Veiligheidsbrillen worden steeds geavanceerder

Van basisbescherming tot high-tech oplossingen

Veiligheidsbrillen zijn een cruciaal component in de bescherming van werknemers tegen potentieel levensbedreigende oogletsels. De risico's, variërend van splinters en stof tot chemische spatten, zijn divers en vaak onvoorspelbaar. Dit artikel behandelt de essentiële rol van veiligheidsbrillen, de verschillende types en hun specifieke toepassingen, evenals de noodzaak voor naleving van relevante regelgeving en normen.

Gevaar loert om elke hoek

Het niet dragen van een veiligheidsbril in risicovolle sectoren kan leiden tot ernstige oogletsels en zelfs blindheid. In de bouw en de metaalbewerking zijn werknemers immers blootgesteld aan rondvliegende deeltjes, zoals splinters van hout en metaal. Tijdens het snijden, boren of slijpen kunnen deze deeltjes in de ogen terechtkomen, met als gevolg pijnlijke verwondingen of blijvende schade.

Zelfs schijnbaar onschadelijke stofdeeltjes kunnen resulteren in irritatie en langdurige schade

In de chemische industrie is het risico nog groter. Spatten van agressieve chemicaliën, zoals zuren en oplosmiddelen, kunnen ernstige brandwonden aan de ogen veroorzaken. Zelfs schijnbaar onschadelijke stofdeeltjes kunnen resulteren in irritatie en langdurige schade. Veiligheidsbrillen zijn dus van cruciaal belang om deze risico's te minimaliseren.

Welke bril voor welk risico?

Elk type veiligheidsbril biedt unieke voordelen en is ontworpen om de gebruiker te beschermen tegen specifieke risico's. In dit overzicht bespreken we de meest gangbare opties en hun toepassingen.

Basisveiligheidsbrillen

Basisveiligheidsbrillen vormen de meest elementaire vorm van oogbescherming. Ze zijn speciaal ontworpen om de ogen te beschermen tegen rondvliegende deeltjes, stof en lichte mechanische impact. Deze brillen zijn bijzonder geschikt voor werkzaamheden zoals zagen, boren en lichte assemblage in droge omgevingen waar geen risico op chemicaliën of vloeistoffen aanwezig is. Vaak zijn ze licht van gewicht en bieden ze een comfortabele pasvorm. De meeste basisveiligheidsbrillen zijn vervaardigd uit polycarbonaat, wat bijdraagt aan hun hoge impactbestendigheid.

Veiligheidsbrillen met zijbescherming

Deze brillen bieden aanvullende bescherming aan de zijkanten van de ogen, waardoor ze bijzonder geschikt zijn voor situaties waarin deeltjes vanuit meerdere richtingen kunnen vrijkomen, zoals bij slijpen of lassen. De versterkte zijkanten of geïntegreerde zijschilden zijn essentieel bij werkzaamheden waar veel vonken of stof ontstaan. Dit ontwerp vermindert het risico op oogletsels aanzienlijk, waardoor deze brillen ideaal zijn voor de bouwsector en de metaalbewerking.

Overzetbrillen

Overzetbrillen zijn speciaal ontworpen om comfortabel over een reguliere correctiebril te worden gedragen, waardoor ze uitermate geschikt zijn voor brildragers die in risicovolle omgevingen werken, zoals de bouw en laboratoria. Met hun ruime ontwerp bieden deze brillen voldoende ruimte voor de onderliggende bril, zonder afbreuk te doen aan de bescherming. Ze combineren visuele correctie met cruciale veiligheidskenmerken, zoals bescherming tegen impact en stof.

Veiligheidsbrillen met rond om rond afdichting

Dit type is uitgerust met een schuim- of rubberen afdichting rondom de ogen, wat extra bescherming biedt tegen stof, vloeistoffen en rook. Ze zijn bijzonder geschikt voor gebruik in stoffige of chemische omgevingen, zoals de bouw en de chemische industrie. Vaak zijn deze brillen luchtdicht en beschikken ze over ventilatieopties, waardoor irritatie door omgevingsfactoren wordt geminimaliseerd. 

Ruimzichtbrillen

Ruimzichtbrillen, die qua uiterlijk ietwat doen denken aan een duikbril, sluiten perfect aan op het gezicht. Met een ruimzichtbril zijn de ogen volledig afgesloten. Dergelijke brillen zijn voorzien van een verstelbare hoofdband en worden hoofdzakelijk gebruikt in werksituaties waarbij standaard veiligheidsbrillen het oog onvoldoende bescherming kunnen bieden. 

Spatbrillen (goggles)

Spatbrillen bieden een volledige afsluiting rondom de ogen en zijn ontworpen om te beschermen tegen vloeistofspatten, rook en dampen. Ze worden veelvuldig ingezet in chemische fabrieken, laboratoria en bij werkzaamheden met gevaarlijke stoffen. Kenmerkend voor spatbrillen zijn de volledige dekking en de ventilatieopeningen, die helpen om het beslaan van de glazen te minimaliseren. De bescherming die deze brillen bieden, is van cruciaal belang voor werknemers die zich bevinden in omgevingen waar de kans op contact met schadelijke vloeistoffen aanzienlijk is.

