“S-PEIL LEGT WEG NAAR DECENTRAAL VERWARMEN OPEN"
OLIVIER SCHMITZ (RADSON) ZIET MOOIE TOEKOMST VOOR DE INSTALLATEUR ALS WARMTEARCHITECT
Strengere normen, een uitgebreider takenpakket, de grensvervaging tussen verschillende beroepen … de uitdagingen voor de verwarmings- en HVAC-installateur zijn intussen alom bekend. En uitgebreid becommentarieerd. Olivier Schmitz, verkoopdirecteur van radiatorenproducent Radson, weigert echter om de huidige evoluties als een probleem te benaderen. “Meer dan ooit kan de installateur zijn rol als verwarmingsspecialist waarmaken", zegt hij. “Dat maakt het voor hem niet alleen enorm boeiend, het geeft ook een nieuw elan aan een vaak onderschat beroep."
26 JAAR IN DE BRANCHE
Olivier Schmitz volgde een economische opleiding en belandde in 1992, na verschillende werkervaringen, in de verwarmingssector. Daar startte hij bij de verkoopdirectie van Thermic designradiatoren. In 2004 stapte Schmitz over naar Radson, waar hij vandaag actief is als verkoopdirecteur voor de Benelux.
“De evoluties inzake het installateursberoep zijn in die 26 jaar niet ongemerkt aan mij voorbijgegaan", zegt Schmitz. “Vroeger had de installateur drie weken nodig om een installatie te plaatsen. Zijn job omvatte onder andere ijzer- en laswerk, en hij was in eerste instantie een ambachtsman. Later werd het veel eenvoudiger: dankzij uitrolbuizen en fittingen die je kon persen of clipsen, werd verwarming een soort meccano. Maar die eenvoud betekende ook dat de installateur minder naar waarde werd geschat. Vandaag is dat gelukkig weer anders. De installateur wordt geconfronteerd met zoveel uitdagingen dat hij zijn rol als verwarmingsspecialist meer dan ooit kan - en moet - waarmaken."
"De installateur moet als het ware een warmtearchitect worden, die intelligente raad kan geven en op een betekenisvolle manier kan bijdragen aan het binnencomfort van zijn klant. Dat is iets om trots op te zijn"
“S-PEIL LEGT WEG NAAR DECENTRAAL VERWARMEN OPEN"
De EPB-regelgeving kan volgens Schmitz alvast een fundamentele impact hebben op het beroep van de installateur.
“Met de overstap van het K-peil naar het S-peil worden er mijns inziens belangrijke stappen gezet richting een aangepast verwarmingsconcept, namelijk het decentraal verwarmen. Ging het bij het K-peil enkel om de bouwschil, dan moeten er bij het S-peil in ieder geval al veel meer parameters in rekening worden gebracht. Als je daarbij een beetje tussen de regels leest, dan zie je dat het niet meer gaat om één enkele bouwschil, maar dat er steeds meer aandacht wordt geschonken aan verschillende ruimtes met hun eigen temperatuur en comfort, met als gevolg dat het verwarmen per ruimte aan belang zal winnen."
Verschillende warmtebehoeftes
“Uiteindelijk is dat ook logisch," vervolgt Schmitz, “niet elke ruimte heeft dezelfde warmtebehoefte. Het is niet omdat ik het in de leefruimte warm genoeg heb dat mijn kinderen die boven op hun kamer studeren, het niet koud hebben. Moest ik de verwarming uitschakelen, dan zouden zij daar dus last van ondervinden. Terwijl een decentraal systeem met zoneregeling net toelaat om elke ruimte apart te controleren."
Verschillende producten
Het decentraal verwarmen is volgens Schmitz dan ook onlosmakelijk verbonden aan doordachte keuzes voor de juiste verwarmingsproducten. “Het is absurd te denken dat de verwarming van een huis per definitie met één product moet gebeuren, terwijl de behoeften per ruimte zo verschillen. Bovendien kunnen die behoeften ook in de tijd veranderen."
"In de kinderkamer heb je in eerste instantie bijvoorbeeld maar een minimum aan verwarming nodig, terwijl de behoefte groeit naarmate de kinderen groter worden, om uiteindelijk volledig weg te vallen wanneer ze het huis uit zijn. Dan heb je een verwarmingslichaam nodig dat daarop kan anticiperen."

“OOK SNELLE ENERGIE HEEFT EEN PLAATS IN DE WONING VAN VANDAAG"
“Je mag overigens ook niet uit het oog verliezen dat het binnenklimaat in onze nieuwbouwwoningen door de hoge isolatiegraad steeds grilliger wordt", vervolgt Schmitz. “Hoe beter een woning geïsoleerd is en hoe kleiner de ruimte, hoe groter immers de impact van ventilatieverliezen en interne warmtewinsten. Een kleine kantoorruimte met een groot raam op het zuiden zal heel wat sneller opwarmen dan de grote open leefruimte die aan de noordzijde van datzelfde huis ligt. Ook daar moeten de verwarmingsproducten adequaat op kunnen reageren of anticiperen. De vloerverwarming die je hier in de leefruimte zou installeren, is wegens de grote inertie van het systeem bijvoorbeeld niet interessant voor de kantoorruimte. Een oplossing met een snellere warmteafgifte lijkt daar alvast meer aangewezen."
