Zo maak je zelf een zaagslede
In alle veiligheid hout op maat zagen met een tafelzaagmachine? Als hulpstuk kan je daarvoor ook een compacte zaagslede maken. De zaagslede moet heen en weer kunnen schuiven op de tafelzaagmachine. Waar de geleiders van de tafelzaagmachine normaal als hulpstuk dienen om je werkstuk tegenaan te duwen, zitten gleuven. Die uitsparingen gebruik je om de basis van de zaagslede te laten schuiven via latten.
Afkorten
Dé basis van een tafel-zaagmachine is dat je er houten werkstukken mee gaat afkorten. Hoe langer de lat of plank, hoe meer je die moet kunnen ondersteunen. Deze zaagslede is daarom voorzien van stootblokken, waartegen je het hout stevig kan opduwen: in het rail-systeem zitten verschuif-bare blokken die je op elke gewenste maat kan instellen. Hun posities zet je vast met een simpele vleugelmoer. Korte stukjes in serie zagen gaat zo ook vlot vooruit!
In verstek zagen
Het is een extra troef als je met een tafelzaagmachine in verstek kan zagen. Een verstekhulpstuk lost dit op. Het is makkelijk te bevestigen – of los te koppelen – van de basisplaat met behulp van deuvels.
Veiligheid
Het is steeds gevaarlijk als je handen dicht bij een werkend zaagblad komen te zitten. Gebruik dus altijd een zaaghulp! De zaagslede is alleszins uitgerust met twee veiligheidsmechanismen. Bovenaan op het zaagblad komt een plexiplaat. Rondvliegende brokjes, of erger, een werkstuk dat terugkaatst, krijgen zo nooit de kans om je te raken. De plaat is doorzichtig, waardoor je steeds zicht hebt op je werk, terwijl het plexi ook stevig is. Metalen klembeugels fixeren dan je werkstuk, zodra je minimaal moet zagen langs het zaagblad.
Schuifbare basis
De zaagslede schuift heen en weer over de tafelzaag-machine. Het zit simpel in elkaar: een basisplaat ter grootte van het tafelblad. Aan die basisplaat zitten onderaan twee houten latten die schuiven in de inkepingen van de machine waar normaal de zaag-geleiders zitten. Verzink de schroefkoppen voldoende bij montage en zorg dat de latten voldoende speling hebben om telkens vlot te schuiven.
Basisplaat uitwerken
In de basisplaat zaag je pal in het midden een groef uit. Dit louter om de zaagslede te laten passeren langs het zaagblad. Aan weerszijden komt er nog een inkeping voor de klemhulpstukken. Teken elke groef met de winkelhaak af, zodat je perfect haaks ten opzichte van het zaagblad uitkomt!
Bovenfrees
Met de bovenfrees maak je vervolgens de uitsparingen. Aangezien de klemmen met een bout verankerd zitten, zaag je zó uit dat de boutkop erin valt. Eenmaal diep uitfrezen, en daarna met een dikkere freesstift wat minder diep uitfrezen dus. Aan de uiteinden van de groeven boor je nog wat extra uit, zodat de bout makkelijk in de uitsparing past.
Opstaande randen
De slede is uitgerust met opstaande randen: ze moeten hoog genoeg zijn, zodat de beschermingskap met voldoende speling uitkomt boven het zaagblad. Om die hoogte te bekomen, zijn er twee balkjes gebruikt: gebruik eventueel resthout.
De opstaande rand is even breed als die van de basisplaat. Om er een goed in de hand liggende greep van te maken, kort je de zijkanten van het bovenste balkje nog wat schuin af.
Montage
Monteer de randen haaks. Pak er dus een winkelhaak bij. De montage met schroeven is klassiek: eerst ga je voorboren, daarna lijm je in en schroef je uiteindelijk definitief vast. Voorboren doe je met een diameter die kleiner is dan de diameter van de schroef. Schroef het onderste balkje wel vast langs onder. Draai de basisplaat eventueel om, dat schroeft makkelijker.
Zichtbare handgreep
In het midden van de handgreep komt nog een hulpblokje. Dat dient als extra buffer tegen het zaagblad; mocht je de slede te vér duwen, zou je de handgreep ook beginnen te zagen. Om dit visueel te versterken, sprayen we het vastgeschroefde blokje nog in een opvallende kleur. Door wat schuine markeringen erop te tekenen, is het geheel extra zichtbaar.
Verschuifbare stootblokken
Aan de zaagslede kan je later via twee hulpblokken een werkstuk in positie houden. De afstand is telkens regelbaar met behulp van een rail, komende van een gewone gordijnrail.
