OPTOPPEN IN DE PRAKTIJK
Om optoppen in de praktijk uit te voeren, is een goede voorbereiding cruciaal. De funderingen moeten immers stabiel zijn en de ondergrond moet voldoende draagkracht hebben. Daarnaast helpt een digitale voorbereiding om alles vooraf te analyseren en optimaliseren. Tijdens de plaatsing is het dan weer belangrijk om bovenop het oude (platte) dak een nieuwe vloer te voorzien die het gewicht van de optopconstructie kan dragen.
VOORBEREIDINGEN
Voorstudie
Het optoppingsproces staat of valt met een grondige voorstudie. Er moet namelijk eerst onderzoek worden gedaan naar de stabiliteit van de bestaande funderingen en naar de draagkracht van de ondergrond. Als er plannen bestaan, kan het gemakkelijk zijn om te controleren of een gebouw geschikt is voor optopping. Zijn die er niet, dan moeten er boringen gebeuren in de funderingszolen en in de bestaande balken en kolommen. Zo kan worden bepaald of een constructie al dan niet voldoende draagkracht heeft om dat extra gewicht bovenaan te kunnen opvangen.
Die voorstudie kan ervoor zorgen dat een bepaalde methode sowieso wordt uitgesloten. Bij een beperkte draagkracht kan men immers twijfelen of houtskeletbouw al dan niet kan worden gebruikt. Aangezien staalframebouw met een zeer lichte structuur werkt, kan die methode in de meeste gevallen wel worden toegepast (ook al is het misschien slechts één verdiepingslaag).
Softwareoplossingen
Naast een voorstudie van de funderingen en de ondergrond is ook een goede voorbereiding met softwareoplossingen als BIM cruciaal. Nadat het gebouw grondig is opgemeten, worden die metingen gekoppeld aan de plannen van de architect. Op die manier kan een 3D-model worden gemaakt van de uiteindelijke constructie. Aan de hand daarvan kunnen alle bouwknopen, verbindingen, aansluitingen en eventuele heikele punten uitvoerig geanalyseerd en geoptimaliseerd worden. Ook alle kabels en leidingen kunnen op die manier worden weggewerkt in de constructie.
Tijdens die digitale fase wordt het volledige uitzicht van het opgetopte gebouw bepaald, dus ook de ramen en deuren moeten al worden gekozen. Die kunnen namelijk meteen na de opbouw van het houtskelet of het staalframe worden toegevoegd aan de constructie. Er wordt tijdens de voorbereiding dus veel verwacht van alle betrokken partijen, maar dat zorgt ervoor dat alles tijdens de opbouw vlot kan verlopen.
PLAATSING
Dakgebinte verwijderen
Wanneer het dakgebinte wordt verwijderd, is het vooral belangrijk om te weten of het gebouw al dan niet bewoonbaar (of functioneel in het geval van een bedrijfsgebouw) moet blijven. In de meeste gevallen is het aangeraden om binnen in het gebouw een tijdelijke vloer met waterdichting te voorzien. Zodra die vloer er ligt, kan het dakgebinte zonder problemen worden weggenomen en kan er worden begonnen aan de opbouw van de structuur.
Plat dak voorbereiden
Een optopstructuur mag meestal niet zomaar op een plat dak worden aangebracht, want een dak heeft niet dezelfde draagkracht als een vloer. Indien het plat dak bestaat uit gewelven of een stabiele ondergrond, is er geen probleem, maar in de meeste gevallen moet er toch nog een nieuwe vloer worden gelegd. Daarvoor wordt een soort ringbalk gemaakt op de bestaande draagmuren. Vanuit die ringbalk wordt er dan gewerkt met vakwerkliggers om een stevige ondergrond te creëren.
Opbouw constructie
De uiteindelijke opbouw van de constructie gebeurt volgens het principe van een bouwdoos. De prefabelementen worden aangeleverd op de werf en worden stuk per stuk volgens de richtlijnen van het montageplan in elkaar gestoken. En net daardoor kan het erg snel gaan. Een optopping kan al in een goeie week (maximaal twee weken) worden afgewerkt.
Omdat het hele proces zo snel gaat, kan de constructie meteen water- en luchtdicht worden gemaakt (CLT heeft trouwens sowieso al een goede luchtdichtheid omdat de houten panelen kruislings worden verlijmd). Dat is uiteraard voordelig, want zo kan er ook vlugger aan de afwerking worden begonnen. Voor de buitenafwerking wordt er bij voorkeur gebruikgemaakt van lichte structuren, zoals steenstrips of hout. Uiteraard is een traditionele afwerking ook mogelijk, maar dat kan het kostenplaatje wel sterk de hoogte injagen.
