Geef gehoor aan uw gehoor

Voorkom blijvende schade met de juiste bescherming

Geluid is een onzichtbare, maar potentieel schadelijke vijand die ons dagelijks omringt, vooral in professionele omgevingen. In sectoren zoals de bouw en de industrie, waar het geluidsniveau regelmatig boven de 85 dB ligt, is het van cruciaal belang om te voorzien in adequate gehoorbescherming. We zetten alles even op een rijtje.

Onzichtbare vijand

Geluid kan in verschillende vormen voorkomen en de schade die het veroorzaakt, hangt af van de intensiteit (dB-niveau), de duur van de blootstelling en het type geluid. In omgevingen waar het geluidsniveau boven de 85 dB ligt, is het essentieel om gehoorbescherming te dragen. Sectoren zoals de bouw en industrie, waar zware machines worden gebruikt, lopen een verhoogd risico op gehoorschade. Het gebruik van de juiste beschermingsmiddelen is cruciaal, omdat gehoorschade doorgaans onomkeerbaar is.

Gehoorschade kan zich op verschillende manieren manifesteren. Tijdelijk gehoorverlies kan optreden na blootstelling aan luid geluid, met herstel binnen enkele uren of dagen. Permanent gehoorverlies is blijvend en kan ontstaan door langdurige blootstelling aan geluid boven de 85 dB, wat leidt tot onherstelbare schade aan de haarcellen in het binnenoor. Tinnitus, een constante piep of zoem in de oren, kan ook voortkomen uit blootstelling aan hard geluid, en kan tijdelijk of permanent zijn. Hyperacusis, overgevoeligheid voor normale geluiden, kan zich uiten in pijn of irritatie bij alledaagse geluidsprikkels.

ELKE DECIBEL TELT
80 dB(A) – Voorzorgsmaatregelen
Bij een geluidsniveau van 80 dB(A) moet de werkgever gehoorbeschermingsmiddelen beschikbaar stellen. Werknemers moeten geïnformeerd en getraind worden over de risico’s van geluid en het gebruik van gehoorbescherming. Gezondheidstoezicht is noodzakelijk om gehoorschade te monitoren.

85 dB(A) – Verplichte gehoorbescherming
Bij 85 dB(A) is de werkgever verplicht extra maatregelen te nemen, zoals het verplicht stellen van gehoorbescherming en het markeren van gevarenzones. Tevens moeten er maatregelen worden genomen om het geluidsniveau te verlagen, met voortdurende aandacht voor opleiding en gezondheidstoezicht.

87 dB(A) – Maximale blootstellingsgrens
De maximale toegestane blootstelling aan geluid is 87 dB(A), rekening houdend met gehoorbescherming. Deze grens mag niet worden overschreden. Indien dat wel gebeurt, moet de werkgever direct actie ondernemen om het geluidsniveau te verlagen en de oorzaak van de overschrijding onderzoeken, met aanpassing van preventie- en beschermingsmaatregelen om herhaling te voorkomen.

Soorten gehoorbescherming

Gelukkig zijn er verschillende types gehoorbescherming beschikbaar, elk met unieke eigenschappen en voor- en nadelen, afhankelijk van de specifieke situatie en behoeften van de gebruiker. 

Oordopjes

Als een populaire vorm van gehoorbescherming zijn oordopjes vooral geschikt voor incidenteel gebruik in omgevingen met matige geluidsniveaus. Deze kleine, draagbare optie is ideaal voor gebruikers die af en toe bescherming nodig hebben. Wegwerpoordopjes, meestal gemaakt van schuim, bieden een aanzienlijke geluidsreductie (meestal 20-35 dB, soms zelf meer) en zijn relatief goedkoop, maar minder duurzaam door hun eenmalige gebruik. Voor een langere levensduur zijn er ook herbruikbare oordopjes van materialen zoals siliconen.

Oordopjes beschermen effectief tegen schadelijke geluiden, maar hebben als nadeel dat ze ook spraak en omgevingsgeluiden dempen, wat de communicatie kan bemoeilijken. Bovendien kan langdurig gebruik ongemakkelijk zijn voor sommige gebruikers, omdat oordopjes strak in de gehoorgang moeten zitten. Dit maakt ze minder geschikt voor dagelijks gebruik in veeleisende omstandigheden.

