Hoe kies je een oscillerende multitool?

Schuren, slijpen, frezen, snijden … Oscillerende multitools zijn veelkunners die bij tal van renovatieklussen goed van pas kunnen komen. Ze komen vaak met een hele kit aan accessoires waartussen je snel kan wisselen. Maar wat kan je er nu precies allemaal mee? En waarop moet je letten als je een dergelijk toestel in huis haalt? 

 

WAAROM EEN MULTITOOL IN HUIS HALEN?

WAT IS EEN MULTITOOL?

De multitool is, zoals de naam het al zegt, multifunctioneel gereedschap. Je kan met een en hetzelfde apparaat en de juiste accessoires meerdere klussen uitvoeren. Dat gaat van boren, slijpen, graveren, polijsten tot schuren, zagen en frezen. 

OSCILLEREND EN ROTEREND

OSCILLERENDE MULTITOOLS

In de praktijk wordt de term multitool voornamelijk gebruikt voor de oscillerende toestellen. Oscillerende multitools zijn uitermate geschikt voor verschillende soorten fijne en middelgrote werkzaamheden, zoals schuren, slijpen en zagen. De kop van dit soort multitool oscilleert: dat wil zeggen dat hij een snelle, zwaaiende beweging maakt. Ook hier is het het gekozen accessoire dat de functie van je tool zal bepalen. De vaakst voorkomende toepassingen van oscillerende multitools zijn zagen, snijden, schrapen, schuren en polijsten.

ROTERENDE MULTITOOLS

Daarnaast bestaan er ook roterende multitools. Deze worden meer toegepast bij uiterst precieze werkzaamheden, zoals polijsten, graveren en frezen: daar zijn de roterende multitools een must. Roterende multitools hebben een as die erg snel kan ronddraaien. Op die as kunnen verschillende tools geplaatst worden, afhankelijk van wat je wil bereiken. Met bijbehorende accessoires kan een roterende multitool bijvoorbeeld getransformeerd worden van slijpmachine naar frees- schuur of polijstmachine.

TIP
Ook niet-elektrisch gereedschap wordt soms met de term multitool benoemd. Het gaat dan om combinaties van tangen, schroevendraaiers en messen. 

 

wat kan je met EEN MULTITOOL?

Als we spreken over oscillerende (maar ook roterende) multitools, gaat het altijd over elektrisch aangedreven gereedschappen (op snoer of op accu). Het belangrijkste aspect bij de keuze van je toestel is zonder twijfel: wat kan je er precies mee? Welke opzetstukken bestaan er? We overlopen even de vaakst voorkomende toepassingen.

ZAGEN

Bij de kit van je oscillerende multitool zal je vast een of meerdere halfronde segmentzaagbladen terugvinden. Hiermee kan je standaard zaagklussen probleemloos uitvoeren: een houten plank of balk afkorten, een metalen of pvc-buis afkorten ... Vaak is er een apart zaagblad voor hout, en een ander blad voor metaal en pvc.

Je zal hoogstwaarschijnlijk ook een of meerdere rechte zaagbladen terugvinden. Dit zijn invalzaagbladen waarmee je, zoals de naam al zegt, invallend in een materiaal kan zagen. Denk aan een uitsparing die je maakt in een balk, of een gat dat je wegwerkt uit een gipskartonnen muur.

Terwijl je vroeger een gutsbeitel nodig had om het overtollige materiaal weg te halen, zet je nu een invalzaagblad op je toestel en maak je de inkeping die je wil. Deze kunnen ook goed van pas komen wanneer je bijvoorbeeld een deur of een kozijn moet afkorten bij het leggen van een nieuwe vloer.

SNIJDEN EN UITFREZEN

Bij de meegeleverde accessoires van een oscillerende multitool zitten vaak ook hardmetalen segmentbladen met een korrelige rand. Deze dienen om doorheen hardere materialen te snijden, zoals dakpannen, metalen, baksteen, ...  Die kan je bijvoorbeeld gebruiken om voegen uit te frezen van een tegel die je wil verwijderen.

Er bestaan ook hardere diamantsegmentbladen, die geschikt zijn voor vorstbestendige voegmaterialen en beton. Deze zitten niet zozeer standaard in het pakket, maar zijn vaak bij te kopen.

SCHRAPEN en steken

Bij het verwijderen van oude tegels of een vast tapijt, zal je sowieso te maken krijgen met lijmresten die je moet verwijderen. Die kan je makkelijk verwijderen met een schraaphulpstuk, dat evenwel vaak in de standaarduitrusting van een oscillerende multitool terug te vinden is.

Een dergelijk hulpstuk kan je ook gebruiken voor het uitschrapen van vuile en versleten siliconenvoegen. Het flexibele plamuurmes kan je tot in de hoek van de leeggekomen tegelplek duwen om alle tegellijm te verwijderen.

