Vlot schuren met draagbare kantenschuurmachine

Voor het uitoefenen van kleine schuurtaken – zoals het afwerken van kopse kanten – is een uit de kluiten gewassen vaste machine vaak wat van het goede te veel. In dat geval kan worden uitgeweken naar alternatieven, maar die zijn niet altijd even kwalitatief en ergonomisch. Een draagbare kantenschuurmachine kan dan soelaas brengen.

Handmatig schuren

What’s in a name? Vraag aan vijf schrijnwerkers wat zij verstaan onder een kantenschuurmachine en je krijgt heel diverse antwoorden. Voor de ene is het de vaste machine waarbij een schuurband roteert en de stukken handmatig of automatisch tegen geplaatst moeten worden. Voor de ander is het een toestel waarmee houten vloeren worden opgeschuurd en die elke verbouwer vroeg of laat wel eens gehuurd heeft.

Hier gaat het evenwel om draagbare kantenschuurmachines, waarbij de bewerkte randen van een stuk vlot en egaal worden opgeschuurd. We horen het u luidop afvragen: dat kan toch handmatig of met een ander type draagbare machine? Waarom een draagbare kantenschuurmachine aanschaffen als ik over een standaard schuurmachine – zij het een excentrische, schuurroller of vlakschuurmachine – beschik? 

Het antwoord ligt in de toepassing

Op zich is er weinig tegen het oude handmatig schuren in te brengen. Het is een zeer economische en eenvoudige oplossing waarbij weinig materiaal noch investering vereist is. Toch zijn er ook nadelen aan verbonden. Wie werkt met het klassieke blokje in combinatie met een vel schuurpapier, zal ongetwijfeld bekend zijn met de ongemakkelijke manier van werken: het blokje schiet weg, het schuurpapier verschuift of schiet los en er is enige ervaring vereist om een egaal afgewerkt product te verkrijgen. Fabrikanten van gereedschappen wilden deze manier van werken in een professioneler kader gieten. Hun antwoord was het aanbieden van schuurklossen, die ergonomisch beter in de hand liggen en waarbij het op maat gemaakte schuurpapier via velcro bevestigd kan worden.

Al een hele stap voorwaarts, want er is veel meer controle op het werkstuk. Toch kent ook deze werkwijze nog nadelen: het blijft arbeidsintensief en stoffig, al zijn er uitvoeringen met geïntegreerde stofafzuiging. Maar die hadden op hun beurt dan het nadeel dat de stabiliteit wat leed onder het toegenomen gewicht van de oplossing.

De standaard draagbare schuurmachines doen ook prima dienst voor hun toepassingsgebied, maar zijn vooral ontwikkeld voor de stukken waar nauwkeurigheid en een egaal resultaat iets minder van belang zijn. Voor horizontale oppervlaktes werken ze perfect, maar bij de verticale kanten ligt dat iets moeilijker omdat de machine niet voortdurend 100% recht op het stuk kan gehouden worden. Het resultaat is hierdoor vaak niet helemaal egaal, de randen worden er te intens mee afgeschuurd en het schuurmateriaal verslijt sneller.

Draagbare kantenschuurmachines: uitvoeringen

We verwachten dus samengevat dat een draagbare kantenschuurmachine kwalitatief werk levert, ergonomisch goed in de hand ligt, stof vlot wegwerkt en goedkoop is. Fabrikanten komen gelukkig steeds meer tegemoet aan deze verzuchtingen, al zijn er diverse uitvoeringen met een iets andere aanpak.

De snelheid van werken van hedendaagse machines is zeer performant te noemen. Bovendien kunnen niet alleen vlakke randen worden behandeld, ook gebogen stukken vormen geen probleem. In verstek schuren verloopt bij sommige toestellen eveneens probleemloos door de verstelbare zool, waarbij de hoekverstelling volledig op maat van het verstek kan ingesteld en vastgeklikt worden. De gebruiker beweegt met andere woorden de machine voort op het horizontale vlak van het werkstuk, maar het verstek zorgt ervoor dat de schuurhoek altijd egaal blijft. Bij andere toestellen is deze hoekverstelling niet aanwezig en moet handmatig de contouren van de rand gevolgd worden. We zien ook dat er uitvoeringen in de markt zijn die omgekeerd worden vastgeklikt op de werktafel, waarbij als het ware een mini-bandschuurmachine gecreëerd wordt.

"Met kantenschuurmachines kunnen niet alleen vlakke randen behandeld worden, ook gebogen stukken vormen geen probleem"

Applicaties

Sponning of dunne plaat

Een gekend probleem bij zeer dunne platen of sponningen is het gebrek aan ondersteuning om het schuurwerk kwalitatief uit te kunnen voeren omdat er heel weinig steunvlak ter beschikking is. Sommige oplossingen in de markt werken daarom met een extra instelbare cursor met graadaanduiding, waardoor zeer gericht de juiste afstand en hoek kan worden ingesteld.

Zaagsporen wegwerken

Het opdelen en op maat zagen van grotere platen zorgt wel eens voor oneffenheden, zaagmarkeringen of lichte brandsporen op de zaagsnede. Om die te corrigeren, kan de zool iets harder opgespannen worden, zodat de schuurbeweging een echt haakse bewerking op het stuk realiseert.

Lak- of verflagen schuren

Bij het werken met afgewerkte materialen willen we uiteraard niet door de laag heen schuren. Een ‘harde’ instelling is in deze gevallen te vermijden. Daarom is bij sommige toestellen een extra functie aanwezig om de speling van de zool in te stellen in meerdere standen. De instelling van afstand of hoek verandert hierbij niet, het is enkel de wijze waarop het toestel reageert op het te schuren oppervlak die iets zachter wordt. Zo wordt een geleidelijke voorschuurbeweging gerealiseerd die net voor deze ‘zachtere’ toepassing belangrijk is. Daarnaast willen we ook geen markeringen of beschadigingen door het vastzetten en verplaatsen van de handschuurmachine op het werkstuk. Daarom kan bij sommige toestellen het plasticmateriaal van de steunschijf worden vervangen door een viltlaag.

Soms kan ook de draaisnelheid worden aangepast. Deze afgestemde werkwijze maakt een gerichte afname mogelijk in functie van de applicatie:

• schuren met maximale afname van oude verf;
• schuren van hout en fineer ter voorbereiding van lakken;
• schuren van dunne grondlak of hout met schuurvlies;
• sponningen van ramen en deuren schuren;
• met schuurvlies afschuren of verwijderen van overbodige kalkpasta;
• lak tussenschuren op gebeitste oppervlakken;
• reinigen met schuurvlies van natuurhouten raamsponningen;
• schuren van gebeitste randen en thermoplastische kunststoffen.

Accu of kabel

Een draagbare kantenschuurmachine kan zowel met een dubbele Lithium-Ionaccu als via het standaard elektriciteitsnet werken. Werken met batterijen heeft het voordeel van de grotere mobiliteit in het atelier, maar daar staat tegenover dat u gebonden bent aan de maximale autonomie van de batterij. Die autonomie verzwakt ook wat in de loop der jaren, iets waar het net uiteraard geen last van heeft. De meeste toestellen geven de laadstatus van de batterij aan via ledaanduiding, zodat u weet wanneer het tijd wordt om ze terug op te laden.

Stofafzuiging

Ook voor de stofafzuiging kan worden gebruikgemaakt van twee methodes: ofwel wordt door de schrijnwerker gebruikgemaakt van een eenvoudige verwisselbare stofzak, ofwel wordt er via het standaard aanwezig stofafzuigingsysteem gewerkt.