KEUZE SLAGMOERSLEUTEL HANGT AF VAN GEBRUIKSINTENSITEIT

Elektrische slagmoersleutels aan opmars bezig

Slagmoersleutels worden dagelijks gebruikt in autogarages. Het is dus van groot belang dat ze degelijk en krachtig zijn, maar ook gebruiksvriendelijk, ergonomisch en niet te zwaar. Daarnaast worden we ons alsmaar meer bewust van het ecologische aspect en het belang van de milieuvriendelijkheid van de gereedschappen. De opkomst van elektrische gereedschappen en modellen, voorzien van een accu, speelt daarop in. De ontwikkeling van een goede slagmoersleutel is dus een belangrijke evenwichtsoefening.

TRENDS

Elektrische modellen

Er zijn fabrikanten die beweren dat er binnenkort geen pneumatische modellen meer te vinden zullen zijn. Zo'n vaart zal het wellicht niet lopen, maar het is wel zo dat elektrische gereedschappen minder milieubelastend zijn dan pneumatische. Voor pneumatisch gereedschap heb je namelijk lucht nodig. Die wordt geleverd door een compressor, en die verbruikt doorgaans veel elektriciteit. Dat maakt van luchtgereedschap energieverslindende apparaten. In werkplaatsen nemen de luchtslangen ook veel plaats in en ze liggen vaak in de weg. Voor monteurs die met een servicewagen op pad zijn, is elektrisch gereedschap ook veel makkelijker en gebruiksvriendelijker dan een compressor, inclusief alle benodigdheden, te moeten meenemen.

Accumodellen

De accumodellen sluiten aan bij het elektrische gereedschap. Werken met accugereedschap is in de eerste plaats erg handig. Je hoeft geen netstroom te voorzien en al zeker geen compressor mee te nemen. Doordat de accu's steeds beter, sterker en sneller oplaadbaar zijn, vormt accugereedschap een interessant alternatief voor pneumatische of elektrische tools.

Betere ergonomie

De belangrijkste innovaties zijn te vinden in het ergonomische aspect. Concreet betekent dit dat de slagmoersleutels zijn uitgerust met composiethandvatten die voor een betere grip zorgen en minder koud aanvoelen. Ook het trillingsniveau van de recente modellen is aanzienlijk lager. Daardoor kunnen de monteurs langer op een aangename manier met de apparatuur werken.

AANDRIJVING

Pneumatisch

Pneumatische gereedschappen zijn in garages en werkplaats nog steeds de standaard. Ze zijn krachtig en stevig, en kunnen zwaar werk aan. Een compressor levert de perslucht om de apparatuur aan te drijven.

Elektrisch

Elektrische slagmoersleutels zijn handig in gebruik en zijn perfect geschikt voor het lichtere werk. Denk bijvoorbeeld aan het losdraaien van vastzittende wielbouten.

Accu

Het gaat hier om elektrisch gereedschap. Het verschil zit hem in het feit dat je het niet moet aansluiten op de netstroom, maar dat het gevoed wordt met een oplaadbare accu. Het voordeel is dat je erg mobiel kunt werken. Je hoeft geen rekening te houden met luchtslangen of elektrische kabels. Het nadeel is dat de accu leegraakt. Tegenwoordig worden de accu's echter beter en beter. Dit maakt dat een gereedschap met een accu interessant wordt. Het blijft natuurlijk wel verstandig om een opgeladen reserveaccu bij de hand te houden.

MECHANISME

Wat is een slagmoersleutel?

Een slagmoersleutel draait niet gewoon. De energie van de aandrijving wordt opgebouwd en in schokken vrijgegeven. Dit zorgt voor korte, stevige stoten die je in staat stellen om zeer vastzittende bouten makkelijk los te krijgen, of eventueel om bouten zeer vast te draaien. Alhoewel dit laatste met voorzichtigheid moet gebeuren. Daarover verder meer.

Algemeen werkingsprincipe

De hamer die door de aandrijving (pneumatisch of elektrisch) ronddraait, schuift in de gleuf van het aambeeld (dat de schroefkop doet draaien). Daar geeft hij de opgebouwde energie in een korte stoot vrij door op het aambeeld te slaan. Meteen daarna verlaat de hamer de gleuf weer om opnieuw energie op te bouwen. Een veer duwt de hamer naar beneden, opnieuw in de gleuf van het aambeeld. Zo draait de schroefkop in korte, maar stevige stoten rond. Dit zorgt voor een zeer grote slagkracht, zonder dat de gebruiker daar veel van voelt.

Soorten mechanismen

Er zijn diverse soorten mechanismen, die allemaal hun voor- en nadelen hebben.

