"Vakmanschap verdwijnt niet door automatisering, het past zich aan"
Visie-interview Rony Kyndt: van vliegtuigtechniek naar de houtsector
Schrijnwerk had een gesprek met Rony Kyndt, een gevestigde naam in de houtbewerkingsindustrie. We kregen een uniek inzicht in zijn carrière, zijn visie op de toekomst van de sector en zijn persoonlijke ervaringen, van vliegtuigtechnieker tot een expert in de houtindustrie bij SCM. Met meer dan drie decennia aan ervaring deelt hij zijn perspectieven op technologische ontwikkelingen, de uitdagingen voor schrijnwerkers, advies over investeringen en onderhoud van machineparken en de toekomst van de houtsector.
Van vliegtuigtechnieken naar de houtsector
Rony Kyndt had van nature niet meteen een passie voor hout. "Mijn interesse voor techniek stond altijd voorop", zegt hij. "De connectie met hout kwam pas later in mijn carrière."
Rony, kunt u ons iets vertellen over uw achtergrond? Hoe is uw carrière van start gegaan?
"Op mijn zestiende betekende mijn fascinatie voor techniek dat ik vliegtuigtechnieker werd. Maar mijn ambities reikten verder. Na mijn tijd als onderofficier wilde ik officier worden. De eerste kans die zich voordeed, was een opleiding tot piloot. Uiteindelijk bleek de omgeving me niet te liggen. Ik stopte mijn opleiding om mijn eigen veiligheid te garanderen. Die beslissing leidde ertoe dat ik uiteindelijk bij General Motors terecht zou komen."
We zijn enkele jaren later, maar u had op dit punt nog steeds geen idee dat u het merendeel van uw carrière in de houtsector zou vertoeven?
"Nee, maar bij speciale projecten was ik er steevast bij", vertelt Rony Kyndt enthousiast. "Bij General Motors kreeg ik de kans om aan de automatisering en robotisering van productielijnen te werken. Robotica heeft namelijk veel gemeen met vliegtuigtechniek. Dat technische inzicht kwam me toen goed van pas."
Toch bleef hij uitkijken naar nieuwe mogelijkheden om zijn technische vaardigheden breder toe te passen. In de buurt van General Motors vond hij Romac, een klein bedrijf in houtbewerking. "Ze zochten een technieker voor de éérste CNC-machines in de houtsector. Hoewel ik 16 jaar ervaring had in automatisering en robotisering, was houtbewerking volledig nieuw voor mij."
"Mijn taak was om de werking van deze CNC-machines in de houtsector aan de man te brengen, en ze te herstellen. Geleidelijk aan werd ik echter steeds meer betrokken bij de verkoop. Na een succesvol jaar - in 1994 - volgde opnieuw een carrièreswitch. Mijn laatste."
U heeft het ongetwijfeld over uw carrière bij SCM. Hoe zag die eruit?
"In 1994 kwam ik via een vacature in de krant terecht bij SCM Benelux. Het bedrijf zocht iemand met kennis van CNC-machines en ervaring in zowel verkoop als techniek. SCM was toen nog onbekend in België, en de uitdaging om een Italiaans bedrijf te helpen groeien in de Benelux trok me enorm aan. Het ging me nooit om het grootste salaris, maar om wat me het meeste toekomstperspectief bood."
"Veel Vlaamse bedrijven realiseren zich niet hoeveel potentieel er net over de grens ligt"
In januari 1995 ging Rony aan de slag bij SCM Benelux en werkte hij vanuit Eindhoven om de noordelijke provincies van België, evenals Zuid-Nederland, te bewerken. Het bleek een succesvolle en leerzame periode te zijn.
De carrière van Rony binnen SCM verliep voorspoedig. In 2001 maakte hij deel uit van het SCM Nohoma management team, de voorloper van het latere SCM Nederland en SCM België, waardoor hij de ins en outs van het bedrijf grondig leerde kennen. "Rond 2006 kregen we in België dan de middelen om een eigen pand te kopen in Bornem, waar het Belgische team verder uitbreidde. We hadden inmiddels al wat extra techniekers aangenomen en ons team groeide tot 13 à 14 man", herinnert Rony zich.
"Ondanks de groei werd SCM geconfronteerd met de economische crisis van 2007. Het bedrijf bleef echter investeren en reorganiseerde zelfs zijn productieprocessen. Ze kochten tal van bedrijven op (bijvoorbeeld Stefani, Olympic, Morbidelli, DMC ...) waardoor na de reorganisatie de interne concurrentie tussen de verschillende merken van SCM toenam. Dat kan je een tijdje volhouden, maar dat blijft niet duren."
