BLAF Architecten wint architectuurprijs op Bis met coworkingspace

Sinds 2009 gaat Bis, (ver)bouw- en interieursalon samen met de Orde van Architecten - Vlaamse Raad jaarlijks op zoek naar inspirerende architectuurprojecten. Dit jaar draait alles rond ‘retrofit’: een boeiend thema met een actuele en duurzame insteek. 63 architecten dienden hun meest passende ontwerp in. Vier juryleden gingen ermee aan de slag. Uiteindelijk werden vier winnaars gekozen. Eentje kreeg een Eervolle Vermelding. Eén van de winnaars is BLAF Architecten uit Lokeren. Ze overtuigden de jury met de omvorming van een textielfabriek naar een coworkingspace in Sint-Niklaas.

Wonen wordt werken en werken wordt wonen. Om van textielfabriek naar coworking space te retrofitten, veranderde de indeling van de gebouwen op deze site op radicale wijze. Maar niet zonder respect voor de oorspronkelijke situatie.

“Industrie verlaat onze steden. De verlaten gebouwen vragen op hun beurt om nieuwe invullingen. In het geval van deze site aan de Mercatorstraat in Sint-Niklaas definieerde BLAF Architecten niet alleen een vraagstuk rond retrofit, maar ook rond de leefbaarheid van een duurzame stad, waarbij thema’s behandeld worden zoals densiteit, functiemenging, mobiliteit, collectiviteit, diverse woonvormen en energie”, aldus het juryverslag.

Functionele switch

Voor de herbestemming van deze rijwoning met industrieel magazijn koos de architect na een uitgebreide studie en in nauw overleg met bouwheer voor een switch: de woning aan de straat is vandaag een coworking space, de achterliggende industriële werkplaatsen kregen een invulling als woning. Het voorste volume aan de straat is dan ook losgekoppeld van het achterliggende industrieel gebouw door afbraak van de tussenliggende aanbouwen. Een groene buffer tussen de twee functies functioneert niet alleen als open ruimte, maar vooral als zicht, licht- en zonkwaliteit voor beide entiteiten.

Robuuste elementen

De gelijkvloerse magazijnen achter het behouden industrieel gebouw worden eveneens afgebroken. Ondertussen blijft het verleden voelbaar en zichtbaar, met littekens van weggebroken volumes en opgemetste muren. Ook structurele beton- en staalelementen verwijzen nog steeds rechtstreeks naar het industrieel verleden van de plek.

“Die originele, kloeke structuur ging bij ons met de aandacht lopen als omhulling voor een lichte, transparante, contrasterende, speelse en organisch vormgegeven invulling van het achterliggende woonhuis. Binnen de opgelapte bakstenen ‘ruïnes’ wordt een organisch houten volume ingepast, zoals een slak zich in zijn huisje nestelt. Van originele vormgeving gesproken”, staat te lezen in het juryverslag.

Centrale wenteltrap in de hoofdrol

De voornaamste leefruimtes (koken, eten en zitten) zijn voorzien op het gelijkvloers met wisselende sferen en visuele relaties. Op de verdieping worden de ruimtes georiënteerd rond een centrale wenteltrap.

Het omvangrijke volume van die wenteltrap met omliggende ruimte stond even ter discussie bij de jury. Maar omdat elke kamer daardoor aan een buitengevel grenst, erkenden ze bovenal de meerwaarde naar zon- en lichtcomfort en opnieuw de creatieve link met de rest van het perceel.

 

Deze leden maakten deel uit van de jury voor de architectuurwedstrijd van Bis i.s.m. de Orde van Architecten: ​
​● Bram Keymeulen // Business Development Manager “Intelligent Renovation” – Flux50
​● Ir.-arch. Sara Vermeulen // Beleidsmedewerker – Agentschap Onroerend Erfgoed
​● Catherine Vangilbergen // Relatiebeheerder KBC Real Estate & winnaar BCA Bouwvrouw van het jaar 2022
​● Prof. Dr. Marijke Steeman // Hoofddocent Vakgroep Architectuur en Stedenbouw – Universiteit Gent
​● Ir.-arch. Jos Leyssens // voorzitter Orde van Architecten – waarnemend jurylid zonder stemrecht