Zo richt je zelf je machinekast in

In een eerder artikel toonden we al hoe je een machinekast op maat van jouw materiaal en atelier kan bouwen. Hieronder kan je lezen hoe je die kast nu verder inricht. In dit geval werd een verrijdbare werktafel voorzien om de machines uit de kast ook makkelijk te kunnen gebruiken. 

De machinekast uit deel 1 bestaat uit multiplexplaten in combinatie met een massief houten latwerk, wat zorgt voor een stevig geheel. Daarna werden de lades in elkaar gestoken. Om de machines uit de kast gemakkelijk te kunnen gebruiken, kun je nu nog een verrijdbare werktafel voorzien. 

 

VERRIJDBARE WERKTAFEL

De opbouw gebeurt volgens hetzelfde principe als de kast. Je vertrekt van je op maat gemaakte onderdelen om alles in elkaar te steken. 

Ook hier gebruik je best paringstekens om de ideale positie van de hoeklatten te markeren. Bij de verticale staanders gebruik je hiervoor het teken dat lijkt op een drie.

Zorg er opnieuw voor dat de mooie zijden van je latten aan de buitenkant zitten. Voor horizontale regels hanteer je het driehoekig paringsteken om de combinatie aan te duiden. Daarna kun je overgaan tot het bevestigen van het verstevigend latwerk op je zijpanelen. Eens de boven- en onderlat gemonteerd zijn, kun je de hoeklatten voorzien.

De kar zal een hoogte hebben van 85 à 90 cm – ideaal als werkbladhoogte – wat beduidend minder hoog is dan onze kast. Doordat het gaat om kleinere panelen, is een sponning hier niet nodig voor een stevig resultaat. Het volstaat om de hoeklatten met de boven- en onderregels te verbinden via een deuvelverbinding. De plaat zelf zal dan nog extra geklemd worden eens de bodem- en plafondplaat gemonteerd zijn.

Het maken van de deuvelverbinding doe je opnieuw met je hulpstuk zodat je de openingen op de correcte posities inboort. Voorzie de verbinding van wat houtlijm en klop aan tot beide delen mooi op elkaar aansluiten.

achterwand

Als je de twee zijpanelen van een verstevigend massief frame voorzien hebt, kun je overgaan tot de montage van de achterwand. Monteer er opnieuw een boven- en onderlat op en bevestig dit met een man-vrouw deuvelverbinding aan de hoeklatten van je zijwanden. Net als bij de grote kast zal ook hier de voorzijde open zijn.

Omdat er behoorlijk wat gewicht op de werktafel kan komen te staan, gebruik je hier beter dikkere planken om de opening boven- en onderaan de voorzijde te overbruggen. In de machinekast is dit niet nodig en wil je ook zoveel mogelijk ruimte kunnen benutten.

Meet de afstand tussen de zijpanelen om de latten op maat te kunnen maken. Let erop dat je dit opmeet ter hoogte van de achterwand, want aan de voorzijde kunnen de panelen nu nog wat te veel openstaan! Op die manier zal je zeker een haaks resultaat bekomen.

Doordat het gaat om een stevigere plank van 10 cm breed, kun je de verbinding hier best ook met deuvels maken. In tegenstelling tot bij de machinekast, komen er bij deze verrijdbare werktafel geen sponning of schroeven te pas aan de opbouw. Er zit dus voorlopig nog meer beweging in het corpus. Daarom is het in dit geval wel nodig het geheel te klemmen, zodat de lijm zijn werk zal doen en de deuvelverbindingen hun optimale sterkte kunnen bereiken. Een spanband met hoekprofielen is hier ideaal voor.

Tijdens het klemmen kun je meteen zorgen voor een extra controle van de haaksheid van je corpus. Gebruik een winkelhaak of hulpstuk om de rechte binnenhoek vast te leggen, voor je de band strak aanspant. Op die manier zullen alle koppelingen in een correcte rechte hoek aandrogen. De haaksheid is hier heel belangrijk omdat je lades over je werktafel moeten passen.

boven- en onderplaat bevestigen

In de doe-het-zelfzaak werd de bodemplaat van de werktafel al op maat gezaagd. Pas die nu af op je corpus om te zien of de grootte perfect overeenkomt. Is dit het geval, dan kun je het paneel bevestigen op het geraamte.

