Hang- en sluitwerk

Hang- en sluitwerk is een verzamelnaam voor alles wat je nodig hebt om een deur of raam te laten draaien, open te zetten, vast te maken of af te sluiten.

Wat is hang- en sluitwerk?

Het bestaat uit:

Hangwerk, zoals scharnieren, die ervoor zorgen dat een deur of raam kan draaien.
Sluitwerk, zoals sloten, die ervoor zorgen dat je iets goed kunt afsluiten.

Soms halen mensen dit door elkaar met deurbeslag, maar dat is alleen voor deuren. Hang- en sluitwerk is een bredere term die ook geldt voor ramen en meubels..

5/5

Soorten scharnieren

Paumelle

Een paumelle is een soort scharnier dat uit twee delen bestaat. In het midden zit een pen waar de delen omheen draaien. Soms zit die pen vast aan één kant, zodat je het andere deel er makkelijk op of af kunt schuiven. Soms is het een losse pen die je er zelf in en uit kunt halen. Zo kun je een deur makkelijk verwijderen of terugplaatsen. Beide soorten paumelles hebben gaten voor schroeven, zodat je ze stevig kunt vastzetten.

Handig bij werkstukken waarbij je deuren los wilt kunnen halen.
Je hebt linkse en rechtse paumelles, afhankelijk van de draairichting van de deur.
Vaak zit er een klein kogeltje of busje in dat zorgt voor makkelijk draaien zonder veel wrijving.

Toepassing: (Binnen)deuren, luiken, zware deuren in meubels.

Pianoscharnier (doorlopende scharnier)

Een pianoscharnier, ook wel doorlopend scharnier genoemd, is een lange, smalle scharnier dat over de hele lengte van een klep, deur of deksel loopt. Het heet zo omdat het vroeger vaak werd gebruikt bij pianokleppen.

Geeft goede steun en houdt alles mooi recht.
Te verkrijgen in verschillende lengtes (je kunt ze op maat zagen).
Dun en plat, dus valt weinig op.

Toepassing: Deurtjes, klapbladen, opbergkisten, gereedschapskoffers.

Potscharnier (keukenscharnier)

Een potscharnier, ook wel inboorscharnier genoemd, is een scharnier dat je vaak ziet bij keukenkastjes en moderne meubels. Het bestaat uit een ronde "pot" die je in een geboord gat van 35 mm in de deur plaatst. En een montageplaat die je op de binnenkant van de kast schroeft. Voor bijna elke toepassing is er wel een potscharnier.

Je ziet het niet van buitenaf, dus het oogt netjes en strak.
Je kunt de deur precies afstellen (bijv. omhoog, omlaag of iets dichter bij de kast).
Er zijn verschillende soorten bijv. voor hoever de deur openzwaait 90°, 110° of 170° .
Bestaat zowel opliggend, inliggend, halfopliggend.
Vaak met softclose, zodat de deur zacht dichtgaat.

Toepassing: Keukenkasten, moderne meubelen.

Inboor- en insteekpaumelle

Een inboorscharnier, ook wel fits genoemd, is een ronde scharnier dat je in het hout boort in plaats van erop schroeft. Je boort twee ronde gaten, één in de deur en één in het kader of de zijkant van de kast. In die gaten draai je de scharnierdelen vast, meestal met schroefdraad. Bij een insteekpaumelle is het onderste deel van het scharnier geen ronde pin, maar een plat stukje. Dat schuif je in een uitsparing (een gleufje) tijdens het monteren..

Strakke, minimalistische afwerking.
Sommige modellen zijn verstelbaar.
Wordt gebruikt bij opdekschrijnwerk.

Toepassing: Buitenschrijnwerk, massieve deurfronten.

3/3

Soorten sloten

Magneetslot (snapper)

Een magneetslot bestaat uit twee delen, de snapper waarin zich een magneet bevindt en die op of in de kast wordt bevestigd. En een metaalplaatje dat op de deur wordt geplaatst. Bij het sluiten trekt de magneet de deur dicht en houdt deze op z’n plaats.

Je schroeft het magneetje meestal aan de binnenkant van de kast vast. Sommige soorten kun je ook in het hout boren.
Er zijn sterke en minder sterke magneten, afhankelijk van hoe zwaar de deur is.
Handig voor kasten zonder handgreep (in combinatie met push-to-open).

Toepassing: Kastdeuren, kleppen, laden.

Deurslot

Een deurslot bestaat uit een slotkast met voorplaat en een sluitplaat. Er zijn sloten voor linkse of rechtse deuren. Bij sommige modellen kun je het schuine lipje (de dagschoot) draaien, zodat het voor beide kanten werkt.

Een standaard deurslot heeft meestal een dagslot → werkt met de deurklink en een nachtslot → draai je op slot met een sleutel. De twee meest gebruikte sleutelsystemen:

Klavierslot met een gewone getande sleutel
Cilinderslot met een profielcilinder

Doornmaat: De afstand van de voorkant van de voorplaat tot het midden van de kruk of cilinder. Meestal: 50 mm soms 60 mm of 70 mm.
Asafstand: afstand tussen het midden van het krukgat en het midden van de cilinder. Meestal: 72 mm, soms ook 55 mm.
Standaard verkrijgbaar als insteekslot maar ook beschikbaar als opbouwslot.

Toepassing: (Binnen)deuren.

Meubelslot

Een meubelslot is een slot dat wordt gebruikt om meubels, zoals kasten, lades of archiefkasten af te sluiten. Het bestaat uit een slotkast met een sluitplaat en soms een aparte bevestigingsplaat, afhankelijk van het type meubel en de montagewijze.

Er zijn verschillende types meubelsloten, aangepast aan de draairichting van de deur of ladefront. Sommige sloten werken alleen aan de linker- of rechterkant. Andere sloten kun je aan beide kanten gebruiken.

Doornmaat: Dit is de afstand van de voorkant van het slot tot het midden van het sleutelgat. Bij meubelsloten is die afstand meestal 15 mm tot 30 mm (korter dan bij deursloten).
Uitvoering: Zowel verkrijgbaas als een insteekslot, maar ook als opbouwslot voor eenvoudige montage op het meubel.