Tips voor de inrichting van je kelder
Een kelder is de ideale plek om op te bergen, of het nu is voor voeding, wijn, decoratie of andere zaken. Daarnaast kan je van je kelder ook iets meer, of zeg maar iets compleet anders maken. Denk maar aan een leefruimte, een hobbyruimte of een fitness. Een leefruimte heeft echter andere aandachtspunten dan een voorraadruimte, een wasplaats of een technische ruimte. Lees hier waar je op moet letten.
Algemeen
Vochtwering
Welk idee je ook hebt voor de inrichting van je kelder, het eerste waar je aan moet denken is om ervoor te zorgen dat vocht niets van voorraad, leidingen of toestellen kan aantasten. Door zijn positie onder de grond is een kelder immers een gemakkelijk doelwit voor stijgend grondwater en insijpelend vocht.
Mogelijks is je kelder bij de bouw van de woning reeds langs buiten waterbestendig gemaakt. Als dat niet zo is, dan zal je dat wel merken aan vochtplekken, schimmels of uitbloeiing op de muren of langs de aansluiting tussen muur en plafond of tussen muur en vloer.
Lichte vochtproblemen kan je zelf oplossen met een coating. Zit je met zware beschadigingen aan je muren of is de grondwaterdruk zodanig hoog dat de kelder regelmatig onder water staat? Dan neem je het best een professional onder de arm.
Ventilatie
Vochtproblemen in de kelder kunnen ook het gevolg zijn van een te hoge luchtvochtigheid. Het gaat dan ook traditioneel om een gebrekkig geventileerde ruimte. Indien mogelijk, voorzie je het best roosters in de muren of aan het kelderraam voor de aanvoer van verse lucht. Om vervuilde lucht af te voeren, kan je je kelder integreren in het ventilatiesysteem van je woning.
Is een ventilatiesysteem praktisch of budgettair niet mogelijk, maar wil je toch zoveel mogelijk vocht uit de binnenlucht krijgen? Dan kan je ook een ontvochtiger plaatsen. Afhankelijk van hoeveel plaats je hebt, kan je kiezen voor een mobiel toestel of een wandmodel. Door een constante afvoer van vochtige lucht, kan de binnenlucht dan alvast niet zorgen voor ontwikkeling van schimmels en plekken. Zeker als je van je kelder een hobbyruimte, living, fitness of wijnkelder wil maken, is ventilatie van primordiaal belang.
Kelder als leef- of hobbyruimte
Een fitness, een biljartruimte, een (extra) living, een speelkamer voor de kinderen … Voor een vrijetijdsruimte is de aankleding alvast van groter belang dan voor een opbergplaats.
Keldervloer
Is je betonnen keldervloer vochtbestendig? Dan wil je die voor je hobbyruimte waarschijnlijk een mooiere afwerking geven. Zorg er in elk geval eerst voor dat de betonvloer vlak en egaal is. Bij niveauverschillen van meer dan 3 mm voorzie je een egalisatielaag, waarop je vervolgens een vloerbekleding naar keuze kan leggen, zoals een tegelvloer, een vinyl- of laminaatvloer of een vast tapijt. Eventueel kan je de betonvloer of de egalisatievloer ook beschilderen met een vloerverf.
Wanden: ondergrond en afwerking
Net zoals bij een bovengrondse living, wil je het aangenaam warm kunnen houden in een ondergrondse living. Als je van plan bent om in je kelder te verwarmen, voorzie je voor je de wanden afwerkt het best ook een isolatielaag – uiteraard geldt ook hier: enkel als de muren behandeld zijn tegen vocht.
Als je van je kelder een ware home cinema of een repetitieruimte wil maken, of als de kelder een andere bestemming met veel tjingeltjangel heeft, denk je daarbij meteen ook aan akoestisch isolerende oplossingen, zoals cellulose, kurk of houtvezels.
Hoe je de wanden vervolgens afwerkt, dat hangt volledig af van je eigen wensen en noden. Denk aan (vochtwerend) gipskarton met een verflaagje, of een decoratief wandpaneel ...
Elektriciteit en verlichting
Voor verlichting, een tv, een audiosysteem, een frigo of een diepvries zal je uiteraard ook stroom moeten voorzien. Bij een nieuwbouw waarbij de kelder reeds van meet af aan waterdicht gemaakt is, kan je meteen elektriciteitskabels inwerken.
Voor renovaties is het meer opportuun om de leidingen in opbouw te plaatsen, en te werken met bevestigingsclips of kabelgoten. Zo kan je immers de kabels eventueel loskoppelen van de muur in het geval dat er in de toekomst toch vochtproblemen zouden optreden in de muren. Gebruik ook steeds waterdichte kapjes om schakelaars en stopcontacten af te schermen.