De blokjes schuiven door de rail met behulp van een bout die erin verzonken zit. Een stootblok vastmaken of losdraaien doe je dan telkens met behulp van de bijhorende vleugelmoer.
Railsysteem
De rail bevestig je in een van de opstaande randen. Haal er uiteraard eerst de eindstop en alle bijhorende gordijnhaakjes uit. Demonteer een opstaande rand. Dat werkt vlotter. Ga na wat de breedte en diepte van de rail zijn, en teken af op het hout.
Kort de rail ondertussen al op maat af. De groef zélf maak je het vlugst met de zaag: monteer het zaagblad zó dat enkele tanden boven het werkvlak uitzitten en er tegelijkertijd voldoende hout wordt weggewerkt. Passeer een aantal maal met de zaag tot de rail vlot in de groef past.
Maak enkele boorgaten in de rail met een metaalboor en schroef daarna vast in de opstaande rand. Heb je de opstaande rand eraf gehaald om makkelijker te werken? Dan kan je hem nu definitief verlijmen en vastschroeven aan de basisplaat.
Monteren
Nu zijn de stootblokken aan de beurt: zaag enkele vierkanten uit. Hou ze in positie tegen de rail en teken af waar de bout komt te zitten. Verleng deze positie naar het center van het blokje en boor uit conform de diameter van de bout. Boor uit met een houtboor. Nu hoef je de bout alleen nog maar in het blokje te duwen en in de rail te schuiven. Plaats er nog de vleugelmoer op.
Klemhulpstuk
Het klemhulpstuk dat we maken, is vooral handig bij het zagen in de lengterichting van kleine werkstukken. Je handen komen dan wel erg dicht bij het zaagblad, maar dankzij de metalen klemmen komen je handen er helemaal niet aan te pas. Je gebruikt de klemmen door ze vast te zetten met een bout en bijhorende vleugelmoer. De klem is dan telkens verschuifbaar via de zijdelings uitgefreesde groeven naast het zaagblad.
Positie bepalen
Ook de klemmen bevestig je met een bout. Leg de metalen plaatjes haaks naast het zaagblad en teken af waar de bout in de groef komt te zitten. Positioneer zeer zorgvuldig opdat het metaal niet tegen het zaagblad komt te zitten. Voorzie dus zeker een aantal millimeters marge.
Positie bout uitboren
Boor het gat uit met een metaalboor. Gebruik uiteraard een boor met een diameter gelijk aan die van de bout. Het boren kan, afhankelijk van de dikte van het metaal, een tijdje duren: om oververhitting van de boor te vermijden, kan je er wat olie bij doen. Vijl nadien de bramen ook nog netjes weg.
Metaal buigen
De klemmen krijgen nog een buiging mee, zodat ze automatisch al een neerwaartse druk op het te klemmen object uitoefenen. Fixeer het metaal stevig vast en bewerk het metaal met een moker. Tracht de buiging zo goed mogelijk na te bootsen bij het tweede plaatje. Bevestig de plaatjes nadien in de groeven met een bout.
Verstekhulpstuk
Nog een functie om te creëren: het zagen in verstek van werkstukken. Gebruik alleszins een plaat multiplex waarvan je zeker nog de fabriekszijden met haakse hoeken hebt.
Driehoek
Begin met een winkelhaak te leggen tegen de opstaande rand. Vanuit de haakse hoek leg je een plooimeter tot aan de zaaggroef. Zo meet je een gelijkbenige driehoek af waarvan de zijden in vijfenveertig graden staan.
Meet ook nog eens de loodrechte basis af vanaf de top tot aan de opstaande rand. Gebruik deze maten om over te zetten op het multiplex. Zaag de driehoek nauwkeurig uit.
Afwerking
Aan de driehoek komen nog opstaande randen. Zaag ze uit en nagel ze vast. Vergeet ook de houtlijm niet aan te brengen. Bekleed de top van de driehoek met extra hout ter versteviging én ter bescherming van het doorkomende zaagblad tijdens het zagen zelf.
Losse deuvelmontage
Het paneel moet vastzitten om ermee te kunnen werken, maar je moet het kunnen verwijderen als je niet in verstek wil zagen. Dat lossen we op met deuvels. Boor een gat uit waarbij je de onderste plaat een voorlopige markering geeft.
Boor ze daarna pas dieper uit, maar niet volledig door het hout uiteraard. De deuvel moet zich gewoon kunnen verankeren in de platen. Op die manier kan je simpel het hulpstuk los- én vastklikken op de basisplaat van de zaagslede.