POORTEN EN DEUREN ENERGIE-EFFICIENTER DAN OOIT TEVOREN

Besparing op energiefactuur door snelheid, type, materiaal en besturing

Koel- en vriescellen zijn heel belangrijk in de voedingsindustrie, om in optimale omstandigheden de levensmiddelen te bewerken of bewaren. Bij het openen en sluiten van de poorten of deuren gaat er echter traditioneel veel energie verloren om de ruimte snel opnieuw op de juiste temperatuur te krijgen. Fabrikanten komen daarom met energie-efficiënte oplossingen op de proppen, al is dat natuurlijk niet het enige aandachtspunt in de keuze hiervoor.

POORT OF DEUR?

Er komt veel kijken bij de keuze voor poorten en deuren, want geen enkele poort, deur en werksituatie is natuurlijk dezelfde.

Deuren worden meer geïnstalleerd op plaatsen waar er niet veel bedrijfsverkeer is. Zo kan bijvoorbeeld in vriesruimtes, waar slechts twintig keer per dag wordt binnen en buiten gegaan, zonder problemen een zware ouderwetse diepvriesschuifdeur worden geplaatst die goed isoleert en manueel geopend moet worden.

Wanneer er wel veel wordt binnen en buiten gereden, is een goed functionerende poort noodzakelijk om de productieflow niet te onderbreken.

Daarmee is er nog niets beslist echter, want er zijn ontzettend veel types poorten. Zo zijn er snelrol-, sectionaal-, vouw-, schuifpoorten enzovoort. In koel- en vriesruimtes is behoud van temperatuur een bijkomende factor.

ENERGIE-EFFICIENTIE

Hoe zetten fabrikanten in op energie-efficiëntie? Snelheid kan daarin een rol spelen, maar ook het type poort, het materiaal en de besturing zijn belangrijke elementen.

Snelheid

Een snelle poort lijkt uit energetisch oogpunt de meest logische keuze, omdat de temperatuur zo min of meer bewaard blijft. Toch is dit niet altijd de beste optie. De snelste snelrolpoorten gaan omhoog met een snelheid van 4 m/s. Als de poort naar beneden gaat, ligt die snelheid een stuk lager, omdat er rekening moet worden gehouden met de veiligheid van de medewerkers. De meeste poorten zijn ook maar drie tot vier meter hoog, waardoor de eigenlijke tijd- en energiewinst eigenlijk niet zo hoog is. Poorten met een hogere snelheid hebben bovendien meer onderhoud nodig, waardoor de kosten net hoger liggen.

Type poorten

Ook het verschil tussen een schuif-, sectionaal- en rolpoort is aanzienlijk. Warmte stijgt, koude blijft beneden. Bij een poort die zijdelings opent, verlaat alle koude of warmte dus meteen de ruimte, in tegenstelling tot de poorten die verticaal openen en sluiten. Daar wordt de warmte langer tegengehouden, wat ideaal is voor de voedingsindustrie.

Materiaal

De meeste soorten poorten zijn vervaardigd uit staal of roestvast staal, maar er ligt een concurrent op de loer. In de voedingsindustrie wordt er meer en meer gerekend op poorten die zijn gemaakt van multicomposiet. Dat is een mengeling van verschillende polymeren die samen een kunststof vormen. Die stof is specifiek gekozen omdat ze een specifieke weerstand geeft en beter aan de voedingsindustrie is aangepast. In vergelijking met staal of roestvast staal heeft de stof namelijk betere eigenschappen bij veelvoudig gebruik en reiniging.

De multicomposiet is ook meer schokbestendig, wat handig kan zijn bij frequent en zwaar verkeer. Na een eventuele aanrijding blijft de poort functioneren of is ze eenvoudig te herstellen, waardoor de productie niet of maar kort wordt onderbroken.

Het gordijn is gemaakt van polyvinylchloride (pvc). Afhankelijk van de temperaturen in de beschouwde applicatie, kan dat enkelvoudig of dubbel pvc zijn met enkelvoudige isolatie tussen. Bij vriestoepassingen wordt er een drievoudig gordijn gebruikt, waar dan dubbele isolatie in zit.

Er wordt tegenwoordig ook meer en meer gewerkt in ruimtes met een andere luchtdruk, om op die manier bepaalde micro-organismen buiten te houden. Die drukverschillen moeten worden opgevangen en dat kan soms voor problemen zorgen. De oplossing daarvoor is het gebruik van extra dichtingskits op de poort of deur. De multicomposietpoorten zijn zo gemaakt dat er geen lucht kan ontsnappen in kieren, zodat zowel de druk als de temperatuur op maat blijft.

