Hoe kies je een gazonmengsel?

Hoe intensief ga je het gazon gebruiken? Zijn er kinderen, of huisdieren, die veel zullen ravotten? Wil je een sierlijk ogend gazon? Vóór je gaat zaaien, achterhaal je eerst welk type gazon het best bij jouw profiel past. Door de jaren heen is er heel wat geëxperimenteerd met verschillende grasmengsels, waardoor er verschillende gazontypes zijn ontstaan, op te delen in onderstaande vier soorten.

 

Soorten gazons

Hoe kies je een gazonmengsel?

Wanneer je een gazon wil inzaaien, is dat met graszaad. Tegenwoordig zijn dat steeds mengsels van verschillende grassoorten en -variëteiten, bedoeld om een grasmat te creëren die specifiek voldoet aan bepaalde omstandigheden of doelen.

• de functie van het gazon: je kan het grasmengsel dat je wil gebruiken, afstemmen op welke rol je gazon moet vervullen. Is het vooral om naar te kijken of gaan de kinderen er veel op voetballen? Voor die tweede situatie bestaan er mengsels met een robuustere samenstelling.
• het bodemtype: een zandgrond vereist dieperwortelende grassen, terwijl dat bij kleigronden net niet het geval is. Welke bodemsamenstelling je hebt, bepaalt dus ook het gewenste graszaadmengsel.
• de vochtigheid van de bodem: bepaalde grasmengsels gedijen beter in natte gebieden dan andere gazonmengsels.
• het klimaat: bepaalde grasmengsels zijn beter bestand tegen droogte of kou dan andere graszaadmengsels.
• het onderhoudsniveau: voor gazons die vaak gemaaid en bemest worden, kun je soorten kiezen die intensieve verzorging verdragen. Voor minder intensief beheer zijn langzaam groeiende en onderhoudsarme mengsels.

Gazonmengsels volgens functie

Los van de andere keuzefactoren die we hierboven opsomden, wordt de opdeling tussen de verschillende soorten grasmengsels hoofdzakelijk gemaakt op basis van de functie van het gazon. Dat komt neer op de volgende soorten:

Siergazon

Als je een decoratieve grasmat wilt waarop geen intens beloop is voorzien, kies dan voor een siergazonmengsel met vooral fijne grassoorten die er mooi en dicht uitzien. Siergazonmengsels groeien dikwijls langzamer, kan je korter maaien en zijn meestal intensiever in onderhoud en bemesting.

• 50% roodzwenkgras
• 50% veldbeemdgras

Speel-sportgazon

Een speel-sportgazon is de meest voorkomende samenstelling. Een dergelijk mengsel is ideaal voor gras dat bestand moet zijn tegen intensief gebruik. Dergelijke mengsels zijn ontwikkeld om te kunnen gedijen op sport- en speelvelden en herstelt zich makkelijk na schade.

• 40% uit robuuste grassoorten zoals Engels raaigras (Lolium perenne)
• 40% roodzwenkgras (met uitlopers)
• 20% veldbeemdgras

Sier-speelgazon

Een sier-speelgazonmengsel combineert eigenschappen van bovenstaande mengsels, voor een veelzijdige grasmat die esthetisch aantrekkelijk is én bestand tegen matig intensief gebruik.

• 20% Engels raaigras
• 10% veldbeemdgras
• 60% roodzwenkgras

Schaduwgazon

Zoals de naam al doet vermoeden, is een schaduwgazon het meest geschikt voor schaduwrijke plekken, zoals onder grote bomen. Uiteraard heeft een dergelijke samenstelling wel zon nodig, maar vier uur per dag is meestal al genoeg om goed te kunnen groeien. Wat wel meer nodig is dan bij gazons op basis van andere mengsels, is onderhoud tegen mosvorming. Een schaduwgazon mag ook niet te kort gemaaid worden.

• Een samenstelling van schaduwtolerante grassoorten zoals bosbeemdgras, veldbeemdgras en roodwenkgras

 

Vaakst voorkomende graszaden

Om de eerder genoemde gazontypes samen te stellen, heb je vaak verschillende soorten graszaden nodig. We hebben de courantste reeds vermeld, maar het kan handig zijn om de eigenschappen van de graszaden zelf nog eens onder de loep te nemen.

Engels raaigras

Engels raaigras (Lolium perenne) is een sterke, veelzijdige grassoort die bekend staat om zijn snelle kieming (7 tot 10 dagen) en hoog herstellend vermogen. Daarom wordt deze grassoort vaak toegepast bij speel- en sportgazons. Engels raaigras groeit goed in gematigde klimaten, prefereert zonnige locaties maar tolereert lichte schaduw, en is geschikt voor diverse bodemsoorten, mits goed doorlatend en vruchtbaar.

Engels raaigras heeft regelmatig maaien, bemesting en voldoende water nodig. Dankzij de diepe beworteling is het ook een relatief droogte- en stressbestendige grassoort.