Verder gelden hier dezelfde regels als voor andere elektrische installaties: plan niet meer dan acht enkelvoudige of meervoudige aansluitpunten per kring. Voorzie minstens één lichtpunt en één schakelaar. Richt je je kelder in als leefruimte? Dan zorg je het best voor minimum vijf geaarde stopcontacten.
Wat de verlichting an sich betreft, zorg je in een hobby- of leefruimte voor heldere, indirecte verlichting, bijvoorbeeld met ledstrips. In een home cinema kan het dan weer handig zijn om dimbare verlichting te voorzien.
Kelder als wasruimte
Ga je een kelder inrichten als wasruimte? Dan moet je naast elektriciteit ook wateraan- en afvoer voorzien. In een nieuwbouwsituatie kan je daar meteen rekening mee houden bij het opstellen van je sanitair plan. In een renovatiesituatie kan je een nieuwe aftakking maken of een collector bijplaatsen.
Als je je kelder wil inrichten als wasruimte, overweeg dan ook akoestische isolatie van het plafond, indien je vloer erboven niet is geïsoleerd. Zo zal je bovengronds niet gestoord worden door het lawaai van je wasmachine of droogkast.
Denk voor de bekleding van de ruimte (vloer, wanden, plafond) ook steeds aan vochtbestendige oplossingen, zoals je dat bij een badkamer zou doen. Zorg er ook voor dat je met een ontvochtiger of een ventilatiesysteem vochtige lucht voldoende kan afvoeren.
Kelder als opbergruimte
Een kelder die je als opbergruimte gebruikt, heeft qua look en inrichting uiteraard minder nodig dan een hobby- of leefruimte.
Voorraad
Een kelder als opbergplaats kan dienen voor voedselvoorraad, meubilair, decoratie en alle andere zaken die nergens anders een plekje vinden in huis. Denk daarom zeker aan een goede, logische indeling zodat je overal vlot bij kan. Schets vooraf een plan waar je op aanduidt welke zaken waar een plekje krijgen.
Afhankelijk van de grootte van je kelder, kan je werken met scheidingswanden voor de verschillende opslag-'compartimenten' (voor voedsel, meubilair etc.). Er bestaan heel wat mogelijkheden voor zowel open als gesloten kasten of rekken waarin je voedsel, decoratie en dergelijke kan opbergen. Laat ook de ruimte onder je keldertrap niet verloren gaan.
Wijnkelder
Wil je je kelder omvormen tot wijnkelder, dan zijn temperatuurschommelingen echt uit den boze. Doordat een kelder onder de grond ligt, is die daar uiteraard van nature niet echt aan onderhevig. Mocht dat toch het geval zijn, dan is hier vooral thermische isolatie van de wanden, plafond en muur – bijvoorbeeld met EPS- of XPS-platen – belangrijk.
Ook de luchtvochtigheid moet hier constant blijven om de kwaliteit van je wijn intact te houden. In een nieuwbouwsituatie laat je dus zeker niet na om je kelder in je ventilatiesysteem op te nemen. Ben je een bestaande kelder aan het omvormen tot wijnkelder? Investeer dan in een ontvochtiger of een decentraal ventilatiesysteem.
Berg in een wijnkelder ook geen sterk geurende voedingsmiddelen of chemische producten op: dat kan anders immers ook een invloed hebben op de geur van je wijn.
Kelder als technische ruimte
Een kelder kan ook dienstdoen als technische ruimte, waar de zekeringkast en de cv-ketel of warmtepomp en de boiler staan opgesteld. Dit is echter vooral een oplossing wanneer er boven geen of niet genoeg plaats is. Probeer bij een nieuwbouwsituatie steeds de technische ruimte boven te voorzien.
Kan het toch niet anders dan in de kelder? Dan moet er zeker via roosters aanvoer van verse lucht voorzien worden om CO-vergiftiging te voorkomen. Zorg er ook voor dat zowel de leidingen (voor zowel sanitair als cv-water als voor ventilatie) als de kelder goed geïsoleerd zijn, om zo weinig mogelijk warmteverlies te hebben.
COMBINEREN
Je kelder kan uiteraard én een opbergruimte, én een hobbyruimte én een technische ruimte zijn, afhankelijk van hoe groot de ruimte is. Dan kan je werken met deuren en (al dan niet geïsoleerde) scheidingswanden om de onderdelen van elkaar te scheiden. Voor elke afzonderlijke functie is het dan gewoon zaak om bovenstaande aandachtspunten in acht te houden.