Met het just-in-timesysteem gaat er zo weinig mogelijk temperatuur en energie verloren

Besturing

Poorten hebben verscheidene besturingssystemen die energie-efficiënt kunnen werken. De klant kan kiezen of hij voor de bediening wil werken met radars, detectielussen in de vloer of gewoon met een knop naast de deur. Tegenwoordig is het zelfs mogelijk om een drukknop te bedienen zonder dat er ook maar een kabel in de buurt is. Hierdoor wordt er ook geen gat in de muur geboord en is er dusgeen mogelijkheid dat de koude langs daar ontsnapt. Zo wordt vermeden dat warme en koude lucht zich vermengen en dat er schimmels of bacteriën ontstaan.

De schakelaar zonder kabels werkt ook zonder batterijen, maar op basis van wrijvingsenergie. Die draait rond en je trekt eraan zodat er net genoeg stroom is om een wifisignaal te creëren om de ontvanger te bereiken. Je kunt dus kiezen voor een poort die je manueel met een druk op de knop of via een trekschakelaar bedient, een andere optie is automatisatie met detectielussen of radars.

Nu bestaat er het systeem van just-in-time. De poort - meestal een rolpoort - detecteert wanneer er iemand nadert en opent en sluit op het juiste moment om zo weinig mogelijk temperatuur en energie te verliezen. Deze toepassing wordt veel gebruikt in bedrijven waar er veel verkeer is en waar er grote temperatuursverschillen zijn.

Tegenwoordig is er ook dikwijls een alarm geïntegreerd in de besturing. Als er een te lange looptijd is om te openen of te sluiten, zal dat gedetecteerd worden en zal het alarm afgaan. Zo wordt vermeden dat men vergeet om een deur of poort achter zich te sluiten, of dat men die niet goed sluit.

VEILIGHEID

Veiligheid is natuurlijk ook een belangrijke factor bij het kiezen van de juiste poort of deur. Een ingebouwd detectiesysteem kan voorkomen dat een poort sluit wanneer er iemand onder rijdt of staat. En als er tegen de poort aan wordt gereden, moet die zo zijn gemaakt dat ze onmiddellijk weer omhoog gaat om ongevallen te vermijden.

CONCLUSIE

Er zijn tegenwoordig dus veel oplossingen voor energie-efficiënte poorten of deuren in koel- en vriesruimtes.

Bij weinig verkeer is een goed isolerende deur vaak de beste keuze. In bedrijven waar er echter veel binnen en buiten de koude ruimtes wordt gereden, is het just-in-timesysteem bij rolpoorten een goede manier om zo weinig mogelijk temperatuur en energie te verliezen.

Dat systeem gaat vaak samen met poorten die zijn gemaakt uit multicomposiet, dat vaak over meerdere isolatielagen beschikt voor een optimaal temperatuurbehoud.

Snelle rolpoorten kunnen ook worden gebruikt in de voedingsindustrie, maar hebben maar een geringe tijd- en efficiëntiewinst en de onderhoudskosten liggen hier hoger door de hoge snelheid.

TOEKOMST LIGT IN DIGITALISERING

De grootste veranderingen bij de ontwikkeling van nieuwe poorten en deuren zullen in de digitalisering te vinden zijn. In de bediening zijn er nog veel nieuwe mogelijkheden, zoals de ontwikkeling van draadloze schakelaars, radars, detectielussen … Die kunnen niet alleen het gebruiksgemak en het onderhoud maar ook de energie-efficiëntie naar nieuwe hoogtes stuwen. Denk daarbij maar aan een SOS-knopje voor een snelle onderhoudsbeurt, of het bijhouden van allerlei gegevens over de poorten of deuren. Zo kunnen fabrikanten op tijd hun klant verwittigen als er iets foutloopt en de juiste gegevens doorspelen naar een technicus. In de nabije toekomst zullen ook de eigenaars zelf kunnen zien wanneer en hoe dikwijls een poort of deur openstaat, om dan het volledige productieproces te kunnen optimaliseren. Bovendien krijg je dan ook een zicht op hoeveel onderdelen er vervangen of hersteld zijn door aanrijdingen of andere, technische problemen.