"De beste optie bleek uiteindelijk een samenwerkingsverband met Rogiers, een gevestigde waarde binnen België, beter gekend dan SCM. In 2014 sloot SCM België en ging ik als productspecialist voor CNC-machines aan de slag, in ondersteuning voor Rogiers, een functie die ik tot 2017 vervulde."
In 2017 werd Rony gepromoveerd tot area manager, waarbij hij verantwoordelijk was voor de houtbewerkingstak binnen de SCM groep. Dit bleek een mooie afsluiting van zijn carrière te zijn. “Een prachtige manier om mijn loopbaan af te ronden", beaamt Rony.
"Verkopen is een samenwerking tussen klant en fabrikant"
Rony Kyndt bespreekt in dit deel de essentie van verkopen: luisteren, vertrouwen opbouwen en samen met de klant de beste oplossing vinden, met focus op kwaliteit en klanttevredenheid boven prijs.
In elke carrière zijn er sleutelfiguren die je carrière vormen en je de weg wijzen. Wie waren die mensen voor u?
'Voor mij waren dat zonder twijfel meneer Bruyère en meneer de Rijk. Twee mannen met een enorme invloed op mijn professionele ontwikkeling, elk op hun eigen manier."
"Meneer Bruyère was mijn mentor in de periode vóór 2001, toen SCM België nog in de kinderschoenen stond. Hij was de gérant van SCM Groep Frankrijk en had een indrukwekkende carrière achter de rug. Onder zijn leiding was SCM in Frankrijk uitgegroeid tot een krachtpatser, en hij werd later gevraagd om SCM in verschillende andere landen op te starten, waaronder de Benelux."
"Zijn inzicht in de interne werking van zo’n groot bedrijf als SCM was onmisbaar voor mij," vervolgt Rony. "Hij was degene die me introduceerde in de complexiteit van een internationaal opererend bedrijf. Hij leerde me precies wie je moest aanspreken, welke klanten je kon benaderen, en hoe je je weg moest vinden in een organisatie met duizenden werknemers."
"Na 2001 kwam meneer de Rijk in beeld, een Nederlander met een technische achtergrond en een uitgesproken commerciële geest. Hij was de ex-eigenaar van Nohoma en had zijn bedrijf indertijd aan SCM verkocht. Hij was degene die me leerde hoe je klanten benadert, hoe je relaties opbouwt en hoe je succesvol verkoopt. Het technische aspect was voor mij altijd vanzelfsprekend, maar het commerciële spel – hoe je een klant overtuigt en een blijvende relatie opbouwt – dat heb ik van hem geleerd."
Die commerciële vaardigheden waarover u spreekt, kan u meedelen hoe dat er in een snel veranderende wereld van houtbewerking uitzag?
"Toen ik mijn intrede deed in de houtsector, was de CNC-technologie nog vrij nieuw. En hoewel de technologie sindsdien enorm is geëvolueerd, blijft de essentie van overtuigen/verkopen hetzelfde: je moet de klant duidelijk maken dat het product de oplossing biedt die ze nodig hebben."
"Vroeger lag de focus van CNC-machines vooral op seriewerk. Ze waren ontworpen om efficiënt en snel een grote hoeveelheid identieke producten te maken. Dit vereiste veel tijd en moeite in de programmatie. Met de komst van computers veranderde dit drastisch. Computers namen de rekenkracht over, waardoor het proces van programmeren en frezen veel eenvoudiger werd."
"Voor mij draait verkopen om het samenwerken met de klant en de machinefabrikant, op zoek naar de beste en betaalbare oplossing"
"Wat ooit een uitdaging was, werd nu veel toegankelijker door de mogelijkheid om 3D-tekeningen te maken en te manipuleren. De technologie evolueerde verder met de introductie van flexibele tekenprogramma’s. Alle veranderingen konden namelijk automatisch worden doorgevoerd in de berekeningen. De grootste vooruitgang kwam met de versterking van de rekencapaciteit van computers, waardoor complexe 3D- en vijfassige interpolaties mogelijk werden."
"In de kern blijft de manier van overtuigen hetzelfde: je moet klanten laten zien dat de technologie van vandaag hen in staat stelt om producten op een efficiënte en effectieve manier te maken. Vroeger was het vooral seriewerk, nu is de focus maatwerk."
Wat is volgens u de kern van succesvolle machineverkoop, zowel voor de verkoper als voor de klant?
