Glasliften garanderen veilige glasmanipulatie op de werf

Voordelen en mogelijkheden van hedendaagse glasliften

Bij de plaatsing van glas is het van belang dat het glas goed geplaatst wordt en de druk op een gelijke manier verdeeld wordt. Doorheen de tijd ontwikkelden er zich verschillende opties om dat op een steeds efficiëntere, veiligere en vooral eenvoudigere manier te doen. Van het met de hand plaatsen, over het gebruiken van kranen tot de hedendaagse glasliften op wielen. Er bestaan ondertussen heel wat soorten liften, maar hoe verschillen die van elkaar? Hoe worden ze gebruikt? En bieden ze effectief voordelen voor glasmanipulatie op de werf?

Indoor versus outdoor

Een glaslift is een multifunctioneel toestel op wielen dat voornamelijk wordt gebruikt voor het verplaatsen en manipuleren van glas of plaatwerk bij bouw- en renovatiewerkzaamheden. Dankzij de grote zuignappen kan glas dat te zwaar is om met de hand te manipuleren op een eenvoudige en veilige manier verplaatst en geplaatst worden.

Er zijn heel wat verschillende soorten glasliften te vinden op de markt, maar die worden allemaal zo compact en mobiel mogelijk gehouden. Zo is het belangrijk dat de liften manoeuvreerbaar, flexibel en op meerdere ondergronden te gebruiken zijn. De liften zijn op verschillende manieren in te delen, maar de meest gebruikte opdeling is het onderscheid tussen indoor- en outdoorglasliften.

Op vele vlakken zijn deze toestellen gelijkaardig, maar de wielen die gebruikt worden, zorgen voor een duidelijk onderscheid. Bij de indoortypes worden veelal gladde banden in combinatie met korte, kleine zwenkwielen gebruikt. Daarnaast zijn de indoorliften erg compact en wendbaar, hebben ze een kleine draaicirkel en rollen de toestellen gemakkelijk door een deuropening of in de bestelwagen.

Outdoor

De outdoortypes zijn iets robuuster en maken veeleer gebruik van brede gazonbanden zoals die te vinden zijn onder zitmaaiers. Daardoor kunnen de toestellen zich verplaatsen op allerlei ondergronden, dus ook moeilijk toegankelijke, oneffen en ruwe terreinen. Sommige van de outdoorliften passen echter ook door een deuropening en zijn geschikt voor binnengebruik. Omgekeerd is het minder aangeraden om de binnenliften buiten te gebruiken.

Eigenschappen glasliften

De meeste liften maken gebruik van een elektropomp en werken op batterij. De zwaarste liften maken echter gebruik van een hydraulisch systeem. Het toestel wordt op die manier wat logger en dus minder beweeglijk, maar laat wel een grotere capaciteit toe.

De liften met hydraulische werkingen beschikken meestal over zes zuignappen, terwijl de kleinere glasliften gebruikmaken van vier zuignappen. Die zijn wel af te stellen en verschuifbaar, waardoor ook grote glaspartijen geen probleem mogen vormen.

Voorts beschikken de glasliften over een eenvoudige traploze bediening, een uitschuifbare arm, twee vacuümcircuits met een groot reservoir, een ‘side shift’ waarmee het toestel 10 cm naar links of rechts schuift zonder het toestel te verplaatsen, een elektronische rem en een afstandsbediening voor een makkelijk gebruik.

Bediening 

De glasliften zijn erg eenvoudig te bedienen. Ze rijden en functioneren zoals elektronische transpalletten. Het aanzuigsysteem is eveneens gemakkelijk te gebruiken. Je brengt de zuignappen tot aan het glas, waar veringen voorzien zijn die vier tot vijf cm speling voorzien en druk zetten op het glas.

Met een hendel kan het glas door de vacuümzuigers worden aangezogen. Het enige wat manueel moet gebeuren, is het eventueel draaien of kantelen van het glaswerk, waardoor het bijvoorbeeld diagonaal door een frame gestoken kan worden. Dat kan dankzij de volledig manipuleerbare kop waaraan de vacuümzuigers vastzitten.

De liften vallen op verschillende manieren in te delen, maar de meest gebruikte opdeling is het onderscheid tussen indoor- en outdoorglasliften

Afstandsbediening

Het gebruik van een, al dan niet draadloze, afstandsbediening laat toe secuur te werk te gaan bij het plaatsen en positioneren van het glaswerk. Vaak geeft dat het voordeel dat de bestuurder vanuit de ruimte waar het glas geplaatst moet worden, het toestel autonoom kan besturen en het glas naar binnen kan brengen vanop afstand.

Met slechts enkele millimeters speling is het bij manuele plaatsing vaak moeilijk en zwaar werk om de ramen correct te positioneren. Dankzij de afstandsbediening is dat simpel en stabiel te controleren en kost de plaatsing weinig fysieke inspanning. 

