Hoe renoveer je een trap met overzettreden?
De meeste mensen die hun trap willen renoveren doen dat met behulp van overzettreden. Volgens deze methode worden simpelweg nieuwe treden over de oude treden heen geplaatst. Het voordeel van een trap renoveren met overzettreden is dat de klus relatief snel is geklaard. De plaatsing kan op één dag gebeuren, en de trap kan bovendien snel weer worden belopen.
Hoe kies je overzettreden?
Overzettreden van vinyl
Vinyl is de goedkoopste mogelijkheid om een trap te renoveren. Bovendien biedt deze optie flink wat voordelen. Zo is het materiaal vochtbestendig en is het zeer gemakkelijk te bewerken.
Na het opmeten van de trap, met bijvoorbeeld een trapspin, teken je het model over op het vinyl. Terwijl je bij andere varianten de trede moet uitzagen, kan je het bij vinyl gemakkelijk uitsnijden langs een liniaal. De meeste vinylvarianten hebben ook een eigen lijmlaag (wel altijd voorbehandelen met een primer), waardoor die direct op de trap gekleefd kunnen worden.
Uiteraard heeft vinyl ook enkele nadelen ten opzichte van hout en laminaat. Die zitten met name in de voorbereiding van de klus. Omdat vinyl slechts een paar millimeters dik is, is het zeer gevoelig voor oneffenheden van de ondergrond, die zichtbaar kunnen worden en eventueel zelfs kunnen zorgen voor scheuren. Het is dan ook aan te raden alleen vinyl te gebruiken wanneer de ondergrond glad is of gladgemaakt kan worden.
Ook de afwerking vergt iets meer tijd, aangezien er altijd een apart trapneusprofiel moet worden gemonteerd, met daarin eventueel een strookje vinyl.
Overzettreden van laminaat
Qua prijsstelling zit dit materiaal perfect tussen echt hout en vinyl. Het inmeten van de treden werkt hier ook prima met de daarvoor bedoelde trapspin. Na het aftekenen op de overzettrede kan de nieuwe trede worden uitgezaagd.
Het grote voordeel van deze kant-en-klare traptreden is dat ze van zichzelf een trapneus hebben en dik en zeer stevig zijn. Hierdoor hoeft de ondergrond niet volledig glad of effen te zijn. Het licht opschuren van de ondergrond is doorgaans voldoende voor een goede hechting.
Je ziet waarschijnlijk het meest op tegen het op maat zagen van de treden. Maar met behulp van een trapspin is dit echter zeer goed te doen en is het eigenlijk niet veel moeilijker dan het snijden bij vinyl. Belangrijk is wel om de overzettreden niet te strak in de trap te laten passen. Kleine kiertjes kit je gewoon dicht voor een keurige afwerking. Het hout moet immers voldoende ruimte hebben om te werken.
Om de laatste trede mooi af te werken (overgang naar de vloer van de volgende verdieping), zijn er afwerklijsten voorhanden. Die kunnen op de laatste trede geplakt worden en zijn verkrijgbaar in hetzelfde decor als de traptreden en/of stootborden. Voor extra veiligheid en om het uitglijden op de trap te voorkomen, zijn er ook diverse antislipprofielen en -tapes beschikbaar.
Overzettreden van hout
De meest luxueuze manier om een trap te renoveren, is met een echte eiken toplaag. Die zorgt immers voor een zeer authentieke uitstraling, waar laminaat of vinyl niet aan kunnen tippen.
Met hout ben je tevens volledig vrij in de afwerking: van whitewashed tot felgroen en van een olie of een wax om de houtkleur en -nerf duidelijk naar voren te halen, tot – om eens zot te doen – stootborden met krijtverf om te kunnen schrijven of tekenen op de trap. Deze vrijheid brengt wel met zich mee dat je zelf de trap moet oliën, waxen of lakken (of dat moet laten doen door een vakman).
De meest luxueuze variant van traprenovatie heeft uit zichzelf al een rubberen antislipstrip voor extra veiligheid op de trap. Daarnaast is het oppervlak (tenzij glad afgelakt) iets ruwer dan laminaat en vinyl.
De voorbereiding van de klus is vergelijkbaar met die bij laminaat en is dus zeer klusvriendelijk. De trap hoeft niet geheel glad te zijn, omdat het dikke materiaal dit goed kan compenseren. De afwerking van de klus vraagt echter wel om iets extra’s. Terwijl laminaat en vinyl hun eigen decor hebben en niet aangepast kunnen worden, heb je bij eiken alle vrijheid.
Hoe plaats je overzettreden?
Opmeten
Dergelijke treden bestaan in verschillende maten, dus meet altijd vooraf de treden op. Overzettreden hebben ook een zeker dikte. In dit geval komt de neus van de overzettrede iets hoger dan de trapboom. Die zullen we dus een beetje moeten verhogen.
