Groene parels aan de kustlijn en daarbuiten

Het (tuin)erfgoed van Dominique Eeman

Wanneer je Knokke bezoekt, is de kans groot dat je bent gestuit op de prachtige tuinen van Dominique Eeman. Als gerenommeerd tuinarchitect heeft hij gedurende een indrukwekkende carrière van 30 jaar meer dan 350 ontwerpen gerealiseerd in "Petit Paris" en zo zijn stempel gedrukt op de kustparel. Daarnaast heeft hij zijn vaardigheden internationaal toegepast, met talloze projecten die zich uitstrekken van Normandië tot Marokko en Zwitserland. In een exclusief interview met GardenPro nemen we een diepgaande duik in het brein van deze tuingoeroe.

Van de Côte d’Azur tot Knokke

De oorsprong van Dominique zijn passie voor tuinarchitectuur ontsproot vroeg in zijn leven. "Mijn diepe verbondenheid met de natuur is er altijd geweest, vooral in relatie tot zeelandschappen. Deze intrinsieke aantrekkingskracht leidde me uiteindelijk naar de wereld van tuinarchitectuur, waar ik niet alleen mijn liefde voor de natuur kon omarmen, maar ook mijn andere diepgewortelde passie, met name kunst, kon belichamen."

Zijn professionele pad nam een internationale wending toen hij tijdens zijn studie de mogelijkheid kreeg om een jaar lang stage te lopen in het buitenland. "Ondanks dat mijn oorspronkelijke ambities Nieuw-Zeeland of Australië omvatten, belandde ik uiteindelijk aan de zonnige Côte d'Azur. Het was een onverwachte wending die mijn begrip van tuinarchitectuur aanzienlijk heeft verrijkt." Gedurende zijn tijd in het zuiden van Frankrijk werkte Eeman aan grootschalige projecten, waaronder golfbanen, sportfaciliteiten en openbare rotondes, waar zijn ervaring en vakmanschap verder werden gesmeed.

Later keerde Eeman noodgedwongen terug naar België voor zijn militaire dienst, waar zijn affiniteit met de zee en de natuur opnieuw op de voorgrond trad. "De bekendheid met mediterrane beplanting die ik aan de Franse kust had opgedaan, opende nieuwe deuren voor mij. Deze ervaringen vormden de basis van mijn latere specialisatie in het ontwerpen van kusttuinen in België, met een specifieke focus op het prestigieuze Knokke, waar ongeveer 80% van mijn opdrachten te vinden zijn."

Een tuin voor elk klimaat

"Elk klimaat heeft zijn unieke kenmerken en flora," benadrukt Eeman, "en het begrijpen van deze elementen is cruciaal om een tuin te creëren die niet alleen visueel aantrekkelijk is, maar ook gedijt in zijn specifieke omgeving. Neem bijvoorbeeld Noord- en Zuid-Normandië, die ondanks hun geringe afstand sterk kunnen verschillen qua beplanting. Soms draait het echt om zeer subtiele maar specifieke regionale nuances."

Met uitgebreide verkenningen in diverse regio's toont Eeman zijn toewijding aan het doorgronden van deze lokale nuances: "Ik ga vaak op ontdekking in een nieuwe regio voordat ik aan ontwerpen begin. Het bestuderen van de flora en de natuur helpt me een diepgaand begrip te krijgen van de omgeving. Deze gedetailleerde analyses stellen me in staat de essentie van elke locatie vast te leggen en te integreren in mijn ontwerpen.” De tuinarchitect erkent verder dat elk landschap zijn eigen uitdagingen en mogelijkheden biedt. "Maar door te begrijpen hoe planten gedijen in specifieke klimatologische omstandigheden, kan ik ontwerpen creëren die zowel esthetisch bekoren als eenvoudig te onderhouden zijn."