Enkel bij de echt grote, vaak hydraulische, liften gebeurt alles met behulp van een afstandsbediening. Dergelijke grote liften, ook wel high lifters genoemd, hebben vaak nog een manuele sectie waarmee de totaallengte van de arm van de lift verlengd kan worden. Daarmee gaat wat capaciteit verloren, maar het glas is eenvoudiger te manipuleren op hoge hoogtes en grotere afstanden.

ALTERNATIEVEN

Niet elke werf laat het gebruik van glasliften toe, denk maar aan de bouw van wolkenkrabbers. Tenzij een glaslift toegang heeft tot elke verdieping, schiet het toestel tekort qua bereik en capaciteit. Er zijn natuurlijk enkele alternatieven waarmee glas gemanipuleerd kan worden. Een eerste en veelgebruikt alternatief is de minikraan, vaak in combinatie met een vacuümzuiger.

Deze toestellen hebben een hogere capaciteit en een groter bereik. De vacuümzuiger heeft, net zoals de glaslift, enkele zuignappen die aan het glas kunnen worden bevestigd en de manipulatie eenvoudig kunnen maken. Een tweede en eveneens vaak gebruikte oplossing is de autolaadkraan. Die is echter niet altijd en overal bruikbaar, aangezien hij beperkt is in hoogte, afstand en capaciteit.

Ook een verreiker kan worden gebruikt om glas te manipuleren en biedt het voordeel van zijn verreikende arm. Er moet wel een opzetstuk worden gebruikt, een soort accessoire dat volledig autonoom bediend kan worden. Dat geeft het voordeel dat de plaatser vanop afstand zijn glas kan verplaatsen, maar levert wel wat capaciteitsverlies op.

Vervolgens is er de racelift. Het toestel kan worden gezien als een combinatie van een steekwagen, een montagelift en een lier. Het toestel beschikt eveneens over twee vacuümzuigers die manueel aangebracht moeten worden. Het toestel wordt vooral gebruikt om deuren te vervangen.

Dan is er nog een manueel alternatief. Het gaat daarbij om een soort montagelift met een aluminium mast waaraan een haak is gemonteerd die gebruikt kan worden om glaszuigers aan te hangen. Hierbij zijn de capaciteit, de hoogte en het bereik beperkt.

Plaatsing met een glaslift

Qua bouw en plaatsing van ramen en vensters heeft elk land zijn eigen tradities. Zo wordt het glas en raamwerk in Scandinavische landen vaak als één geheel geplaatst, metsen ze in Nederland rond het raamwerk en zetten we in België eerst het kader alvorens het glaswerk te plaatsen. De slaglat zit daarbij meestal aan de binnenkant, aangezien het glas er anders makkelijker uit te halen is.

Met de slaglat aan de binnenkant is de opening in het raamwerk echter kleiner dan het raam dat erin moet komen. Dat geeft het nadeel dat het glas langs de binnenkant geplaatst moet worden, wat niet vanzelfsprekend is. Met behulp van een glaslift kan het glas in de ruimte zelf omhoog getild en geplaatst worden of langs buiten gemanipuleerd wanneer de lift het gebouw niet in kan.

Slaglat aan de buitenkant

Tegenwoordig wordt vaak gebruikgemaakt van zware en grote stukken glaswerk en worden deze in een verzonken kader verwerkt waardoor de ondergrens van het glas gelijkloopt met de vloer. Dat kan gecombineerd worden met een vals plafond waardoor een esthetisch mooi eindresultaat bekomen wordt, maar waardoor er extra risico’s en problemen kunnen ontstaan.

Wanneer het raam moet worden vervangen, door bijvoorbeeld een thermische breuk, zal dat niet eenvoudig zijn als de slaglat aan de binnenkant ligt. Zeker als het raam gestoken wordt alvorens de vloer gelegd wordt. Daarom wordt er in sommige gevallen toch voor gekozen om de slaglat aan de buitenkant te plaatsen. Op die manier zijn de grote stukken glaswerk gemakkelijker te plaatsen en te vervangen.

Binnenwanden

Glas wordt natuurlijk niet enkel gebruikt voor het glaswerk in ramen. Glas kan ook als binnenwand worden gebruikt voor bijvoorbeeld een vergaderzaal of kantoor. Daarbij gaat het meestal om erg grote en zware stukken glas en slechts enkele centimeters speelruimte boven- en onderaan de binnenwand. Er is met andere woorden vaak te weinig manoeuvreerruimte binnen de ruimte waar het glaswerk moet komen.

Het glas moet dan horizontaal binnengebracht worden en negentig graden gekanteld worden. Op dat moment kan een glaslift van pas komen om heel wat gevaarlijk werk uit te sparen en fysiek leed te voorkomen. Het is simpelweg efficiënter werken aangezien één of twee personen en een glaslift volstaan om grote binnenwanden te plaatsen.