Wellatten wegnemen
Eerst haal je de wellatten weg. Deze latten liggen onder trede, tegen de stootborden. Ze beperken het doorbuigen van de trede, en zullen dus kraken voorkomen. Na het plaatsen van de overzettreden hebben ze echter geen functie meer, bovendien bemoeilijken ze het plaatsen van de nieuwe stootborden. Zaag ze door aan de uiteinden, tegen de trapboom, en breek ze los met een beitel of een kleine koevoet.
Boom verhogen
Om de boom te verhogen, zodat de nieuwe neus niet gaat uitsteken, bevestigen we een plank bovenop de bestaande boom. Zaag de lat op maat. Met behulp van een lijmkit en een tacker kan je de lat dan bevestigen. Let op de details.
Ook de lengte van de boom moet wat bijgewerkt worden. Zorg er ook voor dat je de plank wat schuin afzaagt, zodat het een mooi verstek wordt.
Voor het schilderen
Begin met alle delen grondig op te schuren. Gebruik een schuurtoestel met een driehoekige schuurzool, zo raak je makkelijk in alle hoeken. Na het schuren moet je ontstoffen, ook dit doe je maar beter met de nodige zorg. Vervolgens plak je de delen die je niet wil schilderen af.
Dan is het tijd geworden voor de primer. Breng die eerst met een kwast aan in de hoeken, daarna rol je de grotere zones vlak. Breng de primer niet alleen aan op de trapboom, langs de nesten, ook de onderzijde van de trapneus geef je het best de juiste kleur. Zeker bij steile trappen kan je die soms zien. Pas als de primer er op zit kan je goed gaatjes, foutjes en oneffenheden zien. Nu is het dus het ideale moment om die weg te werken met een fijn vulmiddel.
Lakverf
Nog één stap voor je met de lakverf voor de afwerking kan zorgen: dichtkitten. Plaats een koker schilderskit in je pistool en dicht alle zichtbare naden, zoals tussen de trapboom en de muur. Met een kitspatel verwijder je het teveel. Het lakken gebeurt op dezelfde manier als het aanbrengen van de primer: eerst de hoeken met een kwast, daarna de vlakken met een rol.
Opmeten en nummeren
Bij zowat alle trappen kunnen er kleine verschillen zijn per trede. Nummer daarom alle treden voor je gaat opmeten. Meet zowel de lengte als de breedte op verschillende punten. Als er verschil op zit, neem je de kleinste maat. Schrijf de maten op de genummerde overzettrede. Voor moeilijkere vormen kan je uit karton een mal maken.
Op maat zagen
Na het opmeten kan je de overzettreden op maat zagen. Gebruik een cirkelzaag met langsgeleider om de treden de juiste diepte te geven. Voor het afkorten gebruik je dan weer de afkortzaag. De zaagsnede zal bij de afgewerkte trap zichtbaar zijn. Monteer dus zeker een geschikt zaagblad op je afkortzaag. Om laminaat te zagen heeft een zaagblad meer en fijnere tanden nodig dan voor grovere zaagwerken. Kijk, na het zagen, of de trede past. Desnoods schuur je nog wat bij.
Stootborden
Ten slotte zaag je ook de stootborden op maat. Meet eerst de hoogte die je nodig hebt. Dat is van op een overzettrede tot de onderzijde van de hogerliggende bestaande trede. Met de hulp van een plankje, lukt het beter om die maat goed te nemen. Zaag alle stootborden op maat en zet de onderdelen in de juiste volgorde.
Inlijmen
Gebruik polymeerlijm om de overzettreden vast te lijmen. Verdeel goed wat dotten over de oude trede, en breng extra lijm aan aan de binnenzijde van de neus. Je moet ongeveer 1/3 van een koker lijm gebruiken per trede. Ook de stootborden kleef je nu vast. Werk van onder naar boven.
Leuning ophangen
Straks moet je nog afkitten, maar voor je dat doen, hang je best al de leuning op. Je zal wat stof maken bij het ophangen, en je wil niet dat het boorstof in de kit vast komt te zitten. Meet de hoogte van de leuning op de verschillende bevestigingsplaatsen. Boor de gaten, breng een plug in en schroef vast. De ideale hoogte voor de leuning is tussen de 80 en de 90 cm boven de treden.
Afkitten
Zoals gezegd is de laatste afwerkingsstap het kitten van de naden. Het lijkt een detail, maar het verandert het eindresultaat aanzienlijk. Het is ook wel een klus die de nodige tijd in beslag neemt. Breng de kit aan, begin daarbij steeds in een hoekpunt en werk naar het midden. Haal telkens het teveel van de aangebrachte kit weg met je lepeltje.