STOPZETTING OVERSUBSIDIËRING krantenabonnementen EEN FEIT

IS ER ONHERROEPELIJKE SCHADE TOEGEBRACHT AAN KRANTENWINKELS?

De kogel is door de kerk: de regering heeft eindelijk een compromis in het dossier rond de persconcessie. De subsidie voor de thuislevering wordt volledig stopgezet, de overgangsperiode loopt tot eind juni 2024.

Ondertussen onderhandelen kandidaat-logistieke partners Bpost, PPP en Proximy met de uitgeverijen om de distributie van kranten en tijdschriften te reorganiseren. Tot 2026 krijgen de uitgevers nog een beperkte fiscale steun die geleidelijk aan wordt afgebouwd. UNIZO vindt dit een stap in de goede richting. Een kleine bevraging bij enkele collega's leert dat zij de beslissing toejuichen, al is de directe impact op dagbladwinkels relatief.

UNIZO REAGEERT OVERWEGEND POSITIEF

Chiel Sterckx, retailexpert van UNIZO: "Dat de persconcessie wordt stopgezet, is niet meer dan normaal. We betwisten al sinds de invoering de gesubsidieerde oneerlijke concurrentie. Vanaf 2027 wordt de distributie van kranten en tijdschriften louter een zaak van de uitgevers. Dit is de normale gang van zaken in de economie: vraag en aanbod. Overheden moeten alleen ingrijpen als er dringende nood is aan ondersteuning."

"In het verleden was er een onevenwicht tussen verschillende verkoopkanalen, waarbij persverkopers benadeeld werden. Dat in de overgangsperiode ook zelfstandige persverkopers worden ondersteund met een verhoogde belastingaftrek op transportkosten, is niet meer dan normaal. Vanuit UNIZO zijn wij van mening dat ofwel iedere speler ofwel niemand steun moet genieten. Enkel dan creëer je een gelijk speelveld."

"Het belangrijkste is dat het onevenwicht is weggewerkt en dat de verkoop weer eerlijker verloopt. Het was helaas in het verleden een duidelijke keuze van de politiek om dat onevenwicht te creëren én in stand te houden. Eindelijk zijn de geesten gerijpt. Er is echter wel onherroepelijke schade toegebracht aan krantenwinkels en andere persverkopers."

"Eindelijk zijn de geesten gerijpt. Er is echter wel onherroepelijke schade toegebracht aan krantenwinkels en andere persverkopers"
Chiel Sterckx – retailexpert UNIZO

INVLOED OP OMZET BLIJFT BEPERKT

Kiosk peilde naar de mening van enkele collega-persverkopers, die deze saga uiteraard op de voet volgen. Het krantencontract heeft immers ook impact op de omzet, al blijft deze beperkt.

"UNIZO laat stem van persverkopers eindelijk klinken"

Tom Houben, Cyaan & Co, uit Wilsele: “UNIZO slaat de nagel op de kop en laat de stem van duizenden persverkopers eindelijk horen in deze soap. Bpost krijgt miljoenen subsidies om persabonnementen tegen bodemprijzen gratis bij burgers thuis te leveren, maar zelfstandige persverkopers moeten betalen voor hun leveringen. Dat is oneerlijke concurrentie. Terwijl zij ook bijdragen aan de structurele persverspreiding onder de bevolking, de reden waarom deze subsidies ooit in het leven geroepen zijn."

"UNIZO en vakvereniging Perstablo hebben altijd een gelijk speelveld gevraagd voor iedereen. Ofwel schaft de regering de subsidies af, ofwel blijft er een of andere vorm van tegemoetkoming – voor bpost of PPP –, maar dan moeten zelfstandige persverkopers ook evenredig vergoed worden voor hun leveringen."

"Er wordt gesproken over mogelijk banenverlies bij bpost door het wegvallen van de subsidie, maar men vergeet dat ook duizenden ondernemers en hun personeel afhankelijk zijn van die persverkoop. Het bijbehorende banenverlies – zowel in de nabije toekomst als in het verleden – is daarbij nog veel groter door nakende faillissementen. Ook Perstablo vecht voor het wegwerken van deze oneerlijke concurrentie.