"Voor mij draait verkopen om het samenwerken met de klant en de machinefabrikant, op zoek naar de beste en betaalbare oplossing. Een machine die niet alleen de productiecapaciteit verhoogt op een veilige en ergonomische manier, maar dit ook doet op een zo klein mogelijke ruimte en met een minimale ecologische voetafdruk."
"Veel verkopers focussen zich te veel op de prijs. Ze denken dat het aanbieden van het goedkoopste product altijd de juiste keuze is. Maar het gaat erom goed naar de klant te luisteren en de meest geschikte oplossing te vinden. Soms is dat inderdaad het goedkoopste product, maar dat is niet altijd het geval."
"Mijn focus heeft altijd gelegen op klanten met technische uitdagingen, waarbij de juiste oplossing voorop stond, niet de prijs."
Automatisering (versus) vakmanschap
Automatisering wordt vaak gezien als een bedreiging voor vakmanschap, maar volgens Rony Kyndt vullen ze elkaar juist aan. In dit gedeelte legt hij uit hoe vakmanschap zich aanpast aan moderne innovaties, waarbij de combinatie van technische kennis en ervaring essentieel blijft.
Het is duidelijk dat er nu veel meer automatisering is in onze sector. Een uitspraak die we wel vaker horen is dat met de komst van automatisering het vakmanschap verdwijnt. Wat is uw antwoord daarop?
"Niets is minder waar. Automatisering en vakmanschap kunnen hand in hand gaan. Het is belangrijk om te begrijpen dat, hoewel de technologie steeds geavanceerder wordt, de basiskennis en vakmanschap nog steeds cruciaal zijn. Automatisering betekent niet dat vakmanschap verdwijnt, maar dat vakmanschap zich juist aanpast aan nieuwe technologieën."
Het is niet alleen de technologie die bepaalt hoe een product wordt gemaakt, maar ook de kennis en ervaring van de vakman die deze technologie beheerst
"In de huidige tijd moet je weten wat je wilt maken en hoe het eruit moet zien. Dit vertaalt zich in een CAD/CAM-systeem waarmee je jouw ontwerpen kunt realiseren. Ondanks de vooruitgang in technologie blijft vakmanschap essentieel. Het is niet alleen de technologie die bepaalt hoe een product wordt gemaakt, maar ook de kennis en ervaring van de vakman die deze technologie beheerst."
En welke rol speelt het onderwijs daarin?
"In de eerste jaren van de opleiding is het belangrijk om de basisprincipes te onderwijzen, maar ook om studenten te laten zien hoe de toekomst eruitziet. Het gebruik van verouderde technieken, zoals een hamer en beitel voor houtbewerking, kan ontmoedigend zijn voor jonge mensen die geïnteresseerd zijn in moderne technologieën."
"Het is essentieel om de technologie te tonen die in de industrie wordt gebruikt, zoals geavanceerde CNC-machines en CAD/CAM-systemen. Hoewel de basisvaardigheden belangrijk zijn, moeten studenten snel leren hoe ze hedendaagse technieken kunnen gebruiken. Door de focus te leggen op moderne technologieën en de voordelen daarvan, kunnen jongeren meer geïnteresseerd raken in het vakgebied en waardering krijgen voor hun technische kennis."
"Het is jammer dat de media vaak een verouderd beeld van vakmanschap laten zien, zoals bijvoorbeeld de beeldvorming bij de Vlaamse Houtproef. Het benadrukken van moderne technieken en de toepassingen ervan kan jongeren inspireren en hen laten zien dat vakmanschap en technologie elkaar aanvullen, niet vervangen. Het bevorderen van de technologische kant van het vak kan helpen om een nieuwe generatie vakmensen aan te trekken en de sector toekomstbestendig te maken."
Laten we het even hebben over die moderne technieken. Welke technologie was voor u een grote innovatie in de sector?
"Voor mij is dat zeker nesting. Toen ik destijds in de sector over nesting begon te praten, werd ik vaak als een kwakzalver gezien. Collega's en concurrenten beweerden dat wat ik zei onmogelijk was. Klanten kregen te horen dat ik een bedrieger was, maar ik hield vol. De enige manier om het te bewijzen, was door de klant mee te nemen naar Italië, waar ik hen kon laten zien dat het werkte. Het was eind jaren 90 en reizen naar Italië was niet eenvoudig, maar de klant stemde toe. We maakten een afspraak: als het werkte, zou hij de machine van mij kopen. En het werkte."