"In een wereld die constant evolueert en waar trends elkaar snel opvolgen, is het verleidelijk om te vervallen in imitatie"

Onderscheidend ontwerpen

Naast het fysiek verkennen van biotopen en klimaatgebieden, erkent Dominique de nieuwe mogelijkheden die de wereld van het internet biedt. "Met de opkomst van fantastische tools zoals Instagram en Pinterest hoeft men tegenwoordig niet meer uit huis te stappen om op wereldwijde schaal te kunnen zien wat er gebeurt op het gebied van tuinarchitectuur. In de jaren '90, toen ik begon, stond het internet nog in zijn kinderschoenen en waren dergelijke online bronnen niet beschikbaar. Nu kan ik inspiratie opdoen van over de hele wereld, van Australië en China tot Californië. Deze regio's maken allemaal significante ontwikkelingen door op het gebied van tuinontwerp, en ik vind het boeiend om elementen van daar naar hier te brengen en ze te integreren in mijn eigen werk."

Ondanks zijn aandacht voor wereldwijde trends in de tuinarchitectuur, vermijdt Dominique bewust het pad van imitatie. "In een wereld die constant evolueert en waar trends elkaar snel opvolgen, is het verleidelijk om te vervallen in imitatie. Maar ik geloof sterk in het behouden van een unieke visie. Inspiratie is overal om ons heen, maar het is cruciaal om die inspiratie te vertalen naar iets nieuws, iets dat past bij de specifieke context en behoeften van mijn klanten."

Het team van Eeman speelt een essentiële rol in het handhaven van deze originaliteit. "Creativiteit bloeit wanneer je een divers team hebt dat verschillende perspectieven inbrengt. We omarmen de kracht van samenwerking en moedigen innovatieve ideeën aan. Het is een voortdurende uitdaging om nieuwe wegen te verkennen en niet beperkt te worden door vastomlijnde ontwerppatronen. Bij ons wordt het initiële ontwerp dan ook vaak meteen verworpen. Hoewel het een richting kan aangeven, beschouwen we dit als het meest voor de hand liggende pad, en dat is juist wat we willen vermijden."

Binnen de lijntjes

Ook de invloed van externe factoren, zoals stedenbouwkundige regels, speelt in op het ontwerpproces: "Er is een toenemende noodzaak om binnen wettelijke kaders te opereren en aan stedenbouwkundige voorschriften te voldoen. In het verleden genoot men van meer vrijheid, maar tegenwoordig is dat niet langer vanzelfsprekend. Aspecten zoals verhardingsgraad, waterinfiltratie en voorschriften voor boomkap winnen aan belang. Deze regels zijn strenger dan ooit en worden nu ook daadwerkelijk nageleefd."

"Het is mogelijk om deze evolutie op twee manieren te benaderen: als belemmeringen waarbinnen men moet opereren, of als noodzakelijke richtlijnen die daadwerkelijk de ontwerpkwaliteit kunnen verbeteren. Mijn keuze valt resoluut op de laatste optie. Het is immers niet alleen van belang dat een tuin esthetisch aantrekkelijk is, maar ook dat het een natuurlijk verlengstuk van de omgeving vormt. In elk ontwerpproces tracht ik duurzaamheid te bevorderen en lokale ecosystemen te behouden."

De rol van een tuinarchitect

Verder ingaand op het thema ecologie schetst Dominique een toekomstbeeld waarin milieubewustzijn een steeds prominentere rol zal spelen in tuinarchitectuur. Hij benadrukt de noodzaak van een hernieuwde focus op inheemse beplanting en het gebruik van natuurvriendelijke materialen. "We bevinden ons op een keerpunt waarbij de nadruk steeds meer verschuift naar het omarmen van lokale flora. Inheemse planten zijn aangepast aan het specifieke klimaat en bevorderen de biodiversiteit. Ook de keuze voor verharding ondergaat een evolutie. Zo is er een opvallende opkomst van het materiaal breuksteen, wat aantoont dat de trend van ontharding meer dan ooit leeft," deelt Eeman.

"Als tuinarchitecten is het onze taak om te benadrukken dat de natuur meer is dan alleen decoratie"

Daarnaast voorspelt hij een groeiend bewustzijn van de waarde van groene ruimtes in het algemeen. "Mensen beginnen steeds meer de positieve impact van groen op hun welzijn te erkennen. Als tuinarchitecten is het onze taak om dit bewustzijn te versterken en te benadrukken dat groen meer is dan alleen decoratie. Het fascinerende aan ons vak is dat we klanten, die in eerste instantie misschien weinig interesse of kennis hebben, kunnen inspireren en aanmoedigen om meer betrokken te zijn bij de natuur."