Aankoop sloop-/sorteergrijper is veel meer dan prijskaartje alleen
Keuze voor kwaliteit loont op termijn
Van alle aanzetstukken is een sloop-/sorteergrijper ongetwijfeld een van de veelzijdigste werktuigen. Sorteren, klemmen, graven, opnemen … de mogelijkheden zijn legio. Dat ze over alle sectoren heen – van de spoorwegen tot slopers en van tuinbouw tot recyclage – gebruikt worden, is dan ook geen toeval. We gaan in dit artikel dieper in op de uitvoeringen en staan stil bij de aandachtspunten rond kwaliteit, want een grijper krijgt het hard te verduren.
Tientallen applicaties
Ondanks de relatieve eenvoud en duidelijkheid van een sloop-/sorteergrijper zien we dat er toch veel keuzemogelijkheden en mogelijke configuraties op de markt zijn. De inzetbaarheid is ook zodanig breed dat het ook wat in uw handen ligt: wat bent u van plan met uw sloop-/sorteergrijper? Het uitgraven van aarde en modder, materiaalbehandeling, plaatsing van stenen en keien, het verzamelen van groenafval, het uitvoeren van kleine sloop met sortering van verschillende materialen … de lijst is eindeloos.
Toch ziet niet iedereen altijd het nut in om een extra sloop-/sorteergrijper aan te schaffen. Zeker bij kleinere bedrijven durft het weleens voorvallen dat men de standaard graafcombinatie ook inzet als grijper, omdat men de extra investering in een sloop-/sorteergrijper niet wil maken. De voordelen in termen van grotere productiviteit zijn evenwel voor de meeste bedrijven zo overduidelijk dat de ROI (return on investment) zeer groot is.
Zeker voor slopen, puin- en schrootverwerking en ruimen van terreinen is dat het geval, want objecten met wisselende vormen zijn een kolfje naar de hand van sloop-/sorteergrijpers. De wisselsystemen zijn vandaag ook zeer performant, waardoor het oponthoud bij ombouw miniem blijft. Bovendien is er vandaag voor elk wat wils op de markt.
Sloop-/sorteergrijpers bieden een grote veelzijdigheid doordat ze de gebruiker de mogelijkheid bieden om niet alleen puin te verplaatsen en het af te leveren op de gewenste locatie, maar om met dezelfde configuratie bijvoorbeeld ook puinfracties te creëren.
Kwaliteit en onderhoud
Door de aard van de activiteiten zijn duurzaamheid en robuustheid twee van de belangrijkste factoren bij de aanschaf van een grijper. Dit verhaal kent twee zijdes: het materiaal waaruit de grijper uitgevoerd is en de wijze waarop bewegende delen beschermd worden. Bij de materialen voor armen, bodem- en zijplaten gaat het veelal om gehard Hardox of vergelijkbaar materiaal dat probleemloos de hevige impacten weerstaat.
De meeste sloop-/sorteergrijpers werken met een draaibeweging waarbij de interne cilinders en motoren op basis van hydraulica de beweging aansturen. Soms wordt er van twee motoren gebruikgemaakt om het koppel nog te vergroten. Bij kwalitatieve machines zitten die hydraulica en verbindingen veilig weggeborgen, zodat de slijtage door intrede van stof, vocht en vuil beperkt blijft.
Er is hier dus een belangrijke kwaliteitsfactor in de opbouw van de machine en de gebruikte componenten: stofafdichting in de scharnierpunten, betere draaikranslagers met kwalitatieve afdichting, filters in het draaicircuit … In dezelfde sfeer vinden we ook de inplanting van de smeerpunten: niet bij alle machines zijn deze even makkelijk bereikbaar.
Andere details in de opbouw die een belangrijke toegevoegde waarde kunnen bieden, zijn onder meer extra grote pinnen gecombineerd met slijtvaste bussen op de roterende punten, terugslagkleppen voor de veiligheid en de inzet van hydraulische cilinders met einddemping. De geleidelijke beweging leidt tot een veilige werking en het langer meegaan van de slijtagedelen en hydraulische motor. Er zijn ook onderhoudsarme grijpers die werken met een gesloten oliebadsysteem.