Teken hiervoor het midden van de onderliggende balk af op de plaat, zodat je mooi in het midden zou vastschroeven.
Boor voor op die lijnen, zodat je vlot kan bevestigen. Hang eerst één zijde vast en controleer dan goed of de volgende zijde in lijn ligt met je kastje.

De plaat werd perfect haaks voorgezaagd, dus dit dient als extra controlemiddel voor de haaksheid van je kar. Schroef zo zijde per zijde vast aan het onderstel. Het gaat hier om relatief zacht hout, dus is het niet nodig je schroeven te verzinken, want ze zullen automatisch diep genoeg in de plaat dringen. Bij harder hout kan dit wel nodig zijn.

De positie van de onderkant is zo definitief gefixeerd, waardoor je de spanriem kan verplaatsen naar de bovenzijde van je werktafel. Heb je twee spanriemen, dan kun je die uiteraard beide tegelijk gebruiken. Daarna kun je ook het bovenblad op het frame monteren en wordt het geheel ook daar netjes in een rechte hoek vastgezet. Heb je dit alles zorgvuldig gedaan, dan zouden de gemaakte lades perfect over je werkblad moeten passen.

wielen monteren

Draai het kastje om met de onderzijde naar boven en positioneer de wielen aan de vier hoeken. Gebruik je eerder getrokken lijnen om de ideale plaats voor je bevestigingspunten te kennen. Voor de drie buitenste punten, waar er een latstructuur onder zit, kun je lange schroeven gebruiken. Het vierde en middelste punt fixeer je met een kort exemplaar, want daar heb je enkel de multiplexplaat als ondergrond. Schroef die wat schuin in, zodat er minder kans is dat hij zou uitscheuren.

de machinekast inrichten

Om de kastindeling te kunnen optimaliseren, stal je best eerst alle machines uit die je in de kast wil integreren. De kast die wij maakten is 60 cm breed, daar passen alle standaardmachines in. Meet daarna de verschillende machines op. Zo weet je exact hoeveel ruimte je nodig hebt per machine en kun je berekenen waar je de lades kan voorzien.
Er zijn een aantal zaken waarmee je rekening moet houden:

• Plaats indien mogelijk een hoge machine bovenaan in de kast, zo zal die lade op een bereikbare hoogte zitten.
• Hou ook rekening met het gewicht. Zwaardere machines plaats je beter onderaan.
• Wil je meerdere machines op één lade bevestigen, let er dan op dat ze nog makkelijk te hanteren zullen zijn.

Bij het bepalen van je schikking hou je dus met bovenstaande zaken rekening, maar moet je alles natuurlijk ook afpassen ten opzichte van de kasthoogte. Calculeer de hoogtes van de machines in. Maar vergeet niet ook de dikte van je lades mee te rekenen én voorzie wat speling om je lades te kunnen uitheffen. Heb je zo de kastindeling bepaald, dan kun je machines op de lades gaan bevestigen.

 

machines bevestigen

Zet het eerste toestel op de lade en zoek de geschikte positie. Let erop dat het niet uitsteekt ten opzichte van de zijranden van je lade én zorg er ook voor dat het zo veel mogelijk gecentreerd staat, voor de stabiliteit. De meeste machines zijn voorzien van uitsparingen onderaan, zodat ze ook aan de lades bevestigd kunnen worden.

Het eerste toestel schroef je gewoon op het paneel vast. Gebruik wel aangepaste rondellen zodat de schroefkop niet door het bevestigingsgat zou schieten. Op die manier kun je lade per lade gaan voorbereiden.

TIP
Het vastmaken van de machines aan de lades heeft als voordeel dat het toestel niet zou verschuiven bij het uitnemen van de lade. En zo is je lade steeds werkklaar om met machine op je verrijdbare werktafel gezet te worden. Zet je meer dan één toestel op een lade, dan moet je erop letten dat al je toestellen goed toegankelijk blijven en rekening houden dat de opstelling ook verticaal tussen de kast past.

alternatieve montage

Een alternatieve manier voor het bevestigen, is met bouten en moeren. Markeer met een priem de bevestigingspunten op je lade zodat je de gaten kan voorboren. Bouten en moeren zijn aangewezen bij zwaardere machines met grotere bevestigingsgaten, die ook moeilijk toegankelijk zijn met een schroefboormachine. Ook toestellen die meer onderhevig zijn aan trillingen zullen steviger vasthangen met dit type montage.

