Hoe restaureer je een eettafel?
Centraal in de eetkamer staat de tafel. We kochten een mooie tweedehands tafel, maar die had toch enkele gebreken. Met veel liefde brengen we de tafel opnieuw in zijn oorspronkelijke glorie. Lees hier hoe we het aanpakten en laat je inspireren.
Tafel kiezen
Wanneer je je eetkamer wil renoveren, is een tafel - de centerpiece - onmisbaar. Een nieuwe eettafel is meestal best prijzig. Soms vind je tweedehands net zo goed een tafel die perfect in je nieuwe interieur past, aan een lagere prijs. En als het te merken is dat de tafel al een leven gehad heeft, kan je die zelf opkalfateren. Laat je zeker niet afschrikken door wat krassen.
Vernislaag weghalen
Als je het hout van een oude tafel wil bewerken of herstellen, vergewis je er dan van dat een tafel quasi altijd voorzien is van een beschermlaag - meestal vernis. Voor je het hout een nieuwe look wil geven, moet je dus eerst de oude vernislaag weghalen. Dat doe je met een afbijtmiddel, en zeker niet zonder handschoenen.
Voorbereiding
Bescherm ook de ondergrond waarop de tafel staat en zorg voor voldoende ventilatie in de ruimte. Je kan het afbijten natuurlijk ook gewoon buiten doen als het weer het toelaat. Zorg er verder ook voor dat je wat schoonmaakmateriaal bij de hand hebt. Het afbijten van een oude vernislaag kan immers rommelig worden.
Afbijtmiddel aanbrengen
Een afbijtmiddel kan zeer vloeibaar zijn, maar het afbijtmiddel dat we hier gebruiken is een gelachtige substantie die je met een brede kwast gelijkmatig over het oppervlak aanbrengt. We hebben geluk, dit is een tafel zonder veel detaillering, dus het aanbrengen gaat vlot. Een ander voordeel van een gelachtig afbijtmiddel is dat je ook opstaande vlakken, zoals de poten, kan insmeren zonder dat het product eraf druipt.
Eens het afbijtmiddel overal is aangebracht, kan je het goedje even laten inwerken. Dat doe je volgens de aanwijzingen op de verpakking.
Vernis afsteken
Na een kwartier kunnen we in ons geval al beginnen met het verwijderen van de vernis. Dat doe je met een afsteekmes. Leg het mes plat op de tafel en zorg ervoor dat je geen krassen maakt met de hoeken van je mes. Je schraapt een redelijk droge massa van de tafel. Dit ontstaat als reactie van het afbijtmiddel op de vernis.
Opnieuw afbijten
Als je die resten van tafel veegt, zal je zien dat er op bepaalde plaatsen toch nog vernis zit. Geen paniek: je kunt het afbijtmiddel nog een keer aanbrengen en opnieuw wegschrapen met je mes. De tweede keer, wanneer je de resten wil wegwerken zal je merken dat het eerder een smurrie is dan een droog product dat overblijft. Dat wil ook zeggen dat er niet meer zoveel vernis op het hout zat.
Zie je na een tweede keer nóg resten? Dan kan je nog een derde ronde doen. Wij deden de derde afbijtronde met een ander product. Door een product met een net iets andere samenstelling te kiezen, behaal je soms andere resultaten, en blijkt wat moeilijk was voor het ene product, net iets makkelijker voor het andere.
Tafel schoonmaken
Als alle vernis weg is, moet je de tafel schoonmaken om de laatste resten van je afbijtmiddel te verwijderen. Reinigen doen we in ons geval met een fijne staalwol. We hebben daarvoor dus stevige handschoenen aangetrokken. Fijne staalwol kan anders vervelend jeuken.
Gebruik voldoende zuiver water en wrijf over het volledige oppervlak. Met de staalwol haal je alle vuil en onzuiverheden ook uit de nerven van het hout. Besteed extra aandacht aan de moeilijke hoeken.
Tafel opschuren
Als het hout droog is, is het tijd voor de volgende stap: het schuren. We werken op een groot vlak, dus we gebruiken een excentrische schuurmachine en kiezen voor een fijn schuurpapier. Een excentrische schuurmachine maakt twee schuurbewegingen tegelijk: zowel een ronddraaiende beweging als een oscillerende beweging. Hoekjes die onbereikbaar zijn voor de schuurzool van de excentrische schuurmachine, pakken we aan met de hand.
Net als het afbijten, doe je het schuurwerk ook beter buiten. Zo hoef je je geen zorgen te maken over het stof dat vrijkomt. Toch kan het voor je luchtwegen zeker geen kwaad om een mond-neusmasker te dragen zodat je zo min mogelijk houtstof binnenkrijgt.
Met een pluisvrije doek, en wat water, haal je het schuurstof weg van het tafeloppervlak. Laat de tafel goed nat, dat is nodig voor de volgende stap.
Houtverlichter aanbrengen
We gaan het hout ook behandelen met houtverlichter. Dat is aan te raden na een paar rondjes afbijtmiddel, met name om het natuurlijke aspect van het hout terug te krijgen. Verlichter kan je trouwens ook gebruiken om roest-, schimmel- of schroeivlekken weg te krijgen.
Kwast de tafel in met een dikke laag verlichter. Na een kwartiertje inwerken, spons je het product weer weg. Gebruik veel water. Dan is het droogtijd. Hiervoor zet je de tafel best weer binnen. Het hout moet zeker twee dagen volledig uitdrogen voor we verder kunnen werken.
De tafel oliën
De tafel moet uiteraard nog beschermd en gevoed worden. Je kan een nieuwe vernislaag aanbrengen, of zoals we hier doen met een meubelolie werken zonder veel extra kleurpigmenten. Test altijd eerst op een onzichtbare plaats welk effect de olie of het vernis zal hebben.
Als je tevreden bent over het effect, kan je aan de slag. Stof eerst de tafel nog eens goed af en breng de olie aan. Gebruik een brede kwast en dop die niet te diep in de olie. Een goede kwast gaat zeker voldoende product opnemen, en vervolgens bij het uitstrijken de olie mooi verdelen.
Bij olie zou je de neiging kunnen hebben om wat lukraak te gaan schilderen, op zich ga je geen strepen zien, maar het is toch belangrijk om systematisch te blijven werken. Op die manier verdeel je de olie gelijkmatig over het tafelblad. Als er overal evenveel olie zit, zal je na het drogen geen vlekken zien.
Krassen wegwerken
De tafel die wij op de kop hebben getikt, had nu niet bepaald veel beschadigingen zoals krassen of deuken. Heb jij een te restaureren tafel die al wel wat heeft afgezien? Lees dan hier hoe je krassen en deuken in houten meubels kan herstellen.
