Nieuwe afvalvrije, hoogwaardige toepassingen voor vlaszaad
Het FLAXIT-project (High-value products from flaxseed through innovative biocatalytic technologies) is officieel afgerond, een grote stap vooruit in de duurzame valorisatie van vlaszaad. Het project, dat begin 2023 van start ging en gefinancierd werd door het FWO, bracht VITO, ILVO, KdG en de Universiteit Antwerpen samen met één doel: het volledige potentieel van vlaszaad benutten via een zero-waste bioraffinage-aanpak.
De kracht van vlaszaad benutten
Vlaszaad is een veelbelovende grondstof, waarvan de bijproducten in België en Europa tot nu toe onderbenut blijven. Het stond centraal in het FLAXIT-onderzoek. In de afgelopen twee jaar leverde het project baanbrekende resultaten op in verschillende domeinen:
- Agronomische inzichten voor landbouwers
Uitgebreide veldproeven met 51 vlassoorten leverden waardevolle data op over oliegehalte, vezelopbrengst en oogstlogistiek. Deze inzichten zijn essentieel voor lokale landbouwers om de teelt te optimaliseren en toekomstige toeleveringsketens te versterken. - Groene chemie voor hoogwaardige ingrediënten
Onderzoekers bekeken verschillende methodes om olie uit vlaszaad te winnen en de invloed daarvan op opbrengst en kwaliteit. Er werden groene, oplosmiddelvrije enzymatische processen ontwikkeld om de gewonnen vlaszaadolie om te zetten in producten voor diverse toepassingen. Tegelijkertijd werd de microbiële omzetting van vlaszaadolie naar lange-keten dicarbonzuren onderzocht, wat de weg opent naar biogebaseerde bouwstenen. - Plantaardige eiwitten voor de voeding van de toekomst
Het project slaagde erin om eiwitconcentraten te produceren uit ontvet vlaszaadperskoek. Deze eiwitten presteerden uitstekend in hoogvochtige extrusieproeven, wat hun potentieel aantoont als clean label-ingrediënt voor plantaardige vleesvervangers en andere vegetarische of veganistische voedingsmiddelen. - Veiligheid en functionaliteit waarborgen
Er werd uitgebreid getest op voedselveiligheid en functionele eigenschappen. De resultaten bevestigen het potentieel van vlaszaadeiwit en eiwithydrolysaten als techno-functionele ingrediënten voor vegetarische en veganistische producten.
Een springplank voor innovatie en samenwerking
Wat begon als een niche-onderzoeksproject, is uitgegroeid tot een levendig platform voor innovatie. Het FLAXIT-project heeft al geleid tot nieuwe onderzoekssamenwerkingen, industriële partnerschappen en vervolgprojecten op Europees niveau. Zo wordt de rol van vlaszaad in de bio-economie verder versterkt en draagt het project bij aan de doelstellingen van de Europese Green Deal.
Bron: VITO
