VUB stelt circulaire bouwhubs voor in Barcelona en Brussel
RECONSTRUCT wil 80 procent herbruikbare of recycleerbare componenten in bouwsector
De Europese bouwsector staat voor een fundamentele transitie. Enerzijds is er de dringende nood om de CO2-uitstoot drastisch te verminderen, anderzijds vereist de uitputting van grondstoffen een duurzamer gebruik van materialen. Het Horizon Europe-project RECONSTRUCT biedt een antwoord op beide uitdagingen. Met steun van de Europese Unie werken 14 partners uit vijf EU-landen en het VK samen aan een innovatieve aanpak die de bouwsector circulair, digitaal en toekomstbestendig moet maken.
Van theorie naar praktijk: internationale kick-offmomenten
De officiële start van RECONSTRUCT wordt kracht bijgezet met twee events: het eerste vond plaats op 23 mei in Barcelona bij IteC, de Spaanse projectpartner. Het tweede evenement gaat door op 6 juni in Brussel. De evenementen dienen als katalysator om de doelstellingen, tools en regionale verankering breed bekend te maken.
Ambitieuze doelstellingen voor een duurzame toekomst
RECONSTRUCT loopt van 2023 tot 2027 en hanteert duidelijke en meetbare doelstellingen:
- 50% minder gebruik van nieuwe materialen
- 80% herbruikbare of recycleerbare bouwcomponenten
- Gebruik van nagenoeg uitsluitend lokaal beschikbare grondstoffen
- 0% bouw- en sloopafval naar de stortplaats
“Het klassieke lineaire model van bouwen en slopen is economisch inefficiënt en ecologisch onhoudbaar”, zegt Laura Reus, coördinator van de RECONSTRUCT-hubs. “Wij zoeken manieren om die cyclus te doorbreken, met concrete tools die voor elke schakel in de bouwketen toepasbaar zijn.”
Lokale hubs als motor voor verandering
Een belangrijk onderdeel van RECONSTRUCT zijn de regionale Circular Construction Hubs in Barcelona en Brussel. Deze hubs brengen lokale actoren samen — van ontwerpers en aannemers tot beleidsmakers en materiaalproducenten — om kennis uit te wisselen en digitale toepassingen te testen. De focus ligt in eerste instantie op het materiaal beton, dat traditioneel als wegwerpproduct wordt behandeld.
Jeroen Poppe van de vakgroep Architectural Engineering aan de VUB benadrukt: “We moeten stoppen met beton te beschouwen als een wegwerpproduct. We willen het herdenkbaar, herbruikbaar en herleidbaar maken. Behalve het materiaal zelf moet ook de constructiewijze van betonnen gebouwen herbekeken worden. De klassieke methode — beton gieten tot één massieve structuur — laat nauwelijks hergebruik toe. RECONSTRUCT wil dat vervangen door prefabmodules die zich gedragen als een bouwpakket: eenvoudig te assembleren én demonteren."
Digitaal fundament: materialenpaspoorten en digitale tweelingen
Naast fysieke bouwoplossingen investeert het project ook in digitale tools zoals:
- Materialenpaspoorten
- BIM-modellen
- Digitale tweelingen
Deze technologieën volgen grondstoffen doorheen de volledige levenscyclus van een gebouw, met als doel betere traceerbaarheid, efficiënt afvalbeheer en een gesloten circulaire materiaalstroom.
Pilootprojecten in België en Spanje
Zowel in Barcelona als op de site van het Green Energy Park in Zellik (België) verrijst binnenkort een volledig recycleerbaar gebouw. “De bouwaanvragen zijn al ingediend”, aldus Poppe. “Een Nederlandse partner is momenteel bezig met de productie van de bouwpanelen.”
Ilse Van den Borre (Green Energy Park) vat het treffend samen: “We kunnen pas echt circulair bouwen als alle partijen inzicht krijgen in hun rol, hun data en hun impact. RECONSTRUCT biedt daarvoor de tools.”
Europese samenwerking, lokale verankering
De kracht van RECONSTRUCT ligt in de combinatie van lokale inbedding en Europese samenwerking. Door pilootprojecten te koppelen aan digitale workflows en gestandaardiseerde formats, streeft het project naar een schaalbare aanpak die ook elders in Europa toegepast kan worden.
RECONSTRUCT positioneert zich als een voortrekker in de overgang naar een circulaire, data-gedreven bouwsector, waarin verspilling vermeden wordt en samenwerking centraal staat.
