Welke materialen zijn er om een plat dak te bedekken?
De drie belangrijkste materialen om platte daken mee te bedekken zijn bitumen, EPDM en pvc. Daarbovenop kan er nog geopteerd worden over een ecologisch groendak.
Bitumen (roofing)
Hoewel EPDM steeds populairder wordt, was bitumen de meest voorkomende dakbedekking voor platte daken. Die wordt aangebracht door een brander. Door de hitte zal het materiaal vloeibaar worden en zal het zich hechten op de juiste manier.
Als bitumen wordt aangebracht op een goede manier, heeft het een levensduur van 30 jaar. Het is verkrijgbaar in verschillende kleuren, al is zwart de meest gangbare kleur. Het bitumen beschermt je dak tegen alle weersomstandigheden en ozoninvloeden. Daarnaast is het ook stevig genoeg om zonnepanelen op te plaatsen.
Plastomeermengsels (APP)
Dit mengsel wordt gebruikt voor zowel dampschermen, onderlagen als toplagen. Het heeft als voordeel dat het een hoge vloeiweerstand heeft, uv-bestendig is – dus geen extra ballastlaag nodig – en relatief goed bestendig is tegen koude temperaturen (-5 à -15 °C). Het is echter wel een stug en stijf materiaal en geeft een geringe kleefkracht aan de lasnaden.
Elastomeermengsels (SBS)
Ook dit mengsel wordt gebruikt voor zowel dampschermen, onderlagen als toplagen. De SBS-membranen uit SBS-bitumen kunnen ook gebruikt worden voor zelfklevende uitvoeringen. SBS-bitumen biedt heel wat voordelen.
Ze zijn zeer elastisch, vertonen een zeer hoge bestendigheid tegen lage temperaturen (koude buig -30 °C), vertonen een trage veroudering, hebben een grote kleefkracht op de lasnaden en zijn niet agressief naar andere materialen toe.
Ze zijn echter niet bestand tegen de stralen van de zon. Er is dus een ballastlaag nodig. Om deze dakbedekking een langere levensduur te geven, wordt er vaak gewerkt met leislag of grind.
EPDM
EPDM of dakrubber is bestand tegen de meest extreme weersomstandigheden. Bovendien is het ook een heel duurzaam materiaal. De levensduur wordt geschat rond de 50 jaar en is daarnaast nog eens volledig recycleerbaar. Overigens kan je de plaatsing makkelijk zelf uitvoeren. EPDM wordt niet gebrand zoals bitumen, er zijn grosso modo drie bevestigingsmethodes.
EPDM met ballastlaag
Bij deze techniek komen de folies dakrubber los op het dak te liggen. Door de ballastlaag, meestal grind, worden ze zo op hun plaats gehouden.
EPDM lijmen
Hier worden de folies op een onderliggende laag vastgelijmd. Zorg wel dat de ondergrond geschikt is voor verlijming. Indien dat niet het geval zou zijn, kan er best nog een tussenlaag voorzien worden. Hoe je dit in detail zelf kan aanpakken, kan je hier nalezen.
Mechanische bevestiging
EPDM-folie kan ook mechanisch worden bevestigd. Daarbij wordt het dakrubber met schroeven bevestigd. Die schroeven worden dwars door het EPDM en de onderliggende isolatielaag op de onderliggende dakconstructie bevestigd. Zo worden de isolatie- en bedekkingslaag in een keer vastgezet.
PVC
Pvc wordt net zoals het bitumen verhit. Bij pvc gebeurt dat door een middel van lijm in combinatie met hete lucht, geproduceerd door een speciale föhn. Op die manier gaat de lijm zich hechten aan de onderlaag.
Het voordeel van dit materiaal is dat het weinig onderhoud met zich meebrengt. Daarbovenop heeft het een levensduur van ongeveer 30 jaar en is het volledig recyclebaar. Het enige waar men bij pvc rekening mee moet houden, is dat het niet rechtstreeks op een oude dakbedekking mag worden geplaatst. Als dat wel het geval is, moet er nog een scheidingslaag worden aangebracht.
Groendak
Een groendak is een dak dat voorzien is van een bepaalde soort vegetatie. Ze worden steeds populairder, niet enkel bij bedrijven en gemeentes die zich bezighouden met de natuur en aandacht besteden aan ecologie, maar ook steeds meer bij woonhuizen. Een groendak heeft vele voordelen en is in een aantal soorten te onderscheiden.
Intensieve groendaken
In dit geval spreken we van een echte daktuin. Dit groendak bestaat uit een gazon met grassen, struiken, bomen en beloopbare paden. Hier geldt: hoe rijker de vegetatie aanwezig op het dak, hoe meer onderhoud de daktuin vergt.
Bovendien is het vanzelfsprekend dat de dakconstructie die dit type groendak moet dragen, voldoende stevig is. In verzadigde toestand bedraagt de belasting van het groendak ten minste 300 kg/m².
Semi-intensieve groendaken
Hier beslaat het een daktuin met hogere vegetatie zoals wilde grassen. In feite zijn zo goed als alle vegetaties geschikt voor dit groendaktype, met uitzondering van struiken en bomen. Ook hier is het belangrijk dat het onderhoud van dit groendak frequenter ingelast wordt.
Dit soort groendak kan beschouwd worden als een overgang tussen extensieve en intensieve groendaken, weegt toch al vlug 200 tot zelfs meer dan 1.500 kg/m² en vergt, zeker bij de zwaardere uitvoeringen, een aangepaste dragende constructie.
Extensieve groendaken
Vetplanten, mossen en kruiden die weinig onderhoud vergen, zijn kenmerkende vegetaties voor een extensief groendak. Deze planten zijn bestand tegen droogte en hebben daarom dus niet veel water nodig om te groeien.
Daardoor moet er bij extensieve groendaken slechts een dunne substraatlaag (ca. 6 à 12 cm) aangebracht worden, waardoor het gewicht van deze daken veel geringer is (50 tot 200 kg/m²).
Hierdoor vergen ze gewoonlijk geen aangepaste dakconstructie en kunnen ze op al bestaande gebouwen aangebracht worden. Een extensief groendak is bovendien de goedkoopste optie dankzij zijn gemakkelijke installatie.
Een bijkomend voordeel van dit systeem is dat het niet veel onderhoud vergt. Een jaarlijks nazicht ter bestrijding van ongewenste vegetaties en ter controle van de waterafvoer volstaat ruimschoots. Een jaarlijkse bemesting met aangepaste meststoffen is ook onontbeerlijk voor de groeikracht van de vegetatie. Zonder meststoffen zou het aantal soorten na enkele jaren veel lager zijn.
Opbouw
Een groendak is doorgaans als volgt opgebouwd:
- een tweelaagse waterdichte en wortelbestendige dakbedekking;
- beschermlaag tegen mechanische beschadigingen van de dakbedekking;
- drainagelaag van kunststof of mineralen: deze zorgt voor de afvoer van overtollig water en is alleen nodig op platte daken;
- filterlaag: deze laag vermijdt dat partikels van de substraatlaag afgevoerd worden, in de drainagelaag terechtkomen en deze eventueel verstoppen;
- substraatlaag: deze zorgt zowel voor de voedingsstoffen en watervoorziening van vegetatie als voor de zuurstof en verankering van de wortels;
- een vegetatielaag.