Welke soorten kastscharnieren bestaan er?
Kastscharnieren bestaan in heel wat verschillende vormen. We geven in dit artikel een woordje uitleg bij de meest courante soorten.
KEUKENSCHARNIER OF POTSCHARNIER
Het keukenscharnier of potscharnier bestaat uit twee delen: het scharnier zelf en het plaatje. Het plaatje monteer je op de zijwand en het scharnier zelf op de deur. Daarvoor boor je eerst een gat in de deur met een potboor of Forstnerboor. De standaard voor dat gat is 35 mm. Het scharnier bepaalt de positie van de deuren en hoever ze openzwaaien. Lees hier welke mogelijkheden er zijn.
RAADPLEEG DE VERPAKKING
De volgende informatie vind je steeds terug op de verpakking van je scharnieren:
- de diameter die je moet uitboren met je potboor - standaard 35 mm;
- In welke positie de deur ten opzichte van het corpus komt: (half)opliggend of inliggend;
- hoe ver de deur openzwaait, uitgedrukt in graden;
- de schroefafstanden van beide elementen van het scharnier.
(HALF)OPLIGGEND OF INLIGGEND?
Het scharnier bepaalt hoe de deuren liggen ten opzichte van de kast. Daarvoor zijn er 3 types:
- opliggend scharnier: de deur hangt voor de zijwanden – dit wordt ook aangeduid als ‘voorliggend’ of ‘opdek’ scharnier;
- inliggend scharnier: de deur hangt tussen de zijwanden – dit wordt ook aangeduid als ‘indek’-scharnier;
- halfopliggend scharnier: het frontpaneel ligt voor een middenwand met enige spatie, zodat een tweede frontpaneel ernaast kan liggen.
GRADEN
Ook belangrijk bij het kiezen van je scharnieren, is hoever je wilt dat je deuren openzwaaien. Hoe groter de hoek, hoe meer toegang je zult hebben tot de inhoud van je kast.
- 90°: het frontpaneel draait maximaal haaks open;
- 110°: het frontpaneel zwaait een stuk verder open om wat meer ruimte te geven;
- 180°: het frontpaneel draait in een halve cirkel open, in de praktijk komt dit eerder uit op 175°.
DEMPER
Wil je niet dat de deur dichtklapt met veel lawaai? Dan kan je scharnieren kiezen met een schokdemper. Daarbij is het scharnier voorzien van een veer die de schok breekt, waardoor de deur zachter dichtgaat.
Er zijn best wat varianten voor zo’n demper, maar het principe van softclose is over het algemeen hetzelfde. Bij bevestiging plaats je het systeem wel telkens voldoende verzonken zodat de deurkast mooi dicht kan.
Bij een inliggende deurkast kan de deurdemper ook ontworpen zijn met een magneet. Dan bevestig je eerst de magnetische beugel, teken je de bijhorende sluitring af om de afdruk ervan over te zetten langs binnen, en hoef je gewoon nog vast te schroeven.
meubelscharnier
Klussers die tegenwoordig een kast in elkaar willen steken, werken het vaakst met potscharnieren. Voor lichte kastdeuren kan je ook werken met meubelscharnieren. Een meubelscharnier is het scharnier in zijn meest rudimentaire vorm: twee plaatjes draaien om een centrale pen. Het ene plaatje wordt aan de kastdeur bevestigd, het ander aan het corpus van de kast.
pianoscharnier
Een pianoscharnier is een langere, dunne variant van het gewone meubelscharnier. De naam ontleent deze scharniervariant aan zijn voornaamste gebruik: de klep van piano's. Pianoscharnieren kunnen echter evengoed gebruikt worden bij (kast)deuren. De bevestiging is even eenvoudig: de twee scharnierplaten worden aan de deur en aan de kast vastgeschroefd.
KOGELSCHARNIER
Een stevigere variant op het meubelscharnier is het kogelscharnier. Deze scharnieren worden vooral gebruikt bij ramen en deuren. Een kogelscharnier bestaat uit twee scharnierplaatjes waartussen er kogellagers worden geplaatst. Nadien wordt daar een centrale pen doorheen geplaatst, en uiteindelijk nog een dop of afdekkapje. De kogellagers zorgen hier voor een soepelere draaibeweging, waardoor het scharnier langer meegaat dan klassieke meubelscharnieren.
paumelle
Een andere variant op het standaard meubelscharnier, is de paumelle. Deze bestaat eveneens uit twee bevestigingsplaatjes en een pen. Het verschil zit hem erin dat de pen aan één plaatje vastzit. Het andere deel van de paumelle wordt eroverheen geschoven. Deze worden evenwel vooral gebruikt bij deuren, en niet zozeer bij kasten.
klepscharnier
Bij kastdeuren die niet zijwaarts openen, maar omhoog of omlaag, worden vaak klepscharnieren gebruikt. Het klepscharnier zal, afhankelijk van het type (opgaand of neergaand), de kastdeur ondersteunen bij het openen ervan. Bij opgaande kleppen zorgt het scharnier ervoor dat de deur open blijft staan. Voor een neergaande kastklep zal de klepscharnier de klep opvangen terwijl deze geopend wordt. Klepscharnieren zijn vaak uitgerust met een veer of een softclose-systeem.