Technisch onderwijs moet aantrekkelijker: "Basiskennis ontbreekt te vaak"

BtecCH leidt medewerkers netwerkbeheerder Sibelga op

Er is goed nieuws: het aantal leerlingen in het technisch onderwijs is met 16% gestegen. Toch plaatst men vraagtekens bij deze stijging. "Is dat veel? Is dat weinig?" vraagt Werner Neuville van BtecCh* zich af. Hoe dan ook blijft het tekort aan technische profielen nijpend, en de huidige instroom volstaat niet om de behoeften van vandaag in te vullen.

Organisaties zetten in op kennis en opleiding

Verschillende organisaties spelen in op deze uitdagingen. "Wij verzamelen en verdelen kennis," stelt Neuville. Met vier pijlers – fabrikanten, onderwijsinstellingen, opleidingscentra en energieverzorgers – wordt getracht een brug te slaan tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Hogescholen, universiteiten en secundaire scholen zijn betrokken bij deze initiatieven, net als bedrijven en sectorverenigingen.

De nood aan levenslang leren

Opleidingen blijven een cruciaal element, zowel voor instromers als voor bijscholingen. "Blijven bijscholen en continu leren is essentieel," benadrukt Neuville. Syntra, Vives en Thomas More zetten zich in om technici op te leiden en bij te scholen. De focus ligt daarbij niet alleen op nieuwe technologieën, maar ook op essentiële basiskennis.

'Ze kennen de wet van Ohm niet meer'

Een van de grootste pijnpunten in het technisch onderwijs is het gebrek aan basiskennis. "We zien dat mensen de wet van Ohm niet meer kennen, of moeite hebben met eenvoudige berekeningen," klinkt het kritisch. Dit gebrek aan fundamentele kennis vormt een obstakel voor verdere technische specialisatie. "Basiskennis moet vooropstaan voordat we in detail gaan."

Nieuw opleidingsprogramma moet instroom verbeteren

Om tegemoet te komen aan de tekorten start BtecCH met een nieuw opleidingsprogramma, gericht op zij-instromers met technische affiniteit. "We gaan hen een basis meegeven: normen, veiligheidsvoorschriften, praktische vaardigheden zoals het correct monteren van buizen en het meten van afstanden."

Binnen 28 dagen worden kandidaten klaargestoomd voor een job in de energiesector. Dit programma wordt uitgevoerd in samenwerking met Sibelga, de distributienetbeheerder voor gas en elektriciteit in Brussel. "We hebben op twee dagen tijd 40 kandidaten binnengekregen. Dit toont aan dat er wel degelijk interesse is, zelfs bij mensen die niet uit een technische opleiding komen."

Technische beroepen aantrekkelijker maken

Naast basisopleidingen moet er ook gewerkt worden aan het imago van technische beroepen. "We moeten technische richtingen opwaarderen en duidelijk maken dat deze jobs een toekomst hebben." In andere landen wordt bijvoorbeeld niet gesproken over een onderhoudstechnicus, maar over een 'service-ingenieur'. "Dat klinkt niet alleen beter, het doet ook meer recht aan de veelzijdigheid van het werk."

Samenwerking met onderwijs essentieel

Om de doorstroming te verbeteren is een nauwere samenwerking tussen technisch secundair onderwijs en hoger onderwijs noodzakelijk. "Vandaag starten veel studenten opnieuw van nul, terwijl een stevige basis in het secundair net een springplank zou moeten zijn naar een graduaat of universitaire opleiding."

Ook de betrokkenheid van ouders is cruciaal. "We moeten niet alleen leerlingen, maar ook hun ouders laten zien welke carrièremogelijkheden technische opleidingen bieden." Bedrijfsbezoeken kunnen helpen om de drempel te verlagen en het enthousiasme aan te wakkeren.

Technische kennis is de sleutel tot de toekomst

De energietransitie en klimaatdoelstellingen vragen om goed opgeleide technici. "We moeten verder kijken dan enkel de nieuwste technologieën. Zonder een stevige basiskennis in elektriciteit en mechanica, zal zelfs de meest geavanceerde warmtepomp niet correct geïnstalleerd worden." Investeren in technisch onderwijs en opleidingen is niet alleen een kwestie van economische noodzaak, maar ook van maatschappelijke vooruitgang.

*BtecCH ondersteunt de HVAC-sector en regionale beleidsmakers op het gebied van verwarmings- en koeltechnieken. Als neutrale multi-energieorganisatie werkt BtecCH samen met fabrikanten, beroepsverenigingen en de energiesector aan een breed platform voor kennisdeling en opleiding. Zo draagt de organisatie bij aan innovatie en duurzame ontwikkeling binnen de sector.