door de verminderde behoefte aan toiletpapier en mogelijk minder waterverbruik, afhankelijk van de gewoontes van de gebruiker.

Wastafel

• Wastafels in drempelloze badkamers moeten toegankelijk zijn aan de onderkant. Een gebruikelijke sifon onder de wastafel zit in de weg wanneer een persoon op een kruk of in een rolstoel zit. Stem de installatiehoogte van de wastafel hierop af (maximaal 80 cm). Zorg indien nodig voor inbouwkranen of ruimtebesparende afvoersystemen, zodat de gebruiker probleemloos met de rolstoel onder de wastafel kan rijden.
• Voorzie een minimale breedte van 90 cm en een minimale diepte van 55 cm.
• Wastafels met extra handgrepen bieden meer grip en gebruiksgemak.
• Voorzie de wastafel indien mogelijk van een verlengde enkelvoudige mengkraan met temperatuurbegrenzing of een thermostatische voormenger, zodat de gewenste temperatuur op voorhand is ingesteld. U kunt ook kiezen voor een elektronisch gestuurde kraan of een infraroodkraan. Al deze oplossingen verhogen het comfort en de veiligheid in de badkamer.
• Zorg dat de spiegelkast of spiegel tot aan de wastafel reiken, zodat rolstoelgebruikers in de spiegel kunnen kijken. Dit is bovendien kindvriendelijk, dus ook geschikt voor een gezinsbadkamer. Let erop dat de spiegelverlichting niet verblindt en dat de spiegel kantelbaar is.

Design en functionaliteit

Comfort en gebruiksgemak zijn één ding, maar het oog wil ook wat. Kies indien mogelijk voor producten met een mooi design. Dat maakt de badkamerervaring voor personen met verminderde mobiliteit extra aangenaam. Looks en functionaliteit kunnen perfect hand in hand gaan. De fabrikanten begeleiden u graag bij de keuze van de juiste producten.

Met medewerking van Delabie, Desco, Geberit, Kinedo, Schell, Villeroy & Boch