Hoe onderhoud je je zonnepanelen?

Je zonnepanelen zijn geplaatst en je wekt nu op een ecologische manier elektriciteit of warm water op. Daarmee is de kous echter niet af. Zonnepanelen gaan zeker 25 jaar mee, maar wil je er het maximum blijven uithalen, dan moeten ze natuurlijk ook op tijd eens worden gereinigd. In dit artikel overlopen we wat zo'n onderhoud inhoudt.

 

Waarom zonnepanelen onderhouden?

Opvolging via app

Bij de meeste moderne pv-installaties kan je via een app opvolgen wat de opbrengst is en of er niet schort aan het systeem. Als die app geen abnormale zaken vertoont of foutmeldingen geeft, kan je ervan uitgaan dat alles gesmeerd loopt. Merk je dat de opbrengst gestaag (of net heel plots) verlaagt? Dan is het best om toch eens een inspectie te doen bij de omvormer en/of op het dak.

Heb je een installatie waarvan je de opbrengst niet vanop afstand kan opvolgen? Dan doe je er goed aan om op eigen houtje de opbrengst op te volgen. Check regelmatig of de omvormer naar behoren werkt en of er geen foutcodes worden weergegeven. Raadpleeg de handleiding voor specifieke onderhoudsinstructies. Indien mogelijk, doe je ook regelmatig een controle van de panelen op het dak.

Uiteindelijk laat je idealiter je installatie sowieso regelmatig eens nakijken door een vakman.

 

Aandachtspunten bij inspectie

Doe voor inspectie/onderhoud zeker een beroep op een vakman als je zelf niet genoeg vertrouwd bent met de omvormer of de zonnepanelen. Idealiter spreek je hiervoor degene aan die de zonnepanelen en omvormer heeft geïnstalleerd.  Als er een check moet gebeuren van de panelen zelf en er is geen veilige manier om het dak op te geraken (vaak het geval bij hellende daken), spreek je ook een vakman aan die over de nodige veiligheidstools beschikt.

Verontreiniging

Als je subtiele afwijkingen in de opbrengst van je zonnepanelen opmerkt die niet aan weersomstandigheden te wijten kunnen zijn, en je nergens een foutmelding of foutcode ziet, dan zal het veeleer liggen aan verontreiniging op de panelen. Enig effect hiervan zal je in de meeste gevallen echter niet snel merken. Het meeste vuil wordt immers weggeregend.

Na verloop van tijd kan het – zeker in een drogere periode – echter wel zijn dat ophoping van vuil en stof uiteindelijk een effect hebben op het rendement. Vuil kan het rendement van zonnepanelen met 2% tot 3% verlagen. Denk aan bladeren van nabije bomen, mosvorming of vogeluitwerpselen ... Als je dergelijke zaken opmerkt, doe je er goed aan om de zonnepanelen te (laten) reinigen.

Beschadigingen

Plotselinge dalingen van het rendement in zonnige periodes kunnen dan weer te wijten zijn aan ernstigere beschadigingen. Denk aan gebarsten glas of beschadigde/losse bekabeling. Bij een (periodieke) visuele controle van je zonnepanelen moet je altijd kabels en connectoren (laten) nakijken. Voor het herstellen van dergelijke problemen dien je een vakman te raadplegen.

Andere oorzaken

Werken je zonnepanelen niet of is er een fout bij de omvormer die je niet middels de handleiding kan oplossen, en is er nergens schade zichtbaar? Dan contacteer je sowieso een vakman. Een professional beschikt over de geschikte apparatuur om de precieze oorzaak vast te stellen en het euvel te verhelpen.

  

Hoe reinig je je zonnepanelen?

Wanneer en hoe vaak?

