Gestandaardiseerde aanpak voor ontwikkeling nieuwe chemicaliën en materialen

Project SSbD4CheM

Voor de ontwikkeling van nieuwe chemicaliën en materialen moet voldaan worden aan bepaalde voorschriften en normen. Alleen verschillen die op dit moment van land tot land en zelfs soms van regio tot regio. Op de vraag hoe we kunnen zorgen voor een gestandaardiseerde aanpak voor de ontwikkeling van nieuwe chemicaliën en materialen dat voor elk land in de Europese Unie geldt, geeft het Europese SSbD4CheM-project de volgende jaren een antwoord. Het doel van dit project is immers om screening- en testmethoden te introduceren voor veilige en duurzame materiaalontwikkeling.

Gebrekkige informatie over chemische stoffen

Wetenschappers, risicobeoordelaars en risicomanagers die geïnformeerde beslissingen moeten nemen over de risico’s van chemische stoffen, staan vandaag voor heel wat uitdagingen. Hoewel de toegang tot informatie over chemische stoffen, hun toxicologische eigenschapen en hun aanwezigheid in het milieu de laatste jaren heel wat verbeterd is, toch blijft het gebrek aan gegevens hen parten spelen.

Screening- en testmethoden introduceren

Het strategische doel van SSbD4CheM is dan ook om screening- en testmethoden te introduceren voor veilige en duurzame materiaalontwikkeling. Het project wil dat doen in drie relevante demonstratiemodellen voor de textiel-, auto- en cosmetica-industrie. Deze modellen zullen het startpunt vormen voor verdere implementatie en standaardisatie van de nieuwe methoden.

De materialen en/of chemicaliën van de demonstratiemodellen omvatten PFAS-vrije textielcoatings en natuurlijke vezels in verschillende composietmaterialen. De screening- en testmethoden zullen zich op drie elementen richten:

• de fysisch-chemische karakterisering met vluchtige organische verbindingen, niet-uniforme deeltjes en samenstelling van het materiaal
• de risicobeoordeling met blootstelling en gevarenbeoordeling
• in silico (via computerberekeningen) voorspellingstools om experimentele vertraging te beperken.

Voor elk van de demonstratiemodellen wordt een SSbD-beoordeling uitgevoerd die zal worden gevoed met bestaande gegevens en nieuw bepaalde gegevens op basis van de modellen.

De doelstellingen van SSbD4CheM

Het project heeft een aantal zeer bepaalde doelstellingen voorop gesteld.

Zo wordt een Safe and Sustainable by Design-kader opgezet om de ontwikkeling van de volgende generatie chemicaliën en materialen voor hernieuwbare composieten, PFAS-vrije coatings voor textiel en nanocellulose als additief te vergemakkelijken.

Het is ook de bedoeling om een efficiënt instrument voor risicoscreening voor te stellen voor de alternatieve beoordeling van chemische stoffen/materialen/producten van de volgende generatie, waarbij in silico-instrumenten en multicriteria-analyse worden gecombineerd.

Een geavanceerde exploratieve ex-ante LCA-methode die ondersteund wordt door moleculaire en datagestuurde modellering moet een deel van de ontbrekende gegevens voor (nieuwe) materialen en chemicaliën leveren.

Een groep chemische/(nano-)materiaalbeoordelingsmethoden wordt gebruikt om de milieuveiligheid van producten, de evaluatie van emissiegegevens en grenswaarden voor consumentenveiligheid te beoordelen.

In vitro studies zonder diermodellen worden aangepast voor adequate blootstellingsscenario's

Er wordt gestreefd naar harmonisatie en standaardisatie

De impact van SSbD4CheM wordt vergroot door belanghebbenden te betrekken, trainingen te voorzien en het model te verspreiden en te exploiteren.

Bron: VITO