"Kleine overwinning"

Dimitri Van Vynckt, Nieuws- en gelukspunt Dimitri, uit Machelen: "Klanten die een abonnement wilden, kregen vaak zelfs niet meer de optie om hun krant in de winkel af te halen. Of deze abonnementen werden 'per vergissing' ingegeven als postabonnement. Naar mijn mening was dit strategisch, bedoeld om meer abonnementen via het goedkopere – gesubsidieerde – kanaal te slijten."

"In de overgangsperiode worden zelfstandige persverkopers ondersteund met een verhoogde belastingaftrek op transportkosten. Het is fijn dat we eindelijk eens niet in de vergeethoek terecht zijn gekomen. Het is echter slechts een kleine overwinning. Een volledige afschaffing van de transportkosten – door medesubsidiëring van het kanaal van de persverkoper – was correcter geweest."

"De zelfstandige persverkopers moeten betalen voor hun leveringen. De transportkosten via AMP bedragen momenteel 345,25 euro, een niet onaardig bedrag om elke maand op te hoesten voordat we één blad kunnen verkopen. Bovendien heb ik net vernomen dat deze kosten opnieuw verhoogd zouden worden, ditmaal met 30,34 euro."

"In het verleden hebben wij veel klanten verloren door het subsidiebeleid. Het is bijzonder moeilijk om een bedrag te bepalen voor de verliezen – zowel directe als indirecte verliezen door misgelopen verkopen – en dit verschilt bovendien per winkel. Misschien is het ook beter om niet te blijven stilstaan bij het feit dat we jarenlang door de overheid als een minderwaardig alternatief werden beschouwd. Het kalf is immers al verdronken."

"Het afschaffen van de subsidies aan de logistieke partner zal geen groot verschil maken. De verkoop van kranten is nog maar een fractie van wat hij ooit is geweest, ongeveer 12% van wat ik verkocht in 2000, het jaar waarin ik begon. Toch blijft een krant een leuke meepakker. Gelukkig hangt de leefbaarheid van de zaak niet meer af van dit onderdeel van de persverkoop. Ook als dagbladverkoper moeten we mee-evolueren met de markt en hierop inspelen."

"Elke klant biedt natuurlijk de mogelijkheid om meer te verkopen door impulsaankopen te stimuleren. Toch heeft de markt een dusdanige verschuiving ondergaan dat we meer impulsaankopen realiseren via andere winstgevende traffic builders. De benaming 'dagbladhandel' of 'krantenwinkel' is trouwens nog maar een kort leven beschoren. Het oudere cliënteel linkt de naam nog wel aan de services die we aanbieden. Maar jongeren zullen geen dagbladen meer kennen. Daarom gebruik ik sinds de volledige vernieuwing van de zaak de term 'nieuws- en gelukspunt'. Deze titel dekt de lading net iets beter."

"Andere wegen bewandelen"

Carla Vanherbruggen, Dagbladhandel Evergreen, uit Evergem: "Wij zijn door het onevenwicht tussen de verschillende verkoopkanalen serieus benadeeld. Abonnementen aan huis worden voor weinig geld verkocht, terwijl dit eigenlijk duurder zou moeten zijn, want de consument krijgt een extra service. Ik run mijn winkel al 15 jaar en ik zie steeds minder mensen de krant komen halen, zeker 50% minder dan in het begin."

"De verkoop van weekendkranten is meestal beter, met 40 à 50 exemplaren, terwijl er door de week slechts 10 of 15 verkocht worden. Zelfs als de transportkosten zouden dalen vanwege verhoogde belastingverminderingen, zie ik de verkoop van losse kranten niet heropleven. Mensen zijn volgens mij wel nog bereid om elke dag de krant te kopen, maar er zijn teveel abonnementen in omloop waarbij je de krant bij manier van spreken gratis in de bus krijgt."

"Het verlies dat we hebben geleden door de persconcessie is moeilijk in te schatten. Om de winkel draaiende te houden, proberen we dit op alle mogelijke manieren te compenseren. Wij hebben een echte dorpswinkel en hier komen uiteenlopende klanten over de vloer, van schoolgaande jeugd tot ouderen. Op zaterdag is er ook altijd markt, wat mooi meegenomen is. Hoewel de omzet uit kranten daalt, kun je toch niet zonder. Maar met of zonder kranten, voor de totale omzet maakt dit weinig uit."