EXTRA MEDEWERKER, LASAUTOMATISERING… OF COBOTS?
Veel bedrijven in de metaalverwerkende industrie met lasactiviteiten zoeken koortsachtig naar automatiseringsoplossingen om het tekort aan lassers op te vangen. Relatief kleine series, weinig zekerheid over weerkerende opdrachten, het ontbreken van ervaring in robotprogrammatie (online of offline) en de relatief hoge investeringskost zijn echter drempels die velen weerhouden om te investeren in een industrieel robotlassysteem. De robotlassystemen op basis van lichtgewichtrobots (de zogenaamde cobots), die stilaan door de fabrikanten op de markt worden aangeboden, pretenderen veel van deze belemmeringen weg te nemen.

LASROBOT OF LASCOBOT
Typische seriegroottes van enkele tientallen tot enkele honderden stuks zouden voor het programmeren en herprogrammeren van een klassieke automatiseringsoplossing te veel tijd in beslag nemen. Om de programma’s offline voor te bereiden zou bovendien een gespecialiseerde programmeur moeten aangeworven of opgeleid worden.
De robotlassystemen op basis van lichtgewichtrobots (de zogenaamde cobots) die stilaan door de fabrikanten op de markt worden aangeboden, pretenderen veel van de eerder genoemde belemmeringen weg te nemen. Zo is de investering in een lassysteem met een lichtgewichtrobot/cobot relatief laag. Bovendien kan die robot of cobot rechtstreeks op de lastafel worden gemonteerd, zodat geen speciale sokkel moet worden gebouwd.
De initiële opleiding waarin de basisfuncties, de instelmogelijkheden via het touchscreen, het inleren van het TCP (Touch Center Point) en het programmeren van rechte, gebogen en ronde lasnaden wordt onderwezen, kan beperkt blijven van een halve tot een volledige dag.
Een omstelling om een nieuw product te lassen kost omwille van de eenvoudige opstelling en de bediening doorgaans minder tijd. De lasopstelling met klemmen en armaturen kan vaak gewoon op de lastafel blijven staan. Als een lasmal toch moet worden verwijderd, kan dankzij een overzichtelijk coördinatensysteem van de lastafel de opstelling in een beperkte tijd weer op exact dezelfde positie worden gemonteerd.
WANNEER IS EEN LASCOBOT ZINVOL?
Vuistregel: eenvoudigere stukken die door een handlasser kunnen gelast worden,
kunnen door een cobot gelast worden op enkele voorwaarden:
- voornamelijk geschikt voor éénlagige hoeklassen;
- (zeer) beperkt aantal manipulaties vereist (draaien stuk); lagere snelheid bij verplaatsing lastoorts/lasrobot tussen het lassen;
- minimale afwijkingen (toleranties) op de te lassen stukken (geen tactiel voelen of auto-correctie).
Pluspunten
- zeker inzetbaar voor kleinere en middelgrote series,
- verhoogt de herhaalbaarheid van de laskwaliteit,
- huren unit voor opvangen piekmomenten (en verplaatsbaar).
Organisatie
- ideaal als instapmodel en tussenoplossing naar echte lasrobot (ROI laag, laagdrempelig, interesse en doorgroei personeel, gevoel van beheersbaarheid, lasrobot‑opleidingen, eenvoudige lasmallen/klemsystemen, ...)
- hoe de lascobot continu voeden?
- steeds moeilijker om handlassers te vinden
Probeer niet van een ‘praktische laagdrempelige lascobot’ een ‘hoogwaardige geavanceerde lasrobot’ te maken!

VOORDELEN
De flexibiliteit die ontstaat dankzij snelle programmering en eenvoud van het geheel, laat een snelle omschakeling van de ene component naar de andere toe. Bovendien wordt de lichtgewichtrobot/cobot anders gepercipieerd door de medewerkers, in vergelijking met een klassieke lascel. Een dergelijke lasrobot wordt minder als een concurrent beschouwd maar eerder als een versterking voor de lasser, een hulpmiddel dat de lassers bevrijdt van routinematige taken.
Beslissend voor een bedrijf zijn natuurlijk de economische overwegingen. Maar ook in dit opzicht zijn de kleinere investeringskost in combinatie met de hoge inzetbaarheid doorslaggevend om waarde te creëren voor het bedrijf.

NADELEN
Het inzetten van een lichtgewichtrobot/cobot brengt ook enkele nadelen met zich mee. Zo zijn de reikwijdte en de precisie typisch nét iets minder dan bij een klassieke lasrobot. Bovendien worden ze niet uitgerust met naadzoek- of naadvolgsystemen, wat als gevolg heeft dat ook de toleranties beter moeten zijn.
Om tot automatisering over te gaan, hetzij met een robot of een cobot, moeten een aantal zaken in acht genomen worden. Onderstaande matrix geeft een aantal belangrijke factoren die helpen tot het vormen van een beslissing.
-------------------------
Dit artikel werd gepubliceerd in het kader van het project ‘AUTOLAS; Succesvol en competitief omschakelen van manueel naar geautomatiseerd / gerobotiseerd lassen’. Het project AUTOLAS is een samenwerking van het Belgisch Instituut voor Lastechniek (BIL), SIRRIS en Agoria met de steun van het Agentschap Innoveren en Ondernemen.