Touring: LEZ Brussel is geen wondermiddel
Naar aanleiding van het meest recente verslag van Leefmilieu Brussel willen sommigen de lage-emissiezone (LEZ) nog steeds voorstellen als hét centrale instrument voor een betere luchtkwaliteit. Touring benadrukt echter een eenvoudige realiteit: de LEZ is in feite de minst doeltreffende, de minst sociale en de economisch minst aanvaardbare maatregel.
Wat de luchtkwaliteit echt heeft verbeterd
Drie factoren verklaren de vooruitgang van de afgelopen tien jaar:
- De technologische evolutie van de voertuigen, die veruit de belangrijkste motor van emissiereductie blijft.
- De modal shift, waarbij steeds meer weggebruikers kiezen voor de fiets en het openbaar vervoer.
- De LEZ, die pas op de derde plaats komt en waarvan de impact marginaal blijft in vergelijking met de twee eerste hefbomen.
Een te enge visie
Touring weigert te aanvaarden dat het debat beperkt blijft tot de personenwagen. Stedelijke vervuiling heeft vele oorzaken die vaak onderbelicht blijven:
- de congestie en de files met voortdurend optrekken en afremmen, die de uitstoot verergeren,
- de talrijke openbare en private werven (120.000 per jaar in Brussel) en hun dieselmachines,
- de nog steeds massale fossiele residentiële verwarming,
- het goederenvervoer en het vrachtverkeer,
- de luchtvaart en andere economische activiteiten,
- en niet te vergeten de bussen, openbaar of privé, die nog steeds op diesel rijden.
Een legitiem moratorium
Eind 2024, mede dankzij de inzet van Touring, stemde het Brussels Parlement in met een moratorium dat de uitsluiting van Euro 5-voertuigen met twee jaar uitstelde (van 2025 naar 2027). Volgens Touring is die beslissing legitiem: ze geeft de minst gegoede gezinnen de nodige tijd om geleidelijk toegang te krijgen tot schonere voertuigen, die voor veel families nog onbetaalbaar zijn.
Een globaal en rechtvaardig beleid
Het debat herleiden tot enkel de LEZ betekent andere hefbomen negeren. Touring pleit voor een globaal, coherent en rechtvaardig luchtkwaliteitsbeleid dat zich eerst richt op de meest vervuilende bronnen en op congestie, en dat burgers begeleidt in plaats van te stigmatiseren.
Aan de vooravond van de Week van de Mobiliteit
Touring roept op om van koers te veranderen: in plaats van beperkingen te vermenigvuldigen, moeten alternatieven positief gestimuleerd worden. Met concrete en toegankelijke financiële stimuli kan het gebruik van de fiets, het openbaar vervoer en carpooling groeien. Maar men moet ook erkennen dat een groot deel van de automobilisten, met name de pendelaars, vandaag geen realistisch alternatief heeft.
Touring besluit dat een geslaagde transitie álle gebruikers moet begeleiden, en geen valse schuldigen mag aanwijzen.