"Een klant van me maakte deuren voor allerlei toepassingen, zoals kantoren, ziekenhuizen en gevangenissen. Ze hadden veel variatie in hun producten, met verschillende muurdiktes en deuropeningen, wat betekende dat elk kassement op maat gemaakt moest worden. Dit proces gebeurde handmatig, met een paneelzaag en freeswerk. Ik stelde voor om hun proces te vereenvoudigen door nesting toe te passen, wat de efficiëntie aanzienlijk verhoogde."
"Dit was in 1998 revolutionair, en de klant geloofde aanvankelijk niet dat het mogelijk was. Maar toen ze het met hun eigen ogen zagen, bestelden ze meteen de machine. Waar anderen later de verdere automatisering van het proces verfijnden, was de initiële introductie van nesting mijn bijdrage."
De kracht van specialisatie is onmiskenbaar in de houtsector. In Italië zijn ze daar heer en meester in. Wat is uw visie daarop?
"Voor kleine markten zoals België, die relatief gesloten zijn, kan deze strategie succesvol zijn. Zonder toegang tot een brede internationale afzetmarkt kan alles zelf willen doen, gevaarlijk worden. Het zal onmogelijk worden voor kleinere bedrijven om te blijven investeren in álle nieuwe technologieën."
"Het is dan ook belangrijk om een focus te kiezen, een niche waarin je excelleert. Specialisatie biedt hier een uitweg: door je te richten op een specifieke productcategorie kun je uitblinken."
"Tegelijkertijd moeten bedrijven beseffen dat ze niet alles alleen kunnen doen. Samenwerking is essentieel. Door samen te werken met andere gespecialiseerde bedrijven in de regio kunnen ze hun klanten een volledig product aanbieden zonder alles zelf te hoeven maken."
Is Vlaanderen een unieke markt op dat vlak?
"Zeker, mede door de hoge dichtheid van bedrijven en de sterke focus op automatisering. De hoge loonkosten in de Benelux en West-Europa hebben ertoe geleid dat deze regio vooroploopt in het ontwikkelen en implementeren van nieuwe trends in houtbewerkingstechnologie."
"Waar trends in andere delen van de wereld pas worden overgenomen nadat ze hier hun waarde hebben bewezen, worden in Vlaanderen en omstreken de meest innovatieve technieken eerst toegepast."
"Het belang van automatisering kan in deze context niet worden onderschat. Bedrijven in Vlaanderen moeten concurreren in een omgeving waar kosten snel oplopen, waardoor ze vaak gedwongen zijn om hun productieprocessen te optimaliseren en te automatiseren. Maar automatisering alleen is niet voldoende; ook de beschikbaarheid van goed opgeleide technici die eventuele problemen kunnen oplossen, is essentieel."
“In een sector waar overleven vaak afhangt van het vinden van de juiste balans tussen vakmanschap en technologie, is specialisatie van cruciaal belang."
Als men u vraagt hoe u het machinepark optimaal kan benutten, wat zou uw antwoord daarop zijn?
"Een goed draaiend machinepark is de ruggengraat van elke schrijnwerkerij, maar het optimaal benutten ervan vraagt meer dan enkel de juiste machines aanschaffen. Alles begint bij een goed onderhoud."
"Je blijft met je auto ook niet doorrijden tot je banden lek zijn of je distributieriem kapot gaat. Net zoals een auto regelmatig naar de garage moet, hebben machines ook onderhoud nodig om goed te blijven functioneren.”
"Wat nu het verschil maakt, is de opkomst van nieuwe technologieën voor preventief onderhoud. Via geavanceerde sensoren en IoT worden machines gekoppeld aan een controlecentrum van de leverancier. Dit controlecentrum verzamelt data van dezelfde machines wereldwijd. Wanneer een probleem zich aankondigt, kan de leverancier al een waarschuwing sturen, zelfs voordat de klant doorheeft dat er iets mis is. Dit voorkomt onverwachte stilstand en dure reparaties."
"Elke minuut dat je machine stilstaat, kost geld. En als je vooraf al weet dat een bepaald onderdeel binnenkort vervangen moet worden, waarom zou je dat dan niet op tijd regelen?"
En wat met de investeringen in het machinepark?
"Veel schrijnwerkers weten niet precies wat ze nodig hebben. Als je gaat investeren, moet je eerst helder voor jezelf opschrijven wat je met dat kapitaal wilt gaan produceren. Wat is het resultaat dat je wilt bereiken?"
"Het is essentieel om je verwachtingen in kaart te brengen, maar je moet ook realistisch zijn. Soms willen mensen alles kunnen, maar dat past niet altijd binnen hun budget. Daarom is het belangrijk om te focussen op wat echt essentieel is. Maak een lijst van je prioriteiten en bepaal wat 90% van je productiewensen omvat."
