Lerend netwerk en overleg ondersteunen tuinprofessionelen bij nastreven van biodiversiteit

Op 9 december vond in Plantentuin Meise het slotevent plaats van ‘Green Deal Natuurlijke tuinen’. Binnen dat project werd in 2020 een lerend netwerk opgericht om tuinprofessionelen te ondersteunen in het halen van de biodiversiteits- en klimaatdoelen. Ook werd het sectoroverleg opgestart dat ertoe leidde dat het natuurlijk ontwerp, de aanleg en het beheer van tuinen nu beter op elkaar kunnen worden afgestemd.

12% van Vlaams grondgebied is tuin

Tuinen beslaan in Vlaanderen 12% van de totale oppervlakte, wat aanzienlijk is, vergeleken met bos (10%) en natuurgebieden (2,9%). Ze spelen dan ook een belangrijke rol voor het halen van de doelstellingen rond klimaat en biodiversiteit, mits ze goed ontworpen, aangelegd en beheerd zijn. 

'Green Deal Natuurlijke tuinen'

Het project 'Green Deal Natuurlijke tuinen' startte in 2020 met als focus het verhogen van de biodiversiteit in Vlaamse tuinen door de ondersteuning van tuinprofessionelen.

Er werd een lerend netwerk opgericht waarbinnen tal van infomomenten, opleidingen en workshops werden georganiseerd. Maar liefst 600 geïnteresseerden abonneerden zich op de nieuwsbrief waar zij inspiratie ontvangen en op de hoogte blijven van de Green Deal Natuurlijke tuinen.

De initiatiefnemers waren Viaverda, Kenniscentrum Tuin+ van Erasmushogeschool Brussel, Pro4Green, Groen Groeien, AVBS, Blikveld en Landelijke Gilden. Zij kregen de steun van Departement Omgeving en werden inhoudelijk bijgestaan door experten van KU Leuven, Inverde en Agentschap Onroerend Erfgoed.

Lerend netwerk

Een eerste grote verdienste is de community (lerend netwerk) die het mogelijk maakte om informatie uit te wisselen en van elkaar te leren.

De tuinsector wordt geconfronteerd met grote uitdagingen. Waar juli en augustus 2022 de droogste zomermaanden zijn sinds de metingen, was de zomer van 2024 één van de natste. Uit onderzoek blijkt dat onze bestuiverspopulatie jaar na jaar afneemt. Uitdagingen waar de tuinsector en tuinprofessionelen mee een antwoord op willen bieden.

Maar dit brengt ook vragen met zich mee:

• Welke beplanting is tegen deze sterke schommelingen bestand?
• Hoe maak ik een tuin toekomstbestendig en klimaatrobuust?
• Voldoet dit aan de verwachtingen van de klant?
• Wanneer en hoe combineer ik inheemse met uitheemse beplanting en waar vind ik de informatie?
• Hoe zorg ik het volledige jaar voor voedsel voor insecten en andere fauna?

Tijdens en binnen de lerende netwerkmomenten werden deze vragen behandeld of werden er laagdrempelige handleidingen en diepgaandere handleidingen opgesteld.

Overleg tussen sectororganisaties

Een tweede grote verdienste is dat het overleg tussen de verschillende sectororganisaties werd opgestart. Hierdoor worden natuurlijk ontwerp, aanleg en beheer beter op elkaar afgestemd. Een noodzakelijke afstemming die ervoor zorgt dat het eindresultaat zijn volle potentieel kan benutten om een bijdrage te leveren in de aanpak van biodiversiteits- en klimaatcrisis.

Dit overleg vormde het startpunt voor de ontwikkeling van een gemeenschappelijke visie, aanbevelingen voor de sector zelf én voor (samenwerking met) de Vlaamse overheid. De aanbevelingen werden gebundeld in een nota die de initiatiefnemers op het slotmoment op maandag 9 december in de plantentuin van Meise hebben overhandigd aan de Vlaamse overheid.

Bron: Viaverde