De ene manoeuvreert het glas en de andere bevestigt het geplaatste glas door het in zijn frame te duwen. Een mooi voorbeeld hiervan is terug te vinden in de nieuwe stadsbibliotheek van Gent, de Krook. Daar bestaan de vergaderzalen uit glazen binnenwanden, die overigens met glasliften geplaatst werden.

Andere functies

Naast het manipuleren van glaswerk, kunnen glasliften op andere manieren worden ingezet. De vacuümzuigers werken op alle materialen die niet poreus zijn, poreuze materialen laten namelijk lucht door waardoor er geen vacuüm gecreëerd kan worden. Er bestaan ook dikkere zuignappen die oneffenheden opvangen, waardoor opnieuw andere materialen in aanmerking komen.

Heel wat planken, panelen, binnenwanden, deuren ... kunnen dus met behulp van een glaslift worden geplaatst. Het vacuümsysteem kan bovendien worden losgekoppeld. Ze zijn met een snelkoppeling verbonden waarmee je het circuit kunt onderbreken. Met een slagpin kan het frame van de kop worden gehaald. Er bestaan verschillende opzetstukken waarmee die kop gewisseld kan worden: 

• balhaak;
• palletvork;
• welfselklemsysteem voor borduren.
• Er bestaan met andere woorden vele mogelijkheden om een glaslift te gebruiken.

Veiligheid bij het gebruik van een glaslift

Er zijn heel wat voorschriften op het vlak van veiligheid. Regel nummer één is dat er nooit onder de last gestaan mag worden. Die last mag daarnaast niet zwaarder zijn dan de voorgeschreven capaciteit, waar een lastbegrenzer of loadsensor voor ingebouwd wordt. Dit is een eindsloopschakelaar die alle bewegingen stopt wanneer de last te zwaar is.

De darmen die naar de vacuümzuigers lopen, worden vervolgens steeds nagekeken op scheuren, knelpunten en obstructies zodat de zuignappen optimaal werken. Bij de toestellen die op batterij werken, is een geluidssignaal voorzien dat de bestuurder erop moet wijzen dat de batterij op een laag niveau staat en hij het best stopt of een veilige omgeving opzoekt.

Er zijn heel wat voorschriften op het vlak van veiligheid. Regel nummer één is dat er nooit onder de last gestaan mag worden

Bij sommige liften is nog een tweede, luider geluidssignaal voorzien dat wijst op het falen van het toestel, waarop de operator de omgeving moet evacueren. Het stuur is meestal voorzien van een rode noodstopknop. Ten slotte is bij sommige toestellen een veiligheid ingebouwd die ervoor zorgt dat het toestel automatisch in de tegengestelde richting beweegt wanneer het ergens tegen botst bij het achteruitrijden.

Andere voorschriften

In de wetgeving staat dat de richtlijnen van de constructeur gevolgd moeten worden. Er zijn met andere woorden geen verplichtingen op het vlak van kledij bij het gebruiken van een glaslift. Het wordt echter aangeraden veiligheidsschoenen, een helm, een bril en veilige werkhandschoenen te dragen.

Er zijn daarnaast nog andere voorschriften die weinig met het gebruik van de toestellen te maken hebben. Zo zijn sommige toestellen enkel te gebruiken bij temperaturen tussen 0 en 40 °C. Het glas moet proper, stofvrij en droog zijn voor het aan de zuigers bevestigd wordt, anders zou het kunnen loskomen.

De hoogte waarop het toestel gebruikt wordt, speelt ook een rol. In België is dat misschien minder van belang, maar er wordt met een vacuümsysteem gewerkt en op hoogte is er minder garantie dat de zuigers nog voldoende vacuüm zullen trekken als de atmosfeer niet meer dezelfde is.

Dubbele valbeveiliging

De belangrijkste normering die er is op het vlak van glasmanipulatie is dat er een dubbele valbeveiliging moet zijn. De vacuümzuigers van een glaslift zijn voorzien van een dubbel circuit. Het systeem werkt met twee afzonderlijke pompen die met een optimale kracht heffen en drukverlies vermijden. Ze zitten kruislings zodat ze elkaar kunnen opvangen wanneer een van de twee het begeeft.

Wanneer een systeem slechts één circuit heeft, moet een tweede valbeveiliging worden voorzien. Daarvoor kan bijvoorbeeld een extra lint, touw of tweede kraan gebruikt worden, waardoor het glas vaak minder makkelijk te manipuleren is. Daarnaast moeten de glasrobots conform zijn aan de Europese richtlijnen, denk aan de EN 280 machinenormering, en dus CE-gekeurd zijn.

De toestellen worden door een extern organisme in dienst gesteld, zoals het BTV of het OCB, en worden op regelmatige basis gecontroleerd, getest en gekeurd. Ten slotte is een opleiding wettelijk verplicht om het toestel te mogen bedienen. 

Met medewerking van Huurland en Viavac