Elektrische radiatoren in opmars
Naast de klassieke verwarmingslichamen gelooft Schmitz sterk in de aanvullende rol van de elektrische radiator. “Omdat een elektrische radiator in staat is om heel snel warmte te leveren, is het in de badkamer in ieder geval een uitstekende oplossing, maar er is meer. Zo kan de gebruiker met een elektrische radiator het teveel aan zonne-energie van zijn PV-installatie recupereren én biedt het in een renovatiecontext, waarin je misschien niet de juiste leidingen hebt lopen, de nodige installatietechnische voordelen."
“Niemand heeft baat bij een decentraal systeem waarbij je de temperatuur enkel kan regelen met de thermostaatknop in de ruimte zelf; je moet het centraal kunnen aansturen"
ZONEREGELING
Wie wil overstappen naar een decentraal verwarmingssysteem, heeft echter niet alleen de aangepaste verwarmingslichamen nodig; zij moeten ook op een efficiënte en gepersonaliseerde manier aangestuurd kunnen worden. “Niemand heeft baat bij een decentraal systeem waarbij je de temperatuur enkel kan regelen met de thermostaatknop in de ruimte zelf. Dat is niet meer van vandaag. Wat je nodig hebt, is een decentraal systeem dat toch centraal aangestuurd kan worden."
"Dat kan bijvoorbeeld met behulp van Rf-gestuurde thermostaatkoppen die zowel op de collectoren van het vloerverwarmingssysteem als op de gewone en elektrische radiatoren geplaatst kunnen worden en als dusdanig een draadloos communicatiesysteem opzetten. De installateur hoeft dan enkel de signalen op te vangen en juist toe te kennen, en eventueel een aantal voorkeursinstellingen toe te voegen. Dat is niet moeilijker dan je smartphone voor de eerste keer via bluetooth in je wagen aansluiten."
“Er wordt te vaak clichématig over 'de installateur' gesproken. Het is al lang niet meer de ambachtsman in zijn vuile overall die binnenkomt met een emmer vol sleutels en denkt snel iets op te lossen"
DE INSTALLATEUR ALS WARMTEARCHITECT

De toekomstvisie van Schmitz is alvast duidelijk: voor elke woning een oplossing op maat. “Daar ligt natuurlijk ook de grote uitdaging voor de installateur: hij moet zowel de warmtebehoeften van zijn klant als de geometrie van de ruimtes goed inschatten, om vervolgens in elke ruimte een verwarmingslichaam te voorzien dat er gepast op kan reageren."
"Je kan dat beschouwen als een complicatie van zijn beroep, maar uiteindelijk is dat toch schitterend? Hij wordt zo als het ware een warmtearchitect, die intelligente raad kan geven en op een betekenisvolle manier kan bijdragen aan het binnencomfort van zijn klant. Dat is iets om trots op te zijn."
“De ambitieuze installateur laat zich doorlopend bijscholen"
“Er wordt te vaak clichématig over 'de installateur' gesproken", zegt Schmitz stellig. “Het is al lang niet meer de ambachtsman in zijn vuile overall die binnenkomt met een emmer vol sleutels en denkt snel iets op te lossen. De installateur van vandaag is dynamisch en kan net zo goed verschijnen in een mooie jeans en een vestje, om met zijn tablet of computer bij zijn klanten te komen om de opties te bespreken. Hij weet wel degelijk waar hij mee bezig is én is bereid om daarvoor ook na 17 uur nog de nodige inspanningen te doen. Want dat is uiteraard wel belangrijk: een jonge installateur die ambitieus is, moet zich blijven bijscholen, zowel bij de overheid als bij onderwijsinstellingen, groothandels en fabrikanten."
“Ook de fabrikant is verantwoordelijk voor het succes van de installateur"
Anderzijds is het volgens Schmitz aan fabrikanten en groothandels om de installateur zo veel mogelijk te ontlasten. “Dat maakt voor mij het verschil tussen een A-merk en een B-merk: A-merken zorgen voor een uitgebreid pakket aan dienstverlening, zodat de installateur meer tijd heeft om met zijn klant te praten en een gepaste installatie te concipiëren. Ik denk daarbij bijvoorbeeld aan het opmaken van offertes, het ter beschikking stellen van een legploeg en het uitwerken van legplannen en hydraulische schema's, alsook de organisatie van opleidingen. Door onder de vleugels van een fabrikant een nieuwe techniek of benadering te leren kennen, zal de installateur nu eenmaal sneller instappen en, op termijn, misschien zelf specialist worden. Dat betekent een succes voor zowel de installateur als de fabrikant."