Veldbeemdgras

Veldbeemdgras (Poa pratensis) is een meerjarige grassoort die bekend staat om zijn duurzaamheid en vermogen om een dichte, veerkrachtige grasmat te vormen. Het heeft een trage kieming (14-30 dagen), maar ontwikkelt ondergrondse uitlopers en diepe wortels, waardoor het geschikt is voor droge omstandigheden en intensief gebruik. Bij langdurige droogte kan veldbeemdgras echter een deel van zijn bovengrondse groei opgeven om te overleven, wat kan leiden tot een minder dichte en groene grasmat.

Veldbeemdgras is goed bestand tegen kou en matige schaduw. Het vereist vruchtbare, goed doorlatende grond en regelmatige bemesting om gezond te blijven.

Roodzwenkgras

Roodzwenkgras (Festuca rubra) is een fijne, lichte grassoort die bekend staat om zijn sierlijke uitstraling en aanpassingsvermogen. Roodzwenkgras kiemt matig snel (7-14 dagen) en groeit relatief langzaam, wat resulteert in minder frequent maaien. Het is onderhoudsarm en groeit goed op voedselarme bodems, maar presteert beter met regelmatige bemesting.

Roodzwenkgras is geschikt voor gazons met lage onderhoudsvereisten, maar door zijn matige slijtvastheid minder geschikt voor intensief gebruik. Er zijn hier drie subsoorten: één zonder uitlopers, één met fijne uitlopers en één met forse uitlopers.

Bosbeemdgras

Bosbeemdgras (Poa nemoralis) is een schaduwminnende grassoort die het goed doet op plekken met weinig zonlicht, zoals onder bomen of in dichtbeboste tuinen. Het heeft een fijne, zachte structuur en een lichtgroene kleur. De soort groeit goed armere bodems en heeft een matig trage vestigingstijd.

Hoewel het minder bestand is tegen intensieve betreding, is het ideaal voor schaduwgazons of siergazons die weinig worden belast. Bosbeemdgras vereist relatief weinig onderhoud, maar groeit langzaam, waardoor maaien minder frequent nodig is. 

 

Handig om te weten

Hedendaagse rassen zijn gecultiveerd om trager te groeien, zodat je het gazon minder snel moet maaien. Ook op mineraalopname is er geselecteerd, zodat grasplantjes efficiënter hun voeding opnemen en er dus minder bemesting nodig is. Om in te spelen op het grillige weer, zijn de grastypes ook resistenter tegen droogtes.

Grassoorten voor droogteresistente tuinen

Voor droogte- en hitteresistente tuinen worden grassoorten gebruikt die diep wortelen, goed bestand zijn tegen beperkte waterbeschikbaarheid en extreme temperaturen. Water slaan ze beter op, ze beschikken dan ook vaak over een breder grasblad. Daarnaast hebben de grassen in een dergelijk mengsel een lagere bemestingsbehoefte.  

Naast roodzwenkgras en droogtetolerante varianten van Engels raaigras, wordt er in dergelijke mengsels ook met de volgende grassoorten gewerkt:

• hard zwenkgras: een robuuste grassoort met een stijve, fijne bladstructuur en langzame groei, waardoor je minder moet maaien. Deze soort doet het goed op zandige of schrale bodems en heeft minimale bemesting nodig.
• rietzwenkgras: deze soort is in opmars vanwege zijn droogtetolerante eigenschappen. Het kan goed overleven in warme, droge periodes dankzij de lange wortels en heeft een goed herstelvermogen.
• schapengras: dit type gras heeft een fijne bladstructuur en groeit goed op arme, droge bodems. Het is een van de meest onderhoudsarme grassoorten en heeft een hoge weerstand tegen hitte en droogte. 
• Bermudagras: deze soort heeft een breder grasblad, gedijt goed bij hoge temperaturen en heeft weinig water nodig. Het herstelt snel van betreding en vormt een dichte grasmat. Deze grassoort is echter gevoelig voor kou, waardoor het minder geschikt is in gematigde of koude klimaten.

Herstelgazonmengsels

Moet je kale plekken aanpakken in je gazon? Dan kan je gebruikmaken van een herstelmengsel dat specifiek bedoeld is om kale en uitgedunde plekken in je gazon snel te herstellen. Dergelijke mengsels bevat de gebruikelijke grassoorten die sowieso al een relatief snelle kieming, een sterke groei en herstellend vermogen kennen (Engels raaigras, roodzwenkgras, veldbeemdgras). 

Wat zit er in graszoden?

95% van de grasmattenmarkt (lees: graszoden) bestaat uit recreatiezoden. In deze grasmatten worden dezelfde zaden verwerkt als bij gras dat wordt ingezaaid. Veelal is dat een equivalent van sier-speelgazon met de gekende "big three" (roodzwenkgras, veldbeemdgras, Engels raaigras). Grasmatten vragen een grote zorg gezien de plant geoogst wordt en op een andere grond terechtkomt waar tevens de windrichting veranderd kan zijn.

Bepalend voor de levensduur van de grasmat is de inworteling in de ondergrond. Gebruik bij de aanleg daarom een fosforrijke meststof. Voldoende beregenen zorgt ervoor dat de matten niet gaan inkrimpen. Eens ze zijn gekrompen is het heel moeilijk om alsnog een topgazon af te leveren.