SCHUREN

Is het afschuren van bijvoorbeeld je parketvloer tot in de hoeken lastig met een gangbare schuurmachine, dan kom je met een multitool wel tot in de hoeken en de moeilijker te bereiken plekjes. Dat dankzij de driehoekige schuurvoeten die bij het toestel geleverd worden. Je legt een vel schuurpapier op de schuurvoet. De vellen zijn meestal voorzien van klittenband op de achterzijde, zodat ze eenvoudig aan te brengen zijn op de schuurvoet.

Vervolgens kan je rustig over het te schuren oppervlak bewegen. Voor het schuren van andere materialen zijn andere schuurvellen verkrijgbaar. Er bestaan schuurvellen in diverse korrelstructuren voor het bewerken van hout, aluminium, kunststof, metaal en steen.

POLIJSTEN

Ook polijstwerk kan je zonder problemen uitvoeren met je multitool. Hiervoor kleef je een polijstpad op je schuurkop. Voor het polijsten van materialen als koper en goud zijn de specifieke borstels de beste keuze. Om bijvoorbeeld beschadigingen te voorkomen, kan je voor het verwijderen van oneffenheden op keramiek kiezen voor een zachtere polijstkop.

LET OP
Multitools kunnen dus bij allerhande taken goed van pas komen, maar dat wil niet zeggen dat je daarom geen andere machines nodig hebt.
– Om een groot oppervlak, zoals een deur of volledige parketvloer op te schuren, ga je beter aan de slag met een volwaardige schuurmachine.
– Met een multitool kan je dan wel een metalen buis in twee seconden afkorten, dikke, harde metalen constructies ga je beter te lijf met specifiek zaaggereedschap.
– Mocht je een verweerd stuk pleisterwerk, cement of beton glad willen zetten, dan val je beter terug op een sterke metalen rasp dan het schraapopzetstuk van je multitool.

 

multitool kiezen: BELANGRIJKE SPECIFICATIES

SNELHEID en oscillatiehoek

Hoe snel je opzetstukken heen en weer kunnen bewegen, kan je terugvinden op de verpakking onder 'OPM', ofwel 'oscillaties per minuut'. Hier wordt meestal een variabele snelheid weergegeven met een minimum- en maximumsnelheid, bijvoorbeeld 10.000–22.000 OPM. Die snelheid is al dan niet traploos instelbaar. Een hoge snelheid komt goed van pas bij zaag- en schuurwerken, terwijl je met een lagere OPM beter kan afsteken en schrapen.

Naast de snelheid zal de verpakking ook de oscillatiehoek weergeven in graden. Dit slaat op hoe groot de beweging is en zal ook mee de snelheid bepalen.

HOE WISSEL JE DE ACCESSOIRES?

Of je nu 3, 12 of 20 accessoires hebt bij je multitool, je wil ze handig kunnen wisselen. Bij heel wat toestellen moet je die vastzetten en lossen met een flensmoer. Daar komt dan een (meegeleverde) inbussleutel aan te pas.

Bij de meeste nieuwere toestellen gebeurt de wissel tussen opzetstukken gereedschapsvrij, met een klik- of snelspansysteem met een hendel. Daarbij komt ook nog dat de opzetstukken vaak universeel te gebruiken zijn op multitools van verschillende merken. Deze gestandaardiseerde opzetstukken kan je herkennen aan de stervormige uitsparing aan het bevestigingspunt.

DIEPTE-INSTELLING

Om te voorkomen dat je met een multitool te diep gaat zagen of snijden, zijn dergelijke toestellen vaak uitgerust met een dieptestop. Dit kan een stuk zijn dat je tussen het opzetstuk en de machine positioneert, waarvan de breedte zal voorkómen dat je te ver in het hout zou zitten. Een andere mogelijkheid is bijvoorbeeld een kleine stang die je volgens de gewenste diepte kan uitschuiven en vastzetten.

STOFAFZUIGING

Hoewel de schuurmogelijkheden van een multitool zich meestal beperken tot detailwerk en moeilijk bereikbare plaatsen, zal er hoe dan ook veel stof vrijkomen. Ben je van plan om vaak te schuren met je multitool? Kies dan een toestel dat voorzien is van een stofafzuiging waarop je een (bouw)stofzuiger kan aansluiten. Meestal is dit een bijgeleverd opzetstuk.

ERGONOMIE

Zoals bij elk stuk gereedschap, is het handig dat je er even mee kan werken zonder last te krijgen aan je polsen of aan je handen. Daarom zijn de meeste toestellen uitgerust met een ergonomische soft grip. Daarnaast hanteren fabrikanten van multitools tegenwoordig ook vaak een trillingsregeling of antivibratietechnologie, waardoor tijdens de werken de trillingen van het toestel minimaal voelbaar zijn in je hand en arm.

extra's

Net zoals andere elektrische gereedschappen, zoals decoupeerzagen en schroefboormachines, zijn multitools ook vaak uitgerust met een ledlampje ter hoogte van de kop voor een optimale zichtbaarheid. Er bestaan daarnaast ook multitools met een vergrendelbare schakelaar voor de meer langdurige klussen.