Hoe zelf een aquaponicsysteem maken

Een aquaponicssysteem kan je ook zelf maken. Lees hier hoe je daarvoor te werk gaat, met een gebruikt duizendlitervat als basis. Van dat duizendlitervat maak je zowel het groeibed als de vistank. Dergelijke containers worden vooral gebruikt in de landbouw en de industrie, maar je kan ze makkelijk tweedehands vinden.

 

MATERIAAL

Ga je op zoek naar een tweedehands duizendlitervat? Let er dan op dat die uitgerust is met een pvc- of gegalvaniseerde pallet als onderplaat, en geen houten pallet. Ten tweede is het belangrijk dat je vraagt naar de origine van de kuipen, zodat je weet dat er geen chemische producten in gezeten hebben, die de vis schade kunnen toebrengen. Een container waarin zonnebloemolie heeft ingezeten, is bijvoorbeeld wel een veilige optie.

Om de groentenbak te laten steunen op de vistank, werk je het best met houten latjes. Het gaat hier om een natte bedoening, dus het best kies je voor een (tropische) hardhoutsoort die daar tegen kan.

Uiteraard is ook een goede vijverpomp van belang. Het komt erop neer dat je de inhoud van je tank één keer per uur moet rondpompen. Dat betekent dat als je ongeveer 700 à 800 liter gaat hebben, je een 800l-pomp moet kopen. Neem altijd een beetje reserve. In het geval van 800 liter rond te pompen water, ga je dus het best voor een 1.500l-pomp. Als je nu intensiever gaat werken, met veel vis, bijvoorbeeld met meer dan 30 forellen, dan plaats je het best een luchtpomp met luchtsteen bij.

Verder voorzie je nog een 'bell siphon' of 'autosifon'. Dat is een systeem dat ervoor zorgt dat je water in je tank steeds op en neer gaat. Het bestaat uit een geperforeerde pvc-buis die de steentjes tegenhoudt. Daarbinnen zit er een 'bell' of een klokbuis. Lees hier hoe dit systeem in zijn werk gaat.

Je hebt ook een tankdoorgang nodig, om ervoor te zorgen dat je water door de bodem van je tank gaat. 

 

VAT DOORZAGEN

Begin met de duizendlitertank te ontmantelen. Schroef de kooi los met een schroevendraaier of een schroefmachine en haal het vat eruit. Bewaar de schroeven, want straks ga je ze weer in mekaar steken.

Daarna kan je de kooi doorzagen met een ijzerzaag of met een haakse slijper. De afgeslepen stukjes dien je nog te ontbramen met een vijl of met wat schuurpapier. 

Ofwel zaag je bovenaan een deel eraf en gebruik je het bovenste deel van de kooi als steun voor het groeibed. Dan bouw je een bovengronds systeem, wat het eenvoudigst is. Je kan het ook anders aanpakken door de tank in de grond te steken. Dat zorgt voor extra koeling én je hebt de pallet onderaan de kooi niet nodig. Bij een dergelijk ondergronds systeem zaag je de kooi onderaan af en gebruik je een deel om de vistank te ondersteunen, en het afgezaagde deel voor het groeibed. 

TIP
De ideale hoogte voor een groeibed is 30 cm groeimedium.

Van het vat zelf gebruik je idealiter de onderkant van de tank als vistank, en de bovenkant als groeibed. Om het vat zelf door te zagen kan je te werk gaan met een wipzaag of een fijntandige cirkelzaag, maar het lukt evengoed met een haakse slijper. Gebruik hier ook weer een vijl om de randen bij te werken.

Vergeet niet om de afgezaagde bovenkant van de buizen van de kooi te voorzien van een laagje spuitverf om roestvorming te voorkomen.

 

VOEDERLUIK

Vis houdt van schaduw, dus zorg je ervoor dat er een luikje is tussen de vistank en het groeibed, waardoor je de vissen kan voederen en ze kan bekijken. Daarom maak je de balkjes waarop het groeibed terechtkomt een vijftiental cm langer dan de tank.

Zaag het hout op maat. Vervolgens kan je er een kader mee maken, maar je kan het ook inboren met een boor die dezelfde diameter heeft als de buisjes waarop de balk steunt. Zo passen de buisjes als het ware perfect in de balken. Wanneer dat is gebeurd, is de vistank in principe klaar.

Het afgezaagde stuk van de tank dat als groeibed dient, zet je nog vast met het afgezaagde stuk kooi. Gebruik daarvoor dezelfde schroeven waarmee de kooi in het begin was vastgeschroefd.

 

AUTOSIFON

Wanneer de vistank en het groeibed klaar zijn, is het de beurt aan de autosifon of bell siphon. Die bestaat uit de buitenbuis, die straks de argex of de lava gaat tegenhouden, een standpipe die de hoogte van je water gaat regelen en een tankdoorgang.

Die uitsparing voor die tankdoorgang boor je met een klokboor met overeenkomstige diameter door in de bodem van je groeibed. Eens je geboord hebt, kan de doorgang erin met de rubberen ring langs de bovenkant en de klemring langs de onderkant. In de tankdoorgang komt de standpipe en de klok. Een bell siphon is normaliter uitgerust met een speciaal verbreekbakje, zodat hij nooit faalt. Rond die constructie komt vervolgens de beschermingsbuis.

Onderaan steek je nog een bocht. Dat bestendigt de werking van de sifon en gaat voor een draaiende beweging van het water zorgen, wat aangenamer is voor de vissen en ervoor zorgt dat het vuil beter verzameld wordt bij de pomp.

 

POMP MET T-STUK

Kies voor een pomp met een T-stuk, zodanig dat je de waterstroom kan verdelen, in de ene richting naar de groeibak, in de andere richting naar de vissen. Het is belangrijk om de stroming die naar de groeibak gaat af te regelen, zodat de bell siphon goed werkt. Het mag niet te veel zijn. Een 1.000 à 1.200 liter per uur, voor dit systeem, is meer dan genoeg.

De pomp kan je gewoon in de tank zetten. De elektrische kabel gaat straks ook naar achter. De buis, die kan je tussen de vistank en de groeibak steken. Boor bovenaan de groeibak een klein gaatje en maak de buis, die van de pomp vertrekt, vast met een eenvoudige kabelbinder.

Vul vervolgens de groeibak met argex, kies voor een variant  van 8/16-korrel, speciaal voor hydrocultuur. Eens de bak gevuld is met argex, kan je die beginnen vullen met water.

 

LUIK

Om het lengteverschil tussen het groeibed en de vistank dicht te maken, maak je nog een luikje. Het best werk je daarvoor ook met hardhout. Dan is het zo goed als afgewerkt.