"Voor die laatste 10% is het mogelijk dat je een verdubbeling van je investering nodig hebt, wat vaak niet de moeite waard is als die functie slechts zelden wordt gebruikt."
Veel bedrijven komen er pas tijdens het aankoopproces achter dat de gewenste machine veel duurder is dan ze hadden verwacht. Als je uiteindelijk iets goedkopers koopt dat slechts 50% kan van wat je eigenlijk wilde, dan maak je geen verstandige keuze.
Voordat je investeert, adviseert Kyndt om eerst met je bank en boekhouder te overleggen. "Vraag jezelf af of je bedrijf deze investering financieel kan dragen", benadrukt hij. Het is beter om dit vooraf te weten dan tijdens het proces geconfronteerd te worden met een afwijzing van de bank of financiële problemen. "Misschien is een tussentijdse stap, zoals investeren in een kleinere machine voor de komende vijf jaar, een betere optie. Zo kun je later overstappen op een grotere investering", stelt hij voor.
Wat is het allerbelangrijkste?
"Wees eerlijk en open over je budget en verwachtingen. Door duidelijk te zijn, kan de verkoper beter advies geven en voorkom je teleurstellingen achteraf."
Hij adviseert ook om alle afspraken schriftelijk vast te leggen om misverstanden te vermijden. "Zorg dat alles op papier staat, zodat er geen discussie ontstaat als de machine geleverd wordt", besluit hij.
Wat houdt de toekomst in?
Rony Kyndt ziet de toekomst van de houtsector vol uitdagingen, vooral door toenemende internationale concurrentie en de noodzaak om te blijven innoveren. Toch gelooft hij dat specialisatie en maatwerk de sleutel zijn voor Belgische bedrijven om te overleven in deze veranderende markt.
Wat zijn volgens u de uitdagingen voor de houtsector in de toekomst?
"De concurrentie wordt steeds groter. Vooral op het gebied van producten zoals ramen en deuren zullen bedrijven moeten blijven innoveren en investeren om competitief te blijven."
Volgens Kyndt zullen bedrijven uit landen als Frankrijk, Duitsland en Scandinavië in de toekomst steeds meer de Belgische markt betreden, waardoor het voor lokale bedrijven moeilijker wordt om hun positie te behouden.
Toch ziet Rony Kyndt ook kansen voor de Belgische markt, vooral in nichemarkten. "Belgen, en ook Luxemburgers en Fransen, hebben een sterke voorkeur voor unieke, op maat gemaakte producten", zegt hij. "Er zijn genoeg mensen met voldoende middelen die niet hetzelfde willen als wat je in Ikea kunt kopen. Dat is waar de toekomst ligt voor veel Belgische bedrijven: maatwerk en specialisatie. Denk bijvoorbeeld maar aan de veelheid aan beschermde gebouwen die voorzien moeten worden van specifieke ramen en deuren in België. Niet iedereen krijgt zo'n specifieke renovatieklus geklaard."
Hoe kijkt u terug op uw rijke carrière?
"De beslissing om voor SCM te werken, was dé keuze van mijn carrière. Bij SCM ben ik gebleven, en ik denk dat als ik voor een ander had gekozen, mijn pad er heel anders had uitgezien. Bij SCM had ik de kans om echt een stempel te drukken op de Belgische markt."
"SCM is er beter van geworden, en ik ook. Ik heb me kunnen uitleven met de middelen en het vertrouwen dat ik kreeg van SCM en hun management. Daardoor heb ik veel kunnen bereiken, niet alleen op de Belgische markt, maar ook internationaal."
De internationale samenwerking is iets wat hem altijd zal bijblijven. "Ik heb door SCM met zoveel verschillende mensen contact gehad, van Nederlanders en Belgen tot Canadezen. Als je zoveel mensen leert kennen van zoveel continenten, leer je veel bij over identieke en verschillende behoeftes van zakenpartners en kennissen. Je leert elkaar zowel persoonlijk als zakelijk kennen, en dat is iets wat me altijd dierbaar zal blijven."
En wat doet Rony Kyndt nu met zijn vrije tijd?
"We zijn vrije vogels geworden", zegt Rony met een glimlach. "We trekken gans Europa rond met onze camper. Maar ik blijf altijd interesse houden in de sector. Het is een microbe die je niet kwijtraakt. Ik krijg nu al telefoontjes van mensen die advies willen, en het idee dat ik die knowhow en ervaring nog steeds kan delen, dat is goud waard."