Laskappen en brillen met donker glas

Deze speciale brillen met donker glas zijn ontworpen om de ogen te beschermen tegen fel licht en schadelijke straling, vooral tijdens laswerkzaamheden. Ze zijn essentieel voor het voorkomen van lasogen en bieden effectieve bescherming tegen uv- en IR-straling. Vaak zijn de lenzen voorzien van een speciale coating die niet alleen bescherming biedt, maar ook het zicht tijdens het lassen optimaliseert. Het is van groot belang dat de brillen goed aansluiten op het gezicht om een optimale bescherming te waarborgen.

Veiligheidsbrillen met verwisselbare lenzen

Met hun modulaire ontwerp zijn deze veelzijdige brillen perfect voor situaties waarin de lichtomstandigheden fluctueren, zoals bij werkzaamheden zowel binnen als buiten. Ze stellen gebruikers in staat om lenzen eenvoudig te verwisselen, met een breed scala aan opties, waaronder transparante, gekleurde en gepolariseerde lenzen. Dit maakt ze ideaal voor professionals die in diverse omgevingen actief zijn, zoals bouwvakkers, monteurs en buitenwerkers.

De markt staat niet stil

Er zijn diverse ontwikkelingen gaande in de wereld van veiligheidsbrillen, gericht op het verbeteren van zowel het product als de gebruikerservaring.

Geavanceerde coatings 

Een van de meest significante technologische vooruitgangen in veiligheidsbrillen is de ontwikkeling van geavanceerde coatings. Zo zijn anti-krascoatings tegenwoordig standaard op veel modellen. Deze bieden extra bescherming tegen mechanische slijtage en verlengen de levensduur van de bril aanzienlijk, wat vooral belangrijk is in veeleisende omgevingen waar stof en schurende deeltjes veelvuldig voorkomen.

Ook anti-condenscoatings zijn van groot belang in werkomstandigheden met hoge luchtvochtigheid of sterke temperatuurverschillen. Ze voorkomen condensatie op de lenzen, waardoor een helder en ononderbroken zicht behouden blijft in uitdagende omgevingen. Tot slot bestaan er ook brillen met een vuilafstotende oleofobe, hydrofobe film. Bijzonder handig in alle situaties waarbij vloeibare substanties het zicht kunnen beperken. Denk bijvoorbeeld aan spuitkabines.  

Biobased materialen

Duurzaamheid krijgt een steeds belangrijkere rol binnen de productie van veiligheidsbrillen. Het gebruik van bio-based materialen is hierbij cruciaal, omdat deze na gebruik sneller afbreken en geen schadelijke resten achterlaten. Hierdoor wordt de ecologische voetafdruk aanzienlijk verkleind.

Met modulair opgebouwde veiligheidsbrillen kunnen gebruikers eenvoudig hun zicht aanpassen aan elke werkomgeving

Modulaire ontwerpen

Modulair opgebouwde veiligheidsbrillen met verwisselbare lenzen zijn een nieuwe trend in de industrie. Deze brillen zijn ontworpen om gebruikers de mogelijkheid te geven om de lenzen aan te passen aan verschillende lichtomstandigheden of werkomgevingen, zonder dat ze het gehele montuur hoeven te vervangen. Dit bespaart kosten en verkleint de afvalberg nog verder, doordat werknemers slechts de beschadigde of versleten lens hoeven te vervangen. 

Draagcomfort

Ergonomie en gebruiksgemak winnen steeds meer aan belang, en dat is de fabrikanten van veiligheidsbrillen niet ontgaan. Tegenwoordig zijn flexibele, verstelbare veren ontworpen om zich aan de gezichtsvorm aan te passen, terwijl lichte materialen de druk op de neus en oren verminderen, wat helpt om vermoeidheid te verlagen. Zachte neusvleugels en universele pasvormen zorgen voor een stabiele en comfortabele afsluiting zonder drukpunten. Getinte lenzen en antislip neusbruggen dragen bij aan zowel de veiligheid als het comfort.

Regelgeving en verantwoordelijkheid

De Europese EN166-norm specificeert de eisen voor veiligheidsbrillen, waaronder optische kwaliteit, schokbestendigheid en bescherming tegen schadelijke straling. Wettelijk zijn bedrijven verplicht om persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) aan te bieden die aan deze normen voldoen. 

Werkgevers moeten regelmatig risicoanalyses uitvoeren om de benodigde beschermingsmiddelen, zoals veiligheidsbrillen, vast te stellen. Het is belangrijk dat werknemers goed geïnformeerd worden over de risico’s en het juiste gebruik van de brillen, inclusief instructies over wanneer en hoe ze gedragen moeten worden. De werkgever moet toezien op correct gebruik en, indien er ooggevaar is, het dragen van de veiligheidsbrillen afdwingen.

Bovendien moet de werkgever zorgen voor regelmatige controle, reiniging en vervanging van de brillen waar nodig. De naleving van de welzijnswet en de Codex over het welzijn op het werk wordt gecontroleerd door de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO) en de Arbeidsinspectie. Bij niet-naleving van de wettelijke verplichtingen rond PBM en veiligheidsbrillen kunnen er sancties volgen, zoals boetes of in ernstige gevallen een tijdelijke sluiting van de werkplaats.

Met medewerking van Bollé Safety, Cortina (Safety Jogger), Delta Plus, Prosafco, Rox, Uvex Safety en Zekler