Boor de gaten volgens de gepaste diameter voor, zodat je de machine dan met bouten kan vastmaken. Gebruik opnieuw rondellen, om te voorkomen dat de moeren in het hout zouden trekken. Bij gelijk welk type bevestiging moet je steeds controleren of die niet te ver uitsteekt aan de onderkant. Dit is waar de latjes in de binnenhoeken van de lades hun extra nut bewijzen. Want dit is de dikte die je ter beschikking hebt om de schroeven of bouten te laten uitsteken, zonder dat die de werktafel zullen raken.

in de kast monteren

Eens al je machines op de beschikbare lades vastgemaakt zijn, kun je alles in de kast zelf gaan monteren. Begin met de onderste lade in de kast te steken. Dit is de gemakkelijkste, want die steunt gewoon op je bodemplaat. Teken dan de positie voor de geleiders van de tweede lade af in de kast, rekening houdend met wat marge ten opzichte van het al geplaatste toestel. Deze speling zal ervoor zorgen dat je niet aan de boven- of onderliggende lade zal haperen bij het uithalen van de machine. Zet deze maat over op beide zijkanten van je kast en maak de geleider op maat.

Zorg voor voldoende dikke latten, zodat de lade die erop rust voldoende steun heeft. Maak de geleider zo lang mogelijk, dus het zal nodig zijn een kleine uitsparing te voorzien ter hoogte van het hoekprofiel van je kast. Teken de dikte van je lat daarna af op de zijwanden, zodat je mooi in het midden ervan de nodige bevestigingspunten kan voorboren.

Voor je vastschroeft, breng je nog houtlijm aan, zodat de montage zeker stevig is. Want de geleiders zullen behoorlijk wat gewicht moeten kunnen dragen.

Ter hoogte van het latwerk kun je van binnen naar buiten schroeven maar aan de zijpanelen werk je van buiten naar binnen toe. Dit is iets minder mooi, maar wel nodig voor de stevigheid, want je moet steeds van een dun materiaal naar een dik materiaal toe vastschroeven. Heb je zo de steunlatten aan weerszijden van de kast bevestigd, kun je er de tweede lade op zetten en controleren of alles vlot uit te halen is. Herhaal dan de procedure voor de schikking van de volgende lade en zijn geleiders.

Als je alles goed uitgerekend hebt vooraf, zou je zo vlot alle machines in je kast moeten kunnen integreren. En ook de ruimte in je mobiele werktafel kun je gebruiken om een toestel in te stockeren. Op die manier is je machinekast operationeel om vlot je machines te kunnen gebruiken in combinatie met je verrijdbare werktafel.

 

handgereedschap ophangen

Om de ruimtebesparing in je atelier naar een hoger niveau te tillen, kan je ook de zijkanten van je machinekast en bijhorende werktafel benutten. Die kun je namelijk perfect gebruiken om handgereedschap netjes weg te bergen.

Stal het materiaal dat je ter beschikking hebt uit en schik het volgens je eigen wensen. Daarna kun je het aan de zijwand van de kast gaan ophangen.

Met een paar haken, ogen en wat reststukjes hout geraak je al een heel eind ver. De multiplexplaten waarmee de kast opgebouwd is, zijn heel makkelijk om bevestigingen in te schroeven. Het is hierbij niet nodig om voor te boren. Markeer enkel met een priem waar je de haak wil monteren, zodat je een aanzet hebt om de schroefdraad er in te kunnen draaien. Let wel op dat je niet té diep indraait, zodat de punt niet uitsteekt aan de binnenzijde van de kast en zo in de weg van je lades zou zitten.

Handzagen of hamers kun je makkelijk ophangen met haakjes. Om je schroevendraaiers te groeperen is een reststukje hout ideaal. Maak uitsparingen waar je de schroevendraaiers in kan steken en bevestig dan het latje simpelweg aan je zijwand.

Hou voldoende ruimte over erboven, zodat je het gereedschap er makkelijk in en uit kan bewegen. Voor sleutels voorzie je een plankje met haken om die netjes volgens grootte aan je kast te kunnen uitstallen. Bij je werktafel kan het handig zijn een stekkerdoos aan de zijkant te monteren. Zo heb je dit steeds op een bereikbare plaats bij de hand om je machine in te pluggen.

Uiteindelijk kun je zo de kast en je werktafel volledig naar eigen smaak en behoeftes inrichten.