opbergen: BUREAU EN BIBLIOTHEEK(KASTEN)

Een bibliotheekkast of een boekenrek dat deel uitmaakt van een maatmeubel met haard en tv in de woonkamer: beide moeten met het oog op hun gebruik ontworpen en gemaakt worden. Een boeiende uitdaging daarbij is dat de klant almaar vaker grenzen wil verleggen.

MAATVOERING

De klant heeft vaak uiteenlopende ideeën: een thuisbibliotheek om de kunstboeken of romans in op te bergen, een maatmeubel om de collectie van vinylplaten, cd's of dvd's te tonen of een functionele kast in het thuiskantoor om ringmappen in weg te zetten. De bestemming van het maatmeubel heeft een sterke invloed op de maatvoering. Om een correct ontwerp te kunnen maken, dient u zicht te hebben op wat de klant precies wil.

Maar men dient ook een goed beeld te hebben op de boeken zelf. Kunstboeken hebben vaak afwijkende formaten. Een klassieke leggerdiepte van 32 cm volstaat dan niet altijd. Ontwerpt u een kast om ringmappen in op te bergen, dan kunt u uitgaan van een hoogte-afstand van 34 à 35 cm tussen de leggers en een diepte van 32 cm aan de binnenzijde. Als het de opdrachtgever enkel om het opbergen gaat en niet zozeer om het showeffect, kunt u plaats besparen door met een dubbele rij op één legplank te werken. 

NUTTIGE HOOGTE

Wanneer de boeken of mediadragers alleen tentoongesteld worden, kan de volledige hoogte van de wand benut worden. Is het ook de bedoeling dat ze regelmatig eens ter hand genomen worden, dan beperkt u de nuttige hoogte het best tot 2 m.

Moet de volledige hoogte functioneel benut worden, dan biedt een ladder uitkomst. Een vaste ladder kan aan een baar of rail bevestigd worden, al wordt deze oplossing almaar minder toegepast. Een alternatief is een smalle kast in het boekenrek waarin er een trapladder of trapje opgeborgen wordt. De zone boven 2 m kan ook als een kast met deuren worden opgevat. Zo kunnen hier andere, weinig gebruikte spullen in worden weggeborgen.

Een ander aspect in de maatvoering is de plinthoogte. Doorgaans zit die tussen 10 en 15 cm. Voor een boekenkast kan die ook al opgetrokken worden tot 20 cm. Boven de kast wordt dezelfde afstand herhaald tussen het plafond en het meubel. Wanneer de opdrachtgever voor dubbele rijen kiest voor het opbergen, werk je onder 1 m het best met een enkele rij vanuit ergonomisch oogpunt.

DRAAGKRACHT

Het totaalgewicht van de weg te bergen spullen is bepalend voor de materiaalkeuze of de afstand tussen de steunen. Dat heeft een invloed op het uitzicht, en het esthetische is net een punt waar de opdrachtgever vandaag almaar gevoeliger voor is. Kiest u voor een draagplank van mdf om boeken op te plaatsen, dan plaatst u het best om de 60 cm een tussenstijl om het doorbuigen te vermijden.

Vraagt de klant om een grotere overbrugging, dan zijn er verschillende opties: een dikkere legger kiezen - richting 5 à 6 cm - of een ander materiaal kiezen met een langere vezelstructuur.  Een laatste optie is om een versteviging te voorzien. Dat kan een metalen profiel of koker zijn die in de legplank is ingefreesd, of een lat tegen de (achter)wand van de nis of kast.

STABILITEIT

Het gewicht op de legplanken kan hoog oplopen. Daardoor creëren de legplanken een zijdelingse druk op de zijwanden. Om te vermijden dat de zijwanden van de kast of het rek uit elkaar gedrukt worden, is het raadzaam om met een of twee vaste leggers te werken.

DE MATERIAALKEUZE

Het materiaalgebruik volgt voor een deel de stijl. Massieve houtsoorten zoals eik of notelaar lenen zich voor de klassiek ogende bibliotheekkast. Gelakt mdf met een geborsteld effect roept eenzelfde sfeer op. Opmerkelijk is wel dat de klassieke kasten ook strakker ogen; details zoals sierlijsten blijven achterwege. Voor moderne varianten is er hoegenaamd geen regel meer in het materiaalgebruik: mdf, laminaat of melamine op een drager of staal, alles kan.

RUIMTES SCHEIDEN

Kasten worden almaar vaker als ruimtescheidend element toegepast, dus waarom niet een bibliotheekkast? Bedenkingen die hier gemaakt dienen te worden: moet het een doorkijkkast zijn die aan twee zijden bruikbaar is? Of is er een rug nodig (want een boek heeft maar één mooie zijde)? Hoe zorgt u voor de nodige stabiliteit als er geen rugwand is? De deur tussen de twee ruimtes kan deel uitmaken van het kastvlak: als gesloten paneel of als rek gebruikt. Hou in het laatste geval rekening met het gebruiksgemak en de draagkracht van het beslag. Het gewicht van een gevuld rek loopt al snel op.