Gehoorkappen

Een andere optie voor gehoorbescherming zijn gehoorkappen, die vaak robuustere bescherming bieden in luidruchtige omgevingen. Ze omhullen het oor volledig en geven geen druk op de gehoorgang, wat ze comfortabel maakt voor langdurig gebruik. Met een geluidsreductie tot 30 dB en een herbruikbaar ontwerp dragen gehoorkappen bij aan duurzaamheid. Voor extra bescherming tegen lawaai zijn sommige gehoorkappen voorzien van actieve ruisonderdrukking, een technologie die omgevingsgeluiden effectief neutraliseert.

Ondanks de voordelen kunnen gehoorkappen in warme of vochtige omstandigheden minder prettig zijn, doordat er warmte en zweet rond de oren kan ophopen. Verder kunnen gehoorkappen lastig te combineren zijn met andere beschermingsmiddelen, zoals helmen of veiligheidsbrillen. Hoewel de aanschafprijs vaak hoger is dan die van oordopjes, leveren gehoorkappen op de lange termijn meer comfort en gebruiksgemak.

Met actieve ruisonderdrukking filtert men storende achtergrondgeluiden in realtime weg

Het oor wil ook wat

De ontwikkelingen in gehoorbescherming volgen snel op elkaar, met technologische hoogstandjes die niet alleen gehoorschade voorkomen, maar ook zorgen voor optimaal comfort en verbeterde communicatie voor gebruikers.

Actieve ruisonderdrukking

Met actieve ruisonderdrukking filtert men storende achtergrondgeluiden in realtime weg, terwijl belangrijke geluiden zoals spraak en waarschuwingssignalen duidelijk hoorbaar blijven. Dit stelt gebruikers in staat om in rumoerige omgevingen goed beschermd te blijven zonder hun oplettendheid te verliezen. Voor werksituaties waarin veiligheid en communicatie vooropstaan, biedt deze technologie een waardevolle ondersteuning.

Steeds meer gedigitaliseerd

Er is een toename in het gebruik van digitale gehoorbescherming met geïntegreerde microfoons en Bluetooth. Dit maakt handsfree communicatie mogelijk, wat ideaal is voor professionals in de bouw en industrie, waar duidelijke communicatie essentieel is. Digitale systemen kunnen via apps en sensoren worden bediend, zodat gebruikers eenvoudig instellingen zoals geluidsniveau en blootstellingsduur kunnen monitoren. Bovendien slaan deze slimme systemen gegevens over geluidsblootstelling op, zodat ze gebruikers gericht kunnen adviseren over optimaal gebruik.

Op maat gemaakte oordoppen

Op maat gemaakte oordoppen zijn bijzonder geschikt voor langdurig gebruik, omdat ze specifiek zijn ontworpen om de unieke anatomie van de oren van de gebruiker optimaal te ondersteunen. Deze nauwkeurige afstemming resulteert in een uitstekende pasvorm en een langere levensduur, hoewel ze doorgaans in een hogere prijsklasse vallen. Voor een goede hygiëne is het essentieel om ze regelmatig te reinigen, en bij onjuist gebruik kunnen ze beschadigen.

Bepaalde modellen op maat gemaakte oordoppen zijn uitgerust met geavanceerde filters die schadelijke geluiden effectief dempen, terwijl ze spraak en andere omgevingsgeluiden helder doorlaten. Dit verbetert de communicatie aanzienlijk. Dankzij de vooruitgang in 3D-technologie kunnen deze oordoppen nu sneller en met een hogere precisie worden vervaardigd. Sommige modellen combineren passieve en actieve technologieën, waardoor ze geluidsfiltering bij lagere niveaus bieden en actieve demping bij plotselinge, luide geluiden.

Wat houdt de wetgeving in?

In het kader van gehoorbescherming zijn er twee belangrijke wettelijke kaders: de PBM-productwetgeving en de Codex over het welzijn op het werk. Gehoorbescherming, als onderdeel van persoonlijke beschermingsmiddelen, moet voldoen aan de PBM-productwetgeving en van hoge kwaliteit zijn.

De Codex bevat grenswaarden voor geluidsniveaus en risicovolle beroepen. Werkgevers zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren van risicoanalyses, het optimaliseren van de werkomgeving en het aanschaffen van de juiste beschermingsmiddelen.

Volgens de EU-richtlijn voor fysieke agentia (geluid) moeten werkgevers gehoorbescherming verstrekken bij geluidsniveaus boven de 85 dB. Deze PBM's moeten voldoen aan de EN 352-norm, die eisen stelt aan de kwaliteit en functionaliteit van oordopjes en gehoorkappen.

Met medewerking van 3M Safety, Cortina (Safety Jogger), Delta Plus, Prosafco, Rox, Uvex Safety en Zekler