Aanschafcriteria
We zien gelukkig de afgelopen jaren een sterke evolutie om de aankoopprijs een minder gewicht te geven in de investeringsbeslissing. Zaken als betrouwbaarheid en snelle service winnen terecht meer terrein op dat vlak.
Roterend of vast?
De vraag wordt wel eens gesteld of de meerkost van een roterend systeem ten opzichte van een vaste grijper te verantwoorden valt. Het antwoord hangt deels af van de ervaring en kunde van de operator: een vaardige en ervaren operator zal ook met een mechanische grijper snel en efficiënt materialen kunnen vastnemen en manipuleren. Als de toepassing evenwel nauwkeurigheid vereist zal een roterende grijper het pleit winnen. Een grijper kan meestal de volle 360° draaien, waardoor de operator vanuit elke hoek kan grijpen zonder de machine te verplaatsen. Dat levert toch een zekere snelheidswinst op. Door die af te zetten tegen de meerprijs van hydraulica en rotor kan al deels een antwoord gegeven worden op de initiële investeringsvraag. Een vaste grijper wordt vaak ook gekozen in combinatie met een draaikantelstuk, dit omdat het draaikantelstuk eindeloos kan roteren.
Slijtdelen
Een belangrijke kostenpost tijdens het werken met sloop-/sorteergrijpers betreft de vervanging van de slijtdelen. Producenten spelen hier op diverse wijzen op in: door de zijschotten en de omkeerbare en gedeelde ondermessen extra sterk uit te voeren uit slijtvast materiaal of ze omwisselbaar te maken zodat slijtage op de hoeken kan worden opgevangen.
Snelwissels
Ook sloop-/sorteergrijpers kunnen met een snelwissel werken. Let er wel op dat de mogelijke nadelen – krachtverlies en de extra hoogte – voldoende gecompenseerd worden voor uw applicatie.
Modulaire systemen
Ook interessant zijn de modulaire systemen, waarbij verschillende modules beschikbaar zijn voor specifieke toepassingen, zoals bv. de biomassagrijper, de alligatorgrijper, de bulk-materiaalgrijper en een bosbouwmodule voor wie veel opdrachten heeft in de bosbouw. Deze laatste beschikt dan over een boomschaar, zaag en alligatorgrijper waardoor het zagen van bomen, het worteltrekken, hout- en houtverwerking (biomassa) en het bos schoonmaken uiteindelijk veel eenvoudiger wordt.
Terugkoppeling
Relatief nieuw is de mogelijkheid tot communicatie in beide richtingen met de sloop-/sorteergrijper. De operator kan hierbij de werkparameters instellen en kiezen uit verschillende werkmodi. Bij sommige toepassingen wordt gewerkt met zwaar puinafval en is een Heavy Duty-mode vereist, waarbij ook de veiligheid van zeer groot belang is. Bij andere toepassingen moet wat omzichtiger omgegaan worden met de op te nemen goederen (spoorweg bijvoorbeeld) en is een perfect afgestelde klemkracht en draaikoppel een voordeel. Met een touchscreeninterface kan de operator deze standaardbedrijfsmodi selecteren en de bedrijfsparameters definiëren (druk, klemkracht, draaikoppel …). Tijdens het werk wordt hij ook voortdurend geïnformeerd over de werkelijke prestaties van de grijper zoals de klemkracht, rotatiemoment, remstatus en werkmodus. Zo kan hij sneller anticiperen op mogelijke problemen. De productiviteit vaart er wel bij.
Asynchrone grijpers
Relatief nieuw zijn de zogenaamde asynchrone grijpers, waarbij de schaalvorm en schaalbewegingen zich aan de belastingvorm aanpassen. De asynchrone beweging van de grijpschalen maakt het hanteren van de asymmetrisch gevormde belastingen in beperkte posities en de aanpassing van de grijpoppervlakken van de vorm van de last mogelijk. Hierdoor verkrijgt men uiteindelijk een optimale en betrouwbare grip op de eindpositie van de schalen. Snel en gemakkelijk uitwisselbare armen en verbindingsplaten op de grijper zelf, verzekeren u van meerdere werkfuncties. De aanbieders hebben zoals gemeld ook extra tools voor toepassing in de landbouw, bosbouw of industrie.
Met dank aan Eurosteel, Kingshofer, Rotar en Tramac