Zonnepanelen zijn doorgaans zelfreinigend dankzij het gehard glasoppervlak of een beschermlaag waardoor regen het meeste vuil sowieso zal wegspoelen, maar dat betekent niet dat manuele reiniging helemaal overbodig is. Wanneer en hoe vaak dat nodig is, is afhankelijk van een aantal factoren:

• De leeftijd van je zonnepaneleninsallatie beïnvloedt de nood aan onderhoud. Een gloednieuwe installatie is doorgaans uitgerust met een intacte beschermende coating die vuil minder snel laat hechten. Daardoor is in de beginjaren vaak minder reiniging nodig.
• Ook de hellingsgraad speelt een belangrijke rol: zonnepanelen die onder een hoek van bijvoorbeeld 45° zijn geplaatst, zijn beter in staat om neerslag zoals regen en sneeuw automatisch af te voeren. Bij een lagere helling, bijvoorbeeld 30°, blijft vuil of sneeuw sneller liggen, waardoor reiniging vaker nodig kan zijn.
• De locatie van je woning speelt ook een rol: woon je in de buurt van een drukke weg, een landbouw- of industriegebied, of heb je veel bomen in de omgeving? Dan zullen je zonnepanelen sneller vuil worden, en is frequenter onderhoud noodzakelijk.

De lente is het ideale moment om je zonnepanelen grondig te reinigen

Wat is het ideale moment?

Eén keer per jaar reinigen in ruimschoots voldoende bij een installatie die al enkele jaren oud is. De lente is dan het ideale moment om je zonnepanelen grondig te reinigen. Tijdens deze periode verzamelen zich vaak stuifmeel, pollen en fijnstof op het oppervlak van de panelen – vervuiling die de lichtopbrengst merkbaar kan verminderen. Bovendien luidt de lente het begin in van de zonnigste maanden van het jaar, waarin je installatie maximaal kan presteren. Een propere start van het seizoen loont dus zeker de moeite.

In het najaar helpen regen en sneeuw uiteraard al een flink stuk bij de natuurlijke schoonmaak. Toch is het ook in de herfst aangeraden om eens een controle te doen. Opwaaiende bladeren of takjes kunnen zich opstapelen op of rond de panelen, waardoor delen overschaduwd raken en de efficiëntie afneemt. Een snelle inspectie en eventuele reiniging helpen om je installatie het hele jaar door optimaal te laten functioneren.

Is je installatie veilig bereikbaar zonder risico op valgevaar? Dan kan je overwegen om zelf tot actie over te gaan.

Do's en don'ts bij de reiniging

Do's

• Reinig je zonnepanelen bij voorkeur ’s ochtends of op een bewolkte dag, wanneer de panelen koel zijn. Bij hoge temperaturen kan water snel verdampen en kalkvlekken veroorzaken.
• Schakel ongeveer een half uur voor je reinigingsbeurt de zekering van de zonnepanelen uit in de verdeelkast.
• Gebruik het juiste materiaal: een zachte borstel op een telescopische steel, gecombineerd met een microvezeldoekje, is ideaal. Het grootste vuil heb je overigens snel weggespoeld met een tuinslang, voor je poetst met een doek of borstel.
• Gebruik geschikt water bij het poetsen: gedemineraliseerd water laat geen kalksporen na. Indien je kraanwater gebruikt, vermijd dan heet water en droog nadien voorzichtig na.
• Reinig ook het frame: vergeet niet om het volledige paneel, inclusief het aluminium frame, mee te nemen. Hier verzamelt zich vaak het meeste vuil.
• Controleer op schade: Inspecteer bij elke poetsbeurt ook de fysieke toestand van je installatie. Zo detecteer je tijdig barstjes, loszittende kabels of verkleuringen.

Don'ts

• Geen hogedrukreiniger: dit kan de afdichtingen van je panelen beschadigen, met waterinsijpeling als gevolg.
• Geen agressieve producten: vermijd chemische schoonmaakmiddelen en schuurmiddelen.
• Niet schrobben: hardnekkig vuil moet zachtjes worden losgeweekt. Ga nooit schrobben, dat veroorzaakt microkrassen in het glasoppervlak.
• Geen onveilige situaties creëren: werk nooit op schuine daken zonder valbeveiliging. Bij twijfel schakel je een professioneel reinigingsbedrijf in.

Zelfreinigende zonnepanelen
In het hogere prijssegment bestaan er tegenwoordig zonnepanelen met een zelfreinigende nanocoating of met een geautomatiseerd reinigingssysteem. Deze systemen zorgen ervoor dat vuil zich minder goed hecht of spoelen de panelen op regelmatige tijdstippen automatisch schoon. Alhoewel ze in aankoop duurder zijn, kunnen ze op lange termijn interessant zijn in sterk vervuilde gebieden of voor grote installaties zoals bij bedrijven of landbouwbedrijven.