• 1 Hamersysteem: Het toestel levert één slag per rotatie. Minder slagen dus, maar meer kracht. Dit type is eigenlijk enkel geschikt voor demontagewerk;
• 2 hamersysteem: Twee slagen per rotatie. De slagen komen frequenter, de kracht is iets minder dan bij een 1 hamersysteem. Daardoor is dit systeem bruikbaarder voor de montage. Bouten en moeren kunnen voorzichtiger worden aangedraaid;
• Twinhamersysteem: Het twinhamersysteem levert twee slagen per rotatie, net als het hamersysteem. Hier gebeurt dit echter aan beide kanten van het aandrijfvierkant;
• 3klauwensysteem: Per rotatie wordt er gelijktijdig op drie klauwen van het aandrijfvierkant kracht uitgeoefend. Het gaat om één slag per rotatie, dus de kracht is hoog. Dit type is enkel geschikt voor zeer vastzittende bouten en mag in geen geval gebruikt worden voor het aandraaien;
• Gesloten hamersysteem: Dit is een 1 hamersysteem, maar zonder losse hamerpen;
• Dynapact hamersysteem: Twee pennen slaan op het hamervierkant, met één slag per rotatie aan beide zijden van het hamervierkant. Dit systeem heeft een hoog koppel.

UITVOERING

Pistool

De haakse slagmoersleutel, oftewel in pistoolvorm, is zeer populair bij montagewerk. De pistoolvorm zorgt ervoor dat het toestel goed in de hand ligt.

Recht

Een rechte slagmoersleutel heeft als voordeel dat je ermee in nauwe ruimtes kunt werken. Op plekken waar je met een pistooluitvoering niet raakt, kan een rechte slagmoersleutel een oplossing bieden.

BOUTDIAMETER

Slagmoersleutels kunnen ook worden onderverdeeld naargelang van de boutdiameter: 3/8", ½", ¾" of 1".

WELKE SLAGMOERSLEUTEL KIEZEN?

Welke slagmoersleutel is voor u het meest interessant? Er bestaan zeer veel modellen. Welke kiest u? Er zijn een aantal criteria waarmee u rekening moet houden:

Gebruik

Hoe vaak heeft u een slagmoersleutel nodig? Het grootste prijsverschil zit hem in de kwaliteit van het mechanisme. De goedkopere zullen iets sneller verslijten. Als u echter maar heel sporadisch een slagmoersleutel gebruikt, zal een goedkoper model wellicht volstaan. Als u de machine frequent gebruikt, is het raadzaam om een industriële uitvoering aan te schaffen.

Ergonomie en gewicht

Hoe een slagmoersleutel in de hand ligt en hoeveel hij weegt, zijn belangrijke factoren wanneer de machine frequent gebruikt wordt.

Luchtaanvoer

Steeds meer slagmoersleutels hebben een luchtaanvoer in de handgreep. Oudere modellen hebben de luchtaanvoer doorgaans in het voorste deel van de machine. Die blaast dus stof in het gezicht van de gebruiker, wat erg onaangenaam is.

Toerental

Hoe hoger het toerental, hoe sneller het apparaat werkt. Toerentallen variëren doorgaans tussen de 1.700 toeren per minuut en zo'n 10.000 toeren per minuut.

Luchtverbruik

Om te weten welke pneumatische slagmoersleutel u het best kiest in functie van het luchtgebruik, zijn er een aantal zaken die u in acht moet nemen. Hoeveel lucht levert uw compressor? Hoe intensief wordt de slagmoersleutel gebruikt?

Geluid en trillingen

De prijs van een slagmoersleutel wordt ook voor een groot deel bepaald door het geluid en de trillingen die hij voortbrengt. Duurdere, meer geavanceerde, modellen hebben een betere geluidsdemping en veroorzaken minder trillingen. In autowerkplaatsen, waar slagmoersleutels bijna doorlopend worden gebruikt, is deze factor van doorslaggevend belang.

TIPS UIT DE PRAKTIJK

Voorzichtig aandraaien

Slagmoersleutels zijn in de eerste plaats gemaakt voor het makkelijk losmaken van erg vastzittende bouten, door bijvoorbeeld corrosie. Maar heel vaak worden ze gebruikt voor het vastdraaien van bouten. Hier is toch enige voorzichtigheid geboden. Door de hoge kracht kunnen bouten breken. Voor het aandraaien van bouten gebruikt u beter apparatuur waarvan u het koppel kunt instellen, zoals een impulsmoeraanzetter. Daarmee draait u probleemloos en voorzichtig bouten en moeren aan.

Passende krachtdoppen

Kies de passende krachtdop voor uw slagmoersleutel. Ingeslagen krachtdoppen veroorzaken een vermogensverlies en verhogen de kans op slijtage aan het aandrijfvierkant. Ook zullen ze zorgen voor meer vibraties.