HOE VEILIG ASBEST VERWIJDEREN

Asbest vormt een gevaar voor je gezondheid. Volg dus alle veiligheidsmaatregelen voor een correcte verwijdering van asbesthoudend materiaal bij renovatie- of afbraakwerken. We overlopen hoe je te werk gaat, welke veiligheidskledij je nodig hebt en hoe je de persoonlijke beschermingsmiddelen na de klus correct verwijdert. 

 

WAT MAG JE ZELF VERWIJDEREN?

De wet voorziet dat je een aantal toepassingen van asbest zelf mag verwijderen, zoals hechtgebonden materialen (golfplaten of leien) in een goede staat. Het gaat hier dan specifiek om asbest dat verwerkt zit in cement, lijmen of kunststof. Hechtgebonden materialen met een beschadiging moet je door een vakman laten verwijderen. De meeste losgebonden materialen moet je laten verwijderen door een erkende asbestverwijderaar.

 

ASBEST NIET METEEN VERWIJDEREN?

Kan je je asbestmateriaal niet meteen verwijderen? Dan hou je het best de asbesthoudende materialen in een zo goed mogelijke staat. Je kan de beschadigingen tijdelijk afdekken met folie en/of tape. Zo vermijd je dat er vezels vrijkomen in de omgeving. Als er toch stukjes materiaal op de grond terechtkomen, kan je dat het best reinigen met vochtige doeken, die je dan zorgvuldig in een plastic zak steekt en afvoert als asbestafval.

Je mag het zéker zelf niet reinigen met een stofzuiger. De filter kan immers de zeer kleine, maar gevaarlijke vezels niet tegenhouden. Die kan het bindmiddel wel in de stofzuigerzak houden, maar de fijne vezels komen in de lucht terecht, waardoor je ze kan inademen.

Het is verboden om constructies zoals zonnepanelen of overzetdaken te plaatsen op asbesthoudende materialen. Je mag ze ook op geen enkele manier ontmossen.

 

VOORBEREIDING

bescherm jezelf

Bij het verwijderen van asbest is het belangrijk om je goed te beschermen. Eerst en vooral voorkomen we dat er vezels ingeademd kunnen worden. Daarvoor draag je een masker met P3-filter (enkel deze heeft voldoende filtercapaciteit). Dat mag een mondmasker, half- of volgelaatsmasker zijn. Daarnaast draag je ook best een veiligheidsbril (eventueel over de bril die je draagt).

Verder draag je een wegwerpoverall en laarzen die je nadien kan afspoelen. Ook rubberen handschoenen horen er uiteraard bij. Tape ook de aansluitingen tussen de wegwerpoverall en je handschoenen en laarzen goed af, zodat je daarlangs geen vezels gaat meenemen die zich later verder kunnen verspreiden.

 

BESCHERM DE WERKZONE

Jezelf beschermen is één iets, maar ook de veiligheid van anderen moet verzekerd worden door de werkzone af te schermen. We gaan ervan uit dat je veilig te werk gaat en steeds het loskomen van asbestvezels vermijdt, maar je weet maar nooit; stel dat je onbedoeld een asbesthoudende dakplaat laat vallen, enzovoort …

Je stelt dus een perimeter in om personen die onbeschermd rondlopen van de site af te houden. Werk je nabij een publieke ruimte? Dan is het maar een kleine moeite om met een simpel werflint de omgeving af te bakenen.

Ook de werkzone zelf moet je inpakken door folie te leggen. Brokstukken en steenpuin kunnen dan gecontroleerd op de grond vallen. Deze zijn dan makkelijk te verwijderen door de folie voorzichtig dicht te vouwen en af te voeren.

 

WAT HEB JE VERDER NODIG?

• Een tuinslang of een andere toepassing om te benevelen, en een ladder om op hoogte te werken.
• Voor de afbraak neem je er een dopsleutel of gewone sleutels bij.
• Eventueel een reciprozaag/ijzerzaag bij het verwijderen van delicate bevestigingsschroeven. Ga met dit toestel voorzichtig te werk, zodat je de plaat niet beschadigt.
• Een moker om overtollig steenmateriaal te breken.
• Bij breuken in de golfplaat breng je fixeermiddel aan.
• Om te reinigen, komen oude vodden en afvalzakken van pas.

 

ASBEST VERWIJDEREN

SCHADE VERMIJDEN

Wees bij het afbreken van asbesthoudend materiaal altijd voorzichtig. Dakplaten zitten bevestigd met bouten, die door jarenlange invloed van weer en wind mogelijks verroest zullen zijn. Gebruik een gepaste dop- of ratelsleutel, maar ga niet zitten hameren of slijpen. Dat creëert stof en dat moet je vermijden. Schakel desnoods een vakman in.

Heb je een bevestigingsschroef met een platte schroefkop die muurvast zit? Met de reciprozaag of ijzerzaag lukt het om de kop te verwijderen zonder de platen te beschadigen. 

Het is ook aangewezen om de platen te bevochtigen zodat stof of vezels niet gaan opwaaien. Daarna kan je ze verwijderen. Ook de platen zelf kunnen al grotendeels verweerd zijn. Onthoud dus dat je een verzwakte constructie moet demonteren; let goed op waar er al mogelijks breukschade is. Wees voorzichtig met de platen en verleg ze stap voor stap. Gooi ze zeker en vast niet op de grond of van bovenaf in een container, schakel hulp in en neem de platen voorzichtig weg.

Heb je toch breukschade? Gebruik dan een fixeermiddel – dit vind je het bij de gespecialiseerde bouwstoffenhandelaar – om de losse vezels te stabiliseren. Doe dit om te vermijden dat ze bij het verdere afvoeren ergens onbedoeld verzeild raken.

 

platen wegnemen

Tijdens het verwijderen van de platen zorg je ervoor dat je de platen niet te veel over elkaar laat schuren. Benevel op tijd en stond, en gebruik de gepaste sleutel. Haal er zeker ook een paar extra handen bij om zo de platen voorzichtig te kunnen wegdragen. De platen voer je af naar een centrale plaats voorzien van folie.

 

DAKGOTEN VERWIJDEREN

Als je asbesthoudende dakplaten verwijdert, verwijder je ook het best ineens de oude dakgoot. Eenmaal de hangbeugels doormidden zijn, is de dakgoot makkelijk weg te nemen.

Let op: de dakgoot bevat mogelijk asbesthoudend slib. Als de dakgoot zelf niet uit asbestcement bestaat maar uit metaal, kan je die afkuisen met vochtige doeken. De dakgoot zelf moet naar het recyclagepark worden gebracht. De vochtige doeken met asbeststof mogen samen met het asbestcement afgevoerd worden als beperkte bijvermenging.

 

NA HET VERWIJDEREN

WERKZONE SCHOONMAKEN

Zodra de laatste plaat is weggebracht, moet de ganse werfzone nog schoongemaakt worden. Op het gebinte waar de platen lagen, kunnen nog losse vezels liggen. Kuis deze af met vochtige doeken, of eventueel de tuinslang in vernevelstand. Het spoelwater sijpelt naar beneden, maar wordt opgevangen door de folie op de grond.

Losliggend puin en overbodig restmateriaal verwijder je eveneens. Deze delen kunnen allemaal asbestresten bevatten en moeten dus weg. Spoel alles grondig na. Eens de structuur van je werkzone is afgespoeld, mag je zeker ook het gebruikte klusmateriaal niet vergeten af te spoelen. Bij elektrisch gereedschap ga je het best te werk met vochtige doekjes.

Ook de folies moeten nog opgeruimd worden. Vouw telkens op van buiten naar binnen. Het vervuilde materiaal zit zo mooi verpakt. De opgevouwen folie stop je dan nog eens in een plastic zak die je dichtknoopt of tapet. Vergeet ook de binnenruimte van je werkplek niet. Er is spoelwater naar beneden gesijpeld. Eventuele legplanken behandel je eveneens.

Waar de folie lag, kunnen er ook mogelijk toch nog wat restanten liggen van het spoelwater. Ga er eerst over met een vochtige doek. Nadien spoel je verder richting de afvoerput of riolering.

 

DE VERWIJDERDE PLATEN VERZAMELEN

De verwijderde platen kan je verzamelen in een platenzak. Zo’n verpakking lijkt op een big bag, maar dan op formaat van de dakplaten, en je kan die volledig afsluiten. Naast de platen leg je ook al het andere afval erin, zoals de afvalzakken met opgevouwen folies, gebruikte vodden enzovoort … Als je niet beschikt over zo'n platenzak, kan je het asbestafval op een andere manier verpakken. Belangrijk is dat er geen vezels kunnen vrijkomen, zoals met folies.

 

PERSOONLIJKE BESCHERMING AFNEMEN

Zodra de klus erop zit, is het tijd om je te ontdoen van de persoonlijke beschermingsmiddelen. Volg steeds deze volgorde:

• Spoel eerst en vooral je rubberen schoeisel en handschoenen af nabij een afvoerput. Het kan geen kwaad om de tape langs broekspijpen en mouwen mee af te spoelen.
• Verwijder vervolgens de tape.
• Doe je handschoenen uit door ze stelselmatig af te rollen.
• Daarna mag je de handen gerust nog even spoelen. Hoe meer, hoe liever.
• Doe de overall uit door die stelselmatig af te rollen, opnieuw van binnen naar buiten.
• Verwijder de tape aan de laarzen.

De afgerolde overall en handschoenen die in een pakketje zitten, stop je meteen in een plastic zak. Draai deze dicht en tape ze vast, zodat je de zak met zo weinig mogelijk lucht vult.

Duw zeker niet op de zak met de opening naar jezelf gericht. Doe je dit wel, dan creëer je een luchtstroom met asbestvezels naar jezelf toe. De zak met de overall en handschoenen stop je nogmaals in een andere zak, dit ter extra bescherming.

Doe nu pas je masker af en stop dit in de plastic zak bij de overall en handschoenen. Tape de zak goed dicht en leg de zak met de gebruikte PBM's vervolgens bij het andere afval in de platenzak. Dan rest er nog één taak: spoel nogmaals je handen en laarzen. Vergeet je bril, of veiligheidsbril, en je gebruikte materialen (in zoverre dat kan) niet af te spoelen/af te kuisen.

De PBM’s die je hebt uitgedaan steek je ook in een speciale asbestafvalzak, die je daarna ook bij de rest van het materiaal in de platenzak kunt plaatsen.

 

ASBEST AFVOEREN

Asbestafval verder afvoeren naar het recyclagepark mag je zelf doen als alles goed verpakt is. Tijdens het vervoer moet al het materiaal ook stevig verpakt blijven zitten, zodat er niets in de omgeving kan terechtkomen. Vraag na bij je recyclagepark hoe het materiaal exact aangeleverd moet worden. Controleer dus zeker goed op voorhand hoe het precies in elkaar zit om de platen naar het recyclagepark te brengen. Check hoeveel je per rit mag meebrengen en hoe je de inhoud van de aanhangwagen naar de container verplaatst. 

Wie niet in staat is om zelf alles af te voeren, kan ook een erkende firma inschakelen om thuis een container af te zetten.

 

ASBEST LATEN VERWIJDEREN

Sommige toepassingen mag je zelf verwijderen of laat je doen door een vakman. Deze toepassingen worden verwijderd volgens de methodiek 'eenvoudige handelingen'. Het gaat dan voornamelijk om hechtgebonden toepassingen zoals golfplaten, dakleien of gevelleien.

Als je hiervoor een vakman aanstelt, let er dan op dat de werknemers beschikken over een attest 'eenvoudige handelingen'. Dit attest kan je steeds opvragen bij de werkgever.

Een aantal andere toepassingen mag je enkel laten verwijderen door een erkende asbestverwijderaar. Zij werken met speciale apparatuur. Het gaat dan voornamelijk om de losgebonden of niet-hechtgebonden toepassingen zoals leidingisolatie.

Als je offertes vraagt, vraag je altijd verschillende, gedetailleerde offertes, zodat je kan vergelijken. Het is daarbij ook belangrijk dat je na de verwijderingswerken ook een attest hebt dat aangeeft dat het asbest op een goede manier is verwerkt, zodat je weet waar het naartoe is gegaan. Als het asbest om een of andere reden nog niet onmiddellijk verwijderd kan worden, moet je het in goede staat houden. 

BRONOPHALINGSPROJECTEN
OVAM subsidieert lokale besturen voor het organiseren van bronophalingsprojecten. Je kan een beroep doen op die bronophalingsprojecten van de lokale besturen om asbestcementplaten of -leien te laten ophalen. Deze besturen worden daarvoor gesubsidieerd door de OVAM. Om dat te doen, neem je contact op met het lokaal bestuur dat het project organiseert. Hier kan je te weten komen welke instantie dat